Onze Taal. Jaargang 78

[p. 70]

Redactie Onze Taal
Tamtam

Spellingproblemen bij Vlaamse studenten

Vlamingen staan bekend als goede spellers. Ze winnen bijvoorbeeld het Groot Dictee der Nederlandse taal vaker dan Nederlandse deelnemers - ook de laatste editie had een Belgische winnaar: Luc Panis. Maar dat het in België op spellinggebied niet alleen maar rozengeur en maneschijn is, werd onlangs duidelijk uit een onderzoek van de Arteveldehogeschool in Gent. Studenten van hogescholen en universiteiten uit heel Vlaanderen bleken in een hun afgenomen test aardig wat spelfouten te hebben gemaakt - veel meer ook dan ze zelf vermoedden.

Laatstejaarsstudenten Logopedie van de Gentse hogeschool onderwierpen 831 Vlaamse studenten aan een dictee. Bovendien polsten ze met behulp van een vragenlijst hoe de studenten dachten over hun eigen spellingvaardigheid. Gemiddeld maakten de kandidaten in het dictee 25 spelfouten, waaronder 5 in werkwoorden. En dat terwijl 81 procent van hen in de vragenlijst had aangegeven dat ze zichzelf gemiddeld tot zeer goed vonden spellen.

De onderzoekers beschouwen deze resultaten als zorgwekkend. Volgens hen moet er een stevige discussie komen over het belang van spelling in het secundair en hoger onderwijs.

Taaluitgaven stoppen

Of het nu komt door de financiële crisis staat niet onomstotelijk vast, maar feit is wel dat onlangs twee taaluitgaven ophielden te bestaan. Zowel voor het tijdschrift TaalActief als voor de elektronische nieuwsbrief KriQ was verdere exploitatie niet langer rendabel.

Het tijdschrift TaalActief, dat zes keer per jaar verscheen, was een blad voor taalgebruikers die in hun beroepspraktijk veel met taal te maken hebben. Abonnees van KriQ kregen elke werkdag een e-mailbericht met uitleg over een lastig of opmerkelijk woord uit een actueel nieuwsbericht. De uitgever bezint zich op mogelijkheden om KriQ elders voort te laten zetten.

Woorden van 2008

Het is waarschijnlijk maar weinigen ontgaan: swaffelen werd eind vorig jaar gekozen tot woord van het jaar. Dit leidde tot nogal wat commotie. Veel mensen hadden nog nooit gehoord van dit woord (betekenis: ‘het mannelijk geslachtsdeel tegen iemand of iets aantikken’), en vroegen zich af hoe dat dan het woord van het jaar kon worden. Bovendien bestaat swaffelen al veel langer en werd betwijfeld of het wel kenmerkend was voor het jaar 2008. Bankendomino, de nummer drie van de verkiezing, kwam volgens critici daarom veel meer in aanmerking.

In het buitenland werden wél ‘financiëlecrisiswoorden’ tot woord van het jaar uitgeroepen. De Duitse Gesellschaft für deutsche Sprache koos voor het algemene Finanzkrise. Op de tweede plaats eindigde bovendien verzockt, wat zoiets betekent als ‘gegokt en verloren’ en duidt op de risico's die bankiers namen met hun beleggingen en de verliezen die ze vervolgens moesten lijden door de financiële crisis. Bij de verkiezing door het Amerikaanse woordenboek Merriam-Webster Collegiate Dictionary was bailout (‘financiële reddingsoperatie’) de winnaar.

Verder waren er ook verkiezingen waarbij het ging om lelijke, ergerlijke of anderszins afkeurenswaardige woorden. Op de website www.irritantstewoord.nl werd ik heb zoiets van het irritantst gevonden. En in Duitsland werd bij een soortgelijke verkiezing gekozen voor notleidende Banken - dit omdat volgens de kiezers banken in deze uitdrukking ten onrechte als slachtoffers van de financiële crisis worden gezien.

De kans is groot dat hier een Daan en een Sophie bij zitten.

Daan en Sophie populairste namen

Sophie en Daan waren in 2008 de populairste babynamen, zo blijkt uit gegevens van de Sociale Verzekeringsbank. Sanne, de afgelopen jaren steevast goed voor de eerste of tweede plaats, is gezakt naar plaats vijf. Nieuwkomers in de top-20 bij de meisjes zijn Amber en Tess, en bij de jongens Levi, Nick en Sam.

Behalve voor deze populaire namen (ook hooggenoteerd staan Sem, Tim, Julia en Lieke) kiezen ouders steeds vaker voor een aparte, opmerkelijke naam. Namen als Storm, Hommel, Bloem, Liefde en Panter worden steeds vaker geregistreerd, zo constateerde naamkundige Doreen Gerritzen van het Meertens Instituut in Nrc.next. Dat onderzoeksinstituut op het gebied van Nederlandse taal en cultuur bestudeert onder meer alle geregistreerde voornamen in Nederland.