Onze Taal. Jaargang 78

[p. 104]

Redactie Onze Taal
Tamtam

Bijbel in eenvoudig Nederlands

Onlangs zijn de eerste proefteksten van de Bijbel in Gewone Taal gepubliceerd. Het Nederlands Bijbelgenootschap is vorig jaar begonnen met deze bijbelvertaling in eenvoudig Nederlands. Voor minstens eenderde van de Nederlandse bevolking is de gewone Bijbel namelijk niet of nauwelijks te begrijpen, meent het genootschap.

De eenvoudige vertaling bevat onder meer kortere zinnen en makkelijkere woorden. Enkele proefteksten zijn inmiddels voorgelegd aan mensen uit verschillende bevolkingsgroepen, zodat getest kan worden of deze opzet inderdaad geslaagd is. In 2014, als het Bijbelgenootschap tweehonderd jaar bestaat, zal de definitieve tekst verschijnen.

Naar aanleiding van de proefteksten kwam er, net als vorig jaar bij de start van de vertaling, ook kritiek op het project. De Nijmeegse hoogleraar bedrijfscommunicatie Carel Jansen uitte in het Nederlands Dagblad zijn twijfels over de uitgangspunten waarvoor het Bijbelgenootschap, op advies van het commerciële tekstvereenvoudigingsbedrijf BureauTaal, heeft gekozen. De vertaling wordt gemaakt op het zogenoemde B1-niveau: een gemiddeld tekstniveau dat voor 95 procent van de bevolking te begrijpen zou zijn. Volgens Jansen is dit ‘niveausysteem’ echter niet bestemd voor het meten van de moeilijkheid van tekst, maar van de vaardigheid van mensen om te communiceren in een Europese taal die niet hun moedertaal is. Bovendien kun je niet stellen dat 95 procent van de bevolking een B1-tekst begrijpt, aldus Jansen.

Ook uit een andere hoek was er nieuws over begrijpelijke taal. De versimpelde schoolboeken voor vmbo'ers blijken helemaal niet zo goed begrepen te worden, zo concludeerde Jentine Land naar aanleiding van haar promotieonderzoek aan de Universiteit Utrecht (zie voor meer informatie over dat onderzoek de rubriek ‘InZicht’ op pagina 106).

2500 talen bedreigd

Op 19 februari heeft de Unesco de derde editie van de Atlas van bedreigde talen gepresenteerd. Tijdens de presentatie meldde de organisatie dat zo'n 2500 van de 6000 talen die de wereld kent met uitsterven bedreigd worden. In de vorige editie van de atlas (uit 2001) waren dat er nog 900, maar daarbij moet wel worden bedacht dat er toen nog niet zulke goede onderzoeksmethoden waren. Ook enkele dialecten uit het Nederlandse taalgebied dreigen volgens de Unesco te verdwijnen: het Limburgs-Ripuarisch, West-Fries, Nedersaksisch en West-Vlaams.

Op de kaarten in de atlas wordt bij elke taal aangegeven of hij ‘onzeker’ is, ‘beslist bedreigd’, ‘ernstig bedreigd’, ‘kritiek bedreigd’ of ‘uitgestorven’. De afgelopen acht jaar blijken er 219 talen te zijn verdwenen (zoals het Eyak, een indiaanse taal die werd gesproken in Alaska). De atlas is online te raadplegen, op de website van de Unesco. In mei verschijnt de papieren versie.

Fragment uit Atlas van bedreigde talen.

Ontevredenheid over taallessen inburgeraars

Docenten en cursisten zijn niet tevreden over de taallessen die bij inburgeringscursussen worden gegeven. Dit is gebleken uit een onderzoek van de SP onder ruim vijfhonderd betrokkenen. De docenten menen dat de kwaliteit van het onderwijs sinds de invoering van de nieuwe inburgeringswet in 2007 achteruit is gegaan; de inburgeraars klagen dat er te weinig tijd wordt besteed aan het leren van Nederlands.

De SP pleit voor verder onderzoek naar de kwaliteit van het inburgeringsonderwijs. Bovendien wil de partij dat de cursussen onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Onderwijs komen, wat betekent dat de onderwijsinspectie toezicht houdt.

Autochtonen volgen cursus Nederlands

Taalinstituten krijgen steeds meer aanvragen van autochtone werknemers voor cursussen Nederlands. ‘De aanvragen overstijgen inmiddels die voor buitenlandse talen’, zei de directeur van taalinstituut Language Partners in De Pers. Met name hoogopgeleiden tussen de 20 en de 35 met hogere functies binnen het bedrijfsleven melden zich aan. Zij voelen zich onzeker over hun taalbeheersing bij het opstellen van plannen en e-mails, en bij het geven van presentaties.

Sofprijs voor Plasterk

De jaarlijkse ‘Sofprijs’ van de stichting Nederlands is toegekend aan minister Plasterk van Onderwijs. Plasterk kreeg de prijs vanwege ‘zijn weigering de Nederlandse universiteiten te houden aan de taalclausule in de wet op het hoger en wetenschappelijk onderwijs, die stelt dat Nederlands de voertaal is op de universiteiten’. Ook Onze Taal was dit jaar genomineerd voor de prijs, vanwege het gebruik van het Engelse woord catchphrases (‘populaire citaten uit reclames, films of tv-series’) in een artikel over dit verschijnsel.

De ‘Lofprijs’ ging naar de Nijmeegse studente Linda van den Bergh, omdat ze zich samen met enkele medestudenten verzette tegen een Engelstalige diploma-uitreiking.