Onze Taal. Jaargang 80

(2011)– [tijdschrift] Onze Taal– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Onze Taal. Jaargang 80. Genootschap Onze Taal, Den Haag 2011

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _taa014201101_01

logboek

- 2019-08-12 RK colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar aangeleverd door de redactie van Onze Taal

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Onze Taal. Jaargang 80 uit 2011.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).

redactionele ingrepen

Aan het begin van elk nummer is een kop tussen vierkante haken toegevoegd.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel 1: 30, deel 2/3: 64, deel 4: 93, deel 5: 132, deel 6: 168, 170, deel 7/8: 200, 210, deel 9: 248, 250, deel 10: 290, 291, deel 11: 322, 323, deel 12: 358, 359, 362) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[Deel 1, pagina 1]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

Buschauffeur zat achter het stuur De Gooi- en Eemlander (2004)

Man schiet niet in zijn linkerknie Bij bouwwerkzaamheden op de Kayersdijk is een 32-jarige inwoner van Deventer onlangs gewond geraakt. ‘De man was met een nietpistool aan het schieten met nieten van zes centimeter’, meldt de politie. Apeldoorns Dagblad (2002)

Advertentie eethuis (2009)

wil in achtbaan

Reptielen spotten met Staatsbosbeheer Staatsbosbeheer neemt zondag belangstellenden mee op een excursie, waarbij reptielen worden waargenomen. Nieuwe Apeldoornse Courant (2010)

Kijk een Aziaat nooit recht in de ogen. Het is beleefder om ze neer te slaan. Zo zit dat (2006)

Inhoud:

-	1 set verlichting met 10 lampjes (24V/1.20W)
-	1 stuk reservelampje

Verpakking kerstverlichting (1999)

Verwijder het achterwiel niet. Het verwijderen van het wiel kan de prestaties van de fiets beïnvloeden. Handleiding Sparta ION-fiets (2006)

Pak wasmiddel vóór het openen Pak wasmiddel na het openen (2010)

‘Meertalig zijn helpt relativeren’ Interview met prinses Mathilde

Hoe is taal ontstaan?

Stotteren en broddelen

De dreigtaal van aanmaningen

[Deel 1, pagina 2]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 1

januari 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Het Genootschap Onze Taal (opgericht in 1931) stelt zich ten doel het verantwoorde gebruik van de Nederlandse taal te bevorderen en aan hen die haar gebruiken meer begrip en kennis daarvan bij te brengen. Het maandblad Onze Taal (oplage 33.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen. De bijdragen in het tijdschrift weerspiegelen niet noodzakelijk de mening van de redactie.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De redactie betracht altijd de grootst mogelijke zorgvuldigheid bij het regelen van overnamerechten van illustraties e.d. Wie toch meent zekere aanspraken te kunnen maken, verzoeken wij contact op te nemen met de redactie.

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

René Appel, Ton den Boon, Frank Dam, Gaston Dorren, Jan Erik Grezel, Joop van der Horst, Frank Jansen, Hein de Kort, Jan Kuitenbrouwer, Berthold van Maris, Guus Middag, Marc van Oostendorp, Riemer Reinsma, Ewoud Sanders, Nicoline van der Sijs, Matthijs Sluiter, Arjen van Veelen

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Nicole Jongen

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Aleid van de Vooren-Fokma

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Het genootschap werkt samen met de universiteiten van Amsterdam, Delft, Eindhoven, Groningen, Leiden, Nijmegen, Oldenburg (BRD), Tilburg en Utrecht, de Fryske Akademy, het Instituut voor Nederlandse Lexicologie en het Meertens Instituut.

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. G.C. (Gert) Haverkate, vicevoorzitter

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. L. (Leo) Voogt, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Lidmaatschap (inclusief abonnement) voor Nederland, België, Suriname, Aruba, Curaçao en Sint-Maarten €31, - per jaar; buitenland binnen Europa €43,50 (per luchtpost €45,50); buitenland buiten Europa €53,50 per jaar.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Voor mensen met een leeshandicap is Onze Taal ook in elektronische vorm beschikbaar. Inlichtingen bij Dedicon: 0486 - 486 486. Onze Taal wordt in elektronische vorm voor brailleschrift beschikbaar gesteld door de CBB.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Keke Keukelaar

‘Elke keer als Anneke ons een platanenkoekje presenteerde, wreef M. uitgebreid over zijn buik, en dan zei hij heel langzaam: “Lekkerrrr... Anneke... Lekkerrrrrr.”’

Aaf Brandt Corstius (blz. 9)

[Deel 1, pagina 3]

	4	Martine Tanghe ‘Meertalig zijn helpt relativeren’ Interview met H.K.H. Prinses Mathilde

	10	Berthold van Maris Hoe is taal ontstaan? Taalwetenschapper Jelle Zuidema over ‘evolutionaire taalkunde’

	14	Gaston Dorren Onwillige praatspieren Taal- en spraakstoornissen [2]: stotteren en broddelen

	20	Arjen van Veelen ‘En voorts door alle andere wegen en middelen rechtens’ De dreigtaal van de aanmaning

	24	Marc van Oostendorp De tragische dood van een taalgeleerde Lei Limpens schrijft biografie over Willy Dols

En verder
17	Cabaretier François Beckers over stotteren
22	Hoe snelheidsboetes beter kunnen

Rubrieken en series
7	Reacties: zien bij blinden; Latijnse uitspraakregels voor Griekse woorden; een goed glas wijn; Friesland/Fryslân; kalenderrijtjes; ik heb zoiets van; spelvaardigheid; huisnamen; ondertiteling teletekst; twee- of meertaligheid?
9	NIEUWE COLUMN: Van Aaf tot z: baas
13	Vraag en antwoord: open + hart + operatie; meervoudsvormen op -s; berouwen; een donkerbruin vermoeden; internetadres afbreken
18	NIEUWE SERIE: Onze taal is de beste [1]: de weelde van onze verkleinwoorden
19	Iktionaire: communicatie
23	Ingepakt: joppiecratie
26	Etymologica: pleidooi voor een Nederlandse historische thesaurus
28	Zong: ‘Sterrenstof’
29	Taaltest
29	Horstlog: bedriegerstaal
30	Aanbiedingen voor lezers
31	Toen in... januari 1972: Mulisch
32	Tamtam: taalnieuws
33	Hom of kuit: zijn de vmbo-woordenlijsten nuttig?
34	InZicht: Toen football voetbal werd, en andere nieuwe taalboeken
35	Lezer
36	Ruggespraak

‘Ruggespraak’ 20 jaar

Het is deze maand precies twintig jaar geleden dat de eerste aflevering van ‘Ruggespraak’ in Onze Taal verscheen. Al snel vormden de maandelijkse geestige taaluitglijders het populairste onderdeel van het blad - en dat zijn ze nog altijd. Vanwege dit jubileum hebben we de mooiste inzendingen van de afgelopen twintig jaar gekozen. En voor de gelegenheid staan ze niet alleen op de achterpagina, maar ook op de voorkant.

[Deel 1, pagina 7]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren. Stuur uw reactie indien mogelijk per e-mail naar: redactie@onzetaal.nl, of anders naar: Redactie Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag. Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie. De redactie kan inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 2/3, pagina 37]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2/3

2011

‘Ik zal niet beweren dat...’ Iets zeggen door het niet te zeggen

‘U mag daar plaatsnemen’ Subtiele modale hulpwerkwoorden

Scheepsbrieven uit de 17de en 18de eeuw

[Deel 2/3, pagina 38]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 2/3

februari/maart 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig. De redactie betracht altijd de grootst mogelijke zorgvuldigheid bij het regelen van overnamerechten van illustraties e.d. Wie toch meent zekere aanspraken te kunnen maken, verzoeken wij contact op te nemen met de redactie.

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

René Appel, Ton den Boon, Aaf Brandt Corstius, Frank Dam, Gaston Dorren, Jan Erik Grezel, Joop van der Horst, Frank Jansen, Hein de Kort, Jan Kuitenbrouwer, Berthold van Maris, Guus Middag, Marc van Oostendorp, Riemer Reinsma, Ewoud Sanders, Nicoline van der Sijs, Matthijs Sluiter, Arjen van Veelen

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Aleid van de Vooren-Fokma

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. G.C. (Gert) Haverkate, vicevoorzitter

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. L. (Leo) Voogt, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Voor mensen met een leeshandicap is Onze Taal ook in elektronische vorm beschikbaar. Inlichtingen bij Dedicon: 0486 - 486 486. Onze Taal wordt in elektronische vorm voor brailleschrift beschikbaar gesteld door de CBB.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

‘Mijn man was er weer eens niet. Maar dat ga ik niet zeggen op tv.’

Sanne Wallis de Vries in De wereld draait door (blz. 41)

[Deel 2/3, pagina 39]

	40	Jaap de Jong en Annemarie van Velsen ‘U hoort mij niet zeggen dat...’ De haken en ogen van de praeteritio

	48	Peter-Arno Coppen Ik moet niks! Balanceren op het slappe koord van de modaliteit

	52	Rogier en Michaël Steehouder Wat ruist er door het struikgewas? Over een gevleugelde uitdrukking van Toon Hermans

	54	Jacco Snoeijer Goed toeven in een opkomende wijk Makelaarstaal in huizenadvertenties

	58	Gijsbert Rutten en Marijke van der Wal ‘Waarde en seerbeminde lieve man’ Buitgemaakte brieven tonen het gewone Nederlands van eeuwen her

En verder
46	De x in mails en sms'jes
50	Spellingcursus Taaladviesdienst

Rubrieken en series
43	Vraag en antwoord: moe - moeër - moest?; vertrouwelijk met gegevens omgaan; bewaarheid; lettercombinaties zoals oe; tot braken(s) toe; van lotje getikt
44	Reacties: geboortenaam; geramde rot/rat; een goed glas wijn in Vlaanderen; bijmoeder; ‘Lig is lig’; Van Gaal op YouTube; aan het hart / ter harte; journalisten en schrijfadviezen; tweetaligheid of meertaligheid; weijer
47	Iktionaire: ballenpraat
51	Struikelblokken in het Nederlands [5]: problematische woordparen
53	Toen in... februari 1997: Limburgs
56	Gaten in de taal: schillen in de pan; je vroegere geliefde
57	Taaltest
57	Van Aaf tot z: het t-woord
61	Spelen met taal: dubbelwoordzinnen; kaasschaafzinnen
62	Ingepakt: boemboewoede (en negen andere irritaties)
63	Namen op de kaart: middeleeuwse restjes in Rozendaal
64	Aanbiedingen voor lezers
65	Horstlog: waardig
66	Tamtam: taalnieuws
67	Hom of kuit: het boek wat ik las voortaan correct?
68	Taalergernissen
68	Gesignaleerd
69	InZicht: Asterix, de vrolijke wetenschap, en andere nieuwe taalboeken
71	Lezer
72	Ruggespraak

Omslagillustratie: Rhonald Blommestijn

[Deel 2/3, pagina 44]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie. De redactie kan inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 4, pagina 73]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

Straattaal in Utrecht

Slagzinwedstrijden: een verdwijnend fenomeen

Slissen en andere articulatiestoornissen

Vergeten kamptaal uit de Japanse bezetting

[Deel 4, pagina 74]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 4

april 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Aleid van de Vooren-Fokma

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Het genootschap werkt samen met de universiteiten van Amsterdam, Delft, Eindhoven, Groningen, Leiden, Nijmegen, Oldenburg (Duitsland), Tilburg en Utrecht, de Fryske Akademy, het Instituut voor Nederlandse Lexicologie en het Meertens Instituut.

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. G.C. (Gert) Haverkate, vicevoorzitter

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. L. (Leo) Voogt, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Onze Taal

‘Ik hoor nóg hoe de mensen in het interneringskamp spraken.’

Frans Schreuder (blz. 90)

[Deel 4, pagina 75]

	76	Ed Schilders Rijmen voor een radiotoestel Slagzinprijsvragen: een opgedoken archief van een verdwijnend fenomeen

	82	Marc van Oostendorp Engels voor peuters, vreemde z-klanken en alles Op de Grote Taaldag vieren taalkundigen de taal

	86	Eline Hoogenboom ‘We geven de woorden bijnamen’ De straattaal van de meiden van Kanaleneiland

	90	Marc van Oostendorp ‘Ook uit Indië?’ Een vergeten kamptaal uit de Japanse bezetting

	94	Gaston Dorren Gespierde taal Taal- en spraakstoornissen [3]: articulatieproblemen

En verder
98	Onderzoek in tekstbestanden Amerikaans Nederlands
107	Trainingen Taaladviesdienst

Rubrieken en series
80	Reacties: oude meervoudsvormen op -s; vergroten en verkleinen; baas; joen; meertalige opvoeding; stuil; sappie; makelaarstaal; gnuiven; navolgbaar
81	Iktionaire: hartelijks
85	Vraag en antwoord: de winkel opent; hebben/zijn de revue gepasseerd; thans, althans en nochtans; vervoeging van matchen; sopraan, alt, tenor en bas
89	Onze taal is de beste [2]: de logica van onze klinkerspelling
92	Aanbiedingen voor lezers
97	Taaltest
97	Van Aaf tot z: Marokkanen weigeren
100	Ingepakt: een kieteltje
101	Toen in ... april 1980: teletekst
101	Horstlog: de kers op de taart
102	Zong: ‘Volg me naar later’
103	Hom of kuit: mag de premier Engels idioom gebruiken?
104	Tamtam: taalnieuws
105	Taalergernissen
105	Gesignaleerd
106	InZicht: Oud schrift in Limburg, en andere nieuwe taalboeken
107	Lezer
108	Ruggespraak

Omslagillustratie: Erik Kriek

[Deel 4, pagina 80]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie. De redactie kan inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 5, pagina 109]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

Hoe klinken wij?

100 jaar Levende Talen

Nederlandse woorden gekaapt als domeinnaam

Krachten gebundeld voor begrijpelijke taal

[Deel 5, pagina 110]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 5

mei 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Aleid van de Vooren-Fokma

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. G.C. (Gert) Haverkate, vicevoorzitter

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. L. (Leo) Voogt, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

‘Maar tien kilometer hoog in je vliegmachien kun je mij al zou je willen niet eens meer zien.’

Peter Koelewijn (blz. 136)

[Deel 5, pagina 111]

	112	Jan Erik Grezel ‘Talenkennis is geen culturele franje maar bittere noodzaak’ Interview met Toon van der Ven, voorzitter van Levende Talen

	115	Peter-Arno Coppen Polemiek en passie Een overzicht van honderd jaar Levende Talen

	120	Berthold van Maris Hoe klinken wij? Gesprek met fonoloog Marc van Oostendorp

	126	Jaap Meijers en Antal van den Bosch Voor-onze-neus-weggekaapt.nl Nederlandse woorden gegijzeld als domeinnaam

	130	Ted Sanders Krachten gebundeld voor begrijpelijke taal Nieuw gezamenlijk onderzoek universiteiten, bedrijven en overheid

En verder
143	Jaarvergadering Onze Taal

Rubrieken en series
118	Reacties: praeteritio; Limburgs accent; verkleinen en vergroten in het Italiaans; geboortenaam; x'je; winterfalen; Toon Hermans' struikgewas
123	Iktionaire: Odyssey Dawn
124	Ingepakt: niets anders
125	Vraag en antwoord: namen van wetten; percentages; aanhef in e-mail; frika(n)del; triëren
128	Toen in... mei 1956: songfestival
129	Gaten in de taal: een vroegere geliefde; terug naar je jeugdfoto
132	Aanbiedingen voor lezers
133	Van Aaf tot z: neger
134	Namen op de kaart: tussen berg en molshoop
135	Taaltest
135	Horstlog: Siegenbeek
136	Zong: ‘KL 204’
137	Spelen met taal: kaasschaafzinnen; bommeldingen
138	Tamtam: taalnieuws
139	Hom of kuit: het verschil tussen desbetreffend en betreffend nog handhaven?
140	InZicht: Prisma groot woordenboek Afrikaans en Nederlands, en andere nieuwe taalboeken
142	Taalergernissen
142	Gesignaleerd
143	Lezer
144	Ruggespraak

Omslagillustratie: Matthijs Sluiter

[Deel 5, pagina 118]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie.

De redactie kan inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 6, pagina 145]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

Thema: taal tussen de regels

Over non-verbale communicatie

Met onder meer:

Toontjes, blikken, zuchten: ‘special effects’ in de spreektaal

Het nut van gebaren

Hoe werken spreekpauzes?

[Deel 6, pagina 146]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 6

juni 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Aleid van de Vooren-Fokma

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. G.C. (Gert) Haverkate, vicevoorzitter

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. L. (Leo) Voogt, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Clizia Welker

‘We kúnnen het gesticuleren wel laten, maar dan komen we moeizamer uit onze woorden.’

Gianluca Giorgolo (blz. 150)

[Deel 6, pagina 147]

Thema: taal tussen de regels
	148	Paulien Cornelisse Toontjes, blikken, zuchten ‘Special effects’ in de spreektaal

	150	Gaston Dorren Denken met het lijf, luisteren met de ogen Het nut van gesticuleren

	154	Marc van Oostendorp Een gesprek ontwrichten met stiltes De functie van luidheid, toonhoogte en spreekpauzes

	156	Greet Kral Politici in beeld Non-verbale communicatie op het Binnenhof

	160	Marieke Kolkman Fileflirten en snelwegschelden De taal van de automobilist

	162	Marc van Oostendorp Boer roept ‘ja!’ De vele betekenissen van een bevestiging

En verder
En:
153	Gebaren internationaal
153	Toen in... juni 2010: middelvinger
159	Zong: je eigen kamer
164	Ingepakt: dingen van de grond krijgen
165	Horstlog: het strottehoofd

172	‘Vergeleken met Hitler’
173	Congres Onze Taal 2011

Rubrieken en series
165	Taaltest
166	Reacties: vergeten kamptaal; dubbel blank; slagzinwedstrijden; schot voor de boeg; eerlijk; respect; verkleinwoorden; Geenstraat
169	Vraag en antwoord: uit( )gelachen; voor elk/ieder wat wils; waagschaal/weegschaal; enkelvoud van Roma; libel(le); Kluun(s) en Kochs boeken
170	Aanbiedingen voor lezers
171	Iktionaire: naïeve taalkunst
173	Van Aaf tot z: goki goki
174	Onze taal is de beste [3]: de efficiëntie van onze beleefdheidsvormen
175	Hom of kuit: moet je in een gesprek taalfouten corrigeren?
176	Tamtam: taalnieuws
177	Taalergernissen
177	Gesignaleerd
178	InZicht: Van rekenmachine tot taalautomaat, en andere nieuwe taalboeken
179	Lezer
180	Ruggespraak

Foto omslag: Tom Croes

[Deel 6, pagina 166]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie.

[Deel 7/8, pagina 181]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

7/8

2011

Het cryptogram als taalacrobatiek

Toeristische taal

Wie bepaalt de grammatica?

De taal van de cipier

De vele namen van haring

[Deel 7/8, pagina 182]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 7/8

juli/augustus 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Aleid van de Vooren-Fokma

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. G.C. (Gert) Haverkate, vicevoorzitter

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. L. (Leo) Voogt, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Iris Vetter

‘Als je bij de overdracht te horen kreeg dat er een “lijmvinger op C3” zat, dan wist je dat je constant naar boven zou moeten lopen.’

Ester Naomi Perquin (blz. 205)

[Deel 7/8, pagina 183]

	184	Jan Erik Grezel Speuren in de krochten van je woordenschat Het cryptogram als taalacrobatiek

	188	Harri Theirlynck en Matthijs de Winter Eilandhoppen, een citytrip of open jaw de wereld rond? De taal van reisreportages

	196	Berthold van Maris De baas over de taal Wie bepaalt de grammatica van het Nederlands?

	202	Rik Smits Haring of kuit Namen en verschijningsvormen van een oer-Nederlandse vis

	204	Mariëtte Baarda Sterrenkijken bij de kerstmannen Taal in het werk [14]: de gevangenbewaarder

En verder
187	Oproep: veranderde teksten op straat
191	Eigen volk en eigen taal op vakantie
208	De betrouwbaarheid van digitaal doorzoekbare tekstbestanden

Rubrieken en series
193	Iktionaire: coaches en regisseurs
194	Reacties: Hermans' struikgewas; kamptaal; namen van wetten afkorten; triëren; amper; x'je; belt; eigen taal in Songfestival-liedjes; nai en einai; ja, goed; Donners (groot)vader; Engelse beleefdheidsvorm
199	Van Aaf tot z: #voorbij
201	Vraag en antwoord: verwester(s)en; van harte gecondoleerd; indien/als van toepassing; twee auto's is/zijn beter; hen/hun de stuipen op het lijf jagen
207	Zong: ‘Dragen’
210	Aanbiedingen voor lezers
211	Toen in... augustus 1976: Opperlands
212	Namen op de kaart: het vrouwtje van Staveren?
213	Taaltest
213	Horstlog: Wereldomroep
214	Ingepakt: botoxbroodjes en ironische sandwiches
215	Hom of kuit: bewindslieden moeten hun talen spreken
216	Tamtam: taalnieuws
217	Taalergernissen
217	Gesignaleerd
218	InZicht: De Tuinman, De Tsaar & De Zwarte Tulp, en andere nieuwe taalboeken
219	Lezer
220	Ruggespraak

Omslagillustratie: Matthijs Sluiter

[Deel 7/8, pagina 194]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie.

[Deel 9, pagina 221]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

Dialecten in kaart gebracht

Stenografische Kamerverslagen

Dyslexie: een wirwar van inzichten

Hoe maak je een goed feestlied?

De speelse namen van tekstbureaus

[Deel 9, pagina 222]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 9

september 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Twitter: @onzetaal

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Lydeke Roos

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, drs. M.A. (Margot) Scheltema, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. L. (Leo) Voogt, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14, -. Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Fotopersbureau Dijkstra

‘Ik denk dat veel mensen van mijn generatie die zogenaamd “geen talenknobbel hadden”, in feite licht dyslectisch zijn.’

Tom Braams (blz. 235)

[Deel 9, pagina 223]

	224	Jaap de Jong en Maarten van Leeuwen Pianostemmers in estafettedienst De stenografische verslagen van Kamerdebatten

	232	Gaston Dorren Een lastige spelling der natuur Taal- en spraakstoornissen [4]: dyslexie

	238	Erwin Wijman MissMaakt is perfect De speelse naamgeving van tekstbureaus

	242	Rinke Berkenbosch, Willem Koetsenruijter en Pauline Slot Van gênante vertoning naar wereldact Hoe maak je een goed feestlied?

	246	Nicoline van der Sijs Dialecten in kaart gebracht De ontwikkeling van de dialectcartografie

En verder
229	Congres Onze Taal: ‘Taal leren’
236	Vernieuwde website Onze Taal
251	Jaarvergadering Onze Taal 2011
255	Cursussen Taaladviesdienst

Rubrieken en series
228	Vraag en antwoord: hersenen/hersens; ik ben erop gek / er gek op; ROC/roc; antedateren/antidateren; onbestaanbaar
230	Reacties: taal van de automobilist; vergelijken met Hitler; taalfouten corrigeren?; gesticuleren; koning van het cryptogram; Harer Majesteits Zuiderkruis; gevangenisjargon
231	Iktionaire: lauwwarme reuzentomaat
236	Spelen met taal: bommeldingen; spiegelvertalingen
237	Van Aaf tot z: kapoeri
240	Toen in... september 1963: de taalgrens
241	Ingepakt: Doodskøpjes zijn switi. Capiche!?
245	Zong: ‘Hup daar is Willem!’
249	Taaltest
249	Horstlog: zwanenzang
250	Aanbiedingen voor lezers
252	Tamtam: taalnieuws
253	Hom of kuit: de Troonrede moet nóg duidelijker
254	InZicht: Ben je zeker?, en andere nieuwe taalboeken
255	Lezer
256	Ruggespraak

Omslagillustratie: overzicht van afscheidsgroeten, uit Dialectatlas van het Nederlands, 2011

[Deel 9, pagina 230]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie.

[Deel 10, pagina 257]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

Thema: De talen van de noorderburen

[Deel 10, pagina 258]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 10

oktober 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Twitter: @onzetaal

Taalpost

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Karin Bod

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Lydeke Roos

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. L. (Leo) Voogt, vicevoorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, drs. M.A. (Margot) Scheltema, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Kees van der Zwan

‘Nederlanders hebben meer moeite met het Zweeds dan Zweden met het Nederlands.’

Anna Fonville (blz. 270)

[Deel 10, pagina 259]

Thema: de talen van de noorderburen

	260	Gaston Dorren Drie verwante talen gaan hun eigen weg Het hedendaagse Zweeds, Noors en Deens

	264	Marlies Philippa Naaste buren en verre familie De geschiedenis van het Nederlands en het Noors, Zweeds, Deens en IJslands

	268	Kees van der Zwan ‘Het Zweeds heeft heel veel geluiden’ Een Nederlandse en een Zweedse emigrant over hun nieuwe talen

	271	Jan Erik Grezel Juist de verwantschap maakt het lastig Literair vertalen vanuit het Noors en het Deens

	274	Berthold van Maris Strindberg voor beginners Hoe leesbaar zijn Zweedse teksten voor een Nederlander?

	278	Nicoline van der Sijs ‘Taal is als wijn: hoe ouder hoe beter’ Purisme in het IJslands en Faeröers

En:
267	Iktionaire: takk for sist
276	Toen in... oktober 1966: Tsjientwol
277	Zong: ‘De nozem en de non’
280	Hom of kuit: moeten we het IJslandse purisme volgen?
281	Taaltest
281	Van Aaf tot z: hej
282	Ingepakt: Pröduct van het Jaar^®!

En verder
284	Langer taalvaardigheid op school
285	Congres Onze Taal 2011: ‘Taal leren’
289	Oproep: Blufscrabbletoernooi
291	Contributie 2012
291	Cursussen Taaladviesdienst

Rubrieken en series
283	Reacties: Bahasa; makreel; route-informatie; groter als
286	Onze taal is de beste [4]: de helderheid van onze getallen
287	Vraag en antwoord: gevangenisstraf riskeren; bureaulaadje/bureaulaatje; Opel Astra's/Opels Astra; dit wordt/worden appartementen; vroeger en/of eerder; aan de betere/beterende hand
288	Namen op de kaart: de Zeedijk in het Chinees
289	Horstlog: het ontbrekende schaakstuk
290	Aanbiedingen voor lezers
292	Tamtam: taalnieuws
293	Taalergernissen
293	Gesignaleerd
294	InZicht: De havenman, en andere nieuwe taalboeken
295	Lezer
296	Ruggespraak

Omslagillustratie: Rhonald Blommestijn

[Deel 10, pagina 283]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie.

[Deel 11, pagina 297]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

Talen en accənten

Hoelang heeft het lidwoord het nog?

Nieuwe serie: Iconen van de taalkunde

deel 1: Noam Chomsky

Interview met essayist Guus Middag

17de-eeuwse zeemanstaal

[Deel 11, pagina 298]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 11

november 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (€0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Twitter: @onzetaal

Taalpost en TLPST

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Sabine Gagesteijn

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Lydeke Roos

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. L. (Leo) Voogt, vicevoorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, drs. M.A. (Margot) Scheltema, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Digitale Onze Taal €31, -; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €14,-.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €26, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Femke Hovinga

‘Als ik Frans aan het praten ben, ben ik een arrogante fransoos met een stokbrood. Als ik Spaans praat, word ik een echte señor. In het Nederlands ben ik een echte kaas liefhebbende, eerlijke vent.’

Polyglot Benny Lewis (blz. 304)

[Deel 11, pagina 299]

En:
Talen en accenten

	300	Gaston Dorren Ontsnappen aan de tongval Is accentloos vreemde talen spreken mogelijk?

	303	Femke Hovinga ‘Niet analyseren, gewoon doen!’ Benny, de Ierse polyglot, leert ‘veel goed’ Nederlands


	306	Struikelblokken in het Nederlands [6]: de lastige uitspraak

	307	Iktionaire: oud Babylon

	312	Marc van Oostendorp Nieuwe serie: Iconen van de taalkunde Deel 1: de universele grammatica van Noam Chomsky

	314	Arjen van Veelen De lachende lexicograaf Interview met essayist Guus Middag

	320	Hans Beelen en Nicoline van der Sijs Het allereerste Nederlandse zeemanswoordenboek Seeman van Wigardus à Winschooten opnieuw uitgebracht

En verder
308	Erik van Muiswinkel over TatataTaal!
318	Hoelang heeft het lidwoord het nog?
324	Word ook Vriend van Onze Taal
326	Zelf een dictee houden

Rubrieken en series
307	Toen in... november 1951: Kneppelfreed
309	Gaten in de taal: terug naar je jeugdfoto; tandarts met een slecht gebit
310	Zong: ‘Niemand heeft je ooit gezien’
311	Reacties: verengelsing; nuances in Kamerverslagen; taal van de automobilist; zzp'ers en eenmanszaken; good gaan/good goan
317	Vraag en antwoord: haat( ) zaaien; en + en, of + of; W/waddeneilanden; onder(ge)tekende; dan (n)ooit tevoren
319	Van Aaf tot z: lfs
322	Aanbiedingen voor lezers
324	Ingepakt: passie & liefde
325	Taaltest
325	Horstlog: een talenstudie is voor losers
326	Spelen met taal: spiegelvertalingen
327	Hom of kuit: moeten televisiepresentatoren langzamer spreken?
328	Tamtam: taalnieuws
329	Taalergernissen
329	Gesignaleerd
330	InZicht: Onwelvoeglijke, bespottelijke en bijzondere familienamen, en andere nieuwe taalboeken
331	Lezer
332	Ruggespraak

Omslagillustratie: Frank Dam

[Deel 11, pagina 311]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie.

[Deel 12, pagina 333]

maandblad van het genootschap onze taal

Onze Taal

2011

#Vondel is terugh

Nederlandse taaltoets in het buitenland

William Labov: baanbrekend dialectonderzoeker

Het taaljaar 2011

[Deel 12, pagina 334]

genootschap

Onze Taal

80ste jaargang

nummer 12

december 2011

Beschermvrouwe: H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden

Raamweg 1a

2596 HL Den Haag

telefoon: 070 - 356 12 20

fax: 070 - 392 49 08

e-mail: info@onzetaal.nl

Voor adreswijzigingen, aanmeldingen en dergelijke: administratie@onzetaal.nl

Taaladviesdienst: 0900 - 345 45 85, van 10.00 tot 12.30 en van 14.00 tot 15.30 uur (ª0,80 per minuut); e-mail: taaladvies@onzetaal.nl

Onze Taal op internet:

www.onzetaal.nl

(webredacteur: Raymond Noë)

Twitter: @onzetaal

Facebook: www.facebook.nl/onzetaal

Taalpost en TLPST

Zie www.taalpost.nl; redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp

Woordpost

Zie www.woordpost.nl; redactie: Taaladviesdienst

Redactie

Saskia Aukema

Peter-Arno Coppen

Jaap de Jong

Peter Smulders

Kees van der Zwan

Bureauredactie

Saskia Aukema

Laurien Boekhoff-Talsma

Raymond Noë

Kees van der Zwan (eindredactie)

Vaste medewerkers

Secretariaat

drs. P.H.M. Smulders, directeur

Sabine Gagesteijn

Elly Molier

Liane Pagie

Taaladviesdienst

Roos de Bruyn

Rutger Kiezebrink

Jaco de Kraker

Tamara Mewe

Lydeke Roos

Wouter van Wingerden

Vaste adviseurs

Lexicografie en woordgeschiedenis: Ton den Boon, Ewoud Sanders; taalverandering: Joop van der Horst; etymologie: Marlies Philippa, Nicoline van der Sijs; woordenboeken en idioom: Riemer Reinsma

Bestuur Genootschap Onze Taal

mr. E.J. (Ernst) Numann, voorzitter

drs. L. (Leo) Voogt, vicevoorzitter

drs. E.H.M. (Els) Goossens, secretaris

G.F. (Geert) Raateland, penningmeester

mr. drs. L. (Bert) Jongsma, drs. J.H.J. (Jan) Luif, drs. M.A. (Margot) Scheltema, H.S.W. (Henny) Stoel, lic. M. (Martine) Tanghe, drs. M.I. (Mieke) van der Weij, drs. A.J.A. (Alof) Wiechmann

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus.

Prijs los nummer €5,-.

Lidmaatschap (inclusief abonnement) voor Nederland, België, Suriname, Aruba, Curaçao en Sint-Maarten €33,50 per jaar; buitenland binnen Europa €46, - (priority €48, -); buitenland buiten Europa €56, - per jaar.

Digitale Onze Taal €33,50; in combinatie met ‘papieren’ abonnement €15,50.

Opzegging van het lidmaatschap dient te geschieden vóór 1 november; het eindigt dan op 31 december.

Prijs voor CJP-houders €28, - per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Stichting CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam of via www.cjpdeals.nl.

Inlichtingen: 0341 - 56 54 77.

Vormgeving: Manifesta, Rotterdam (Karin Nas-Verheijen)

Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

ISSN 0165-7828

Foto: Rijksoverheid.nl

‘De commotie over het taalgebruik in de Tweede Kamer laat zien dat taal mensen raakt.’

Halbe Zijlstra (blz. 350)

[Deel 12, pagina 335]

	336	Olga van Marion en Ton van der Wouden ‘Zo Vondel mogelijk’ Toneelvertaler Laurens Spoor over de terugkeer van de Gijsbrecht van Aemstel

	344	Jan Erik Grezel De lat steeds hoger Inburgering [1]: eerst examen, dan pas emigreren

	348	Redactie Onze Taal Het taaljaar 2011 Wordfeud en doe 's normaal man Plus: meningen van bekende taalgebruikers

	354	Marc van Oostendorp Het warenhuis van William Labov Iconen van de taalkunde [2]

En verder
339	Vondel voor beginners; prijsvraag
342	Het Wurdboek van het Fries is af
357	Oproep: eetspreuken
367	Trefwoordenregister 2011

Rubrieken en series
340	Reacties: geslachtsnaam; klemtoonergernis; purisme; Bahasa; dialectatlas; 70, 80 en 90 in het Frans; uitspraak van het Deens; kapoeri
341	Iktionaire: geen vernieuwing, geen verzet
343	Vraag en antwoord: borst(be)sparend; hooge boomen; professioneel(-)kritisch; op/in alfabetische volgorde (van); op de valreep van
347	Van Aaf tot z: verontrustend
347	Toen in ... december 1989: minister Ritzen
352	Onze taal is de beste [slot]: de ondubbelzinnigheid van onze ontkenningen
353	Taaltest
353	Horstlog: My Dictionary
356	Namen op de kaart: waden door een ondiepe rivier
357	Tamtam: taalnieuws
358	Aanbiedingen voor lezers
360	Ingepakt: minder servetjes, meer planeet
361	Hom of kuit: noem geesteszieke ‘cliënten’ weer ‘patiënt’
363	InZicht: Spreekwoorden, en andere nieuwe taalboeken
365	Lezer
366	Taalergernissen
366	Gesignaleerd
368	Ruggespraak

Omslag: Manifesta

Omslagfoto: Gijsbrecht van Aemstel in 1960, met Ellen Vogel en Ramses Shaffy.

Foto: Lemaire en Wennink/MAI. Collectie: Theater Instituut Nederland

[Deel 12, pagina 340]

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel u reageert.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie in onder vermelding van naam, adres en (eventueel) functie.

Vorige Volgende