Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Tijdspiegel. Jaargang 33 (1876)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Tijdspiegel. Jaargang 33
Afbeelding van De Tijdspiegel. Jaargang 33Toon afbeelding van titelpagina van De Tijdspiegel. Jaargang 33

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8.63 MB)

Scans (88.95 MB)

ebook (4.43 MB)

XML (4.36 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Tijdspiegel. Jaargang 33

(1876)– [tijdschrift] Tijdspiegel, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 692]
[p. 692]

Vertalingen en herdrukken.

De bloem in knop. Naar het Engelsch van Rhoda Broughton door Francisca Gallé. Deventer. H.J. ter Gunne.

Juist had ik met welgevallen geluisterd naar eene lieve stem, die onzen theetijd veraangenaamde, door ons de gevoelvolle verzen van Chénier voor te lezen, toen ik, naar mijne kamer teruggekeerd, onder meer andere, pas ontvangen boeken, ook het bovenvermelde werk - De bloem in knop - vond liggen.

Nog onder den indruk, door de weemoedig schoone en tegelijk hoopvolle klanken van ‘La jeune captive’ teweeggebracht, sloeg ik het verdienstelijk vertaalwerk van mejuffrouw Gallé op en met welgevallen las ik de lotgevallen van een jong meisje, zooals het heet, door haar zelf beschreven.

Eleonora Lestrange, steeds ‘Nell’ geheeten, even als men hare zuster Dorothea immer bij verkorting ‘Dolly’ noemde, was, benevens haar vader en die zuster eene der laatste telgen van het oude, aanzienlijke, maar zeer in verval geraakte geslacht, Lestrange.

Sir Adrian Lestrange, de vader - de moeder was gestorven - ging gebukt onder den zwaren last van steeds grooter wordende schulden.

Nell - overdrachtelijk ‘de bloem in knop’ geheeten - was de lievelinge haars vaders, gelijk zij hem vereerde met eene onbegrensde kinderlijke liefde. Nell is in alles natuurlijk, dikwijls slordig en wat achteloos, maar eerlijk en oprecht. Alles wat haar goeds bejegent in haar kortstondig leven, wordt erkentelijk door haar vermeld en haar vele lijden op waarlijk roerenden toon meegedeeld. Ze heeft het geluk een schoon, maar onbemiddeld jong officier te leeren kennen, Richard Mac Gregor genaamd, maar dien zij, om zijn kloeken lichaamsbouw en fraai blond uitzicht, steeds bestempelt met den Noordschen naam van Viking: iemand, die haar innig lief heeft en dien zij even vurig bemint.

De andere zuster, Dolly, is in tegenstelling van ‘Nell’ steeds veinzend, grof egoïstisch, maar altijd hoogst fatsoenlijk en onberispelijk in manieren, houding en kleeding terwijl ze bovendien op schoonheid kon bogen. Dolly nu, behebt met nog meer ondeugden dan we reeds opsomden, verkoos niet dat hare zuster hare gedane keuze, omtrent een toekomstig huwelijk, zoude volgen.

Zij wist de brieven der jongelieden te onderscheppen en een, door haar nagebootst schrijven van ‘Nell’ brengt eene totale verwijdering tusschen de gelieven te weeg.

Indien men nu denkt dat Dolly - zooals men eerst zeer geneigd zou zijn te vermoeden - aldus uit jaloezie handelde, vergist men zich ten eenen male. Deze walgelijke intrignante, wie het zelve slechts te doen is om door middel van een rijk huwelijk eene aanzienlijke plaats in de wereld te bekleeden, wil dat ook hare zuster eene schitterende partij zal doen.

Inmiddels nadert de arme, oude, maar edeldenkende vader het laatste tijdperk zijns levens. Bij al het lijden, dat zijn levensloop kenmerkte, kwam zich ook nog voegen het schrikbeeld, dat het eenvoudig, ja armelijke huisraad der Lestrange's gerechtelijk zou worden verkocht.

Dat laatste, dit weet de ongevoelige, maar altijd listige Dolly haar zuster te beduiden, zou het voor ‘Nell’ zoo dierbaar leven haars vaders des te eer den genadeslag geven. Rust had de afgestreden oude man noodig, en hoe vreeselijk - voor zoover dan die rust bestond - zou ze niet worden verstoord indien ‘die

[pagina 693]
[p. 693]

zwakke grijsaard ook nog den spot der wereld moest verdragen over de scheuren en vlekken in het oude familiekleed, die scheuren, welke hij gedurende zoovele jaren met moeite onder lompen had pogen te verbergen.’

Die laatste wreede daad kon ‘Nell’ voorkomen door de hand te aanvaarden van een rijken edelman, Sir Hugh Lancaster genaamd en thans, gescheiden als zij zich gelooft van haar geliefde, willigt zij met een bloedend hart het meer dan eens herhaald aanzoek van den braven edelman in. - Edoch de hinde paart zich niet straffeloos met den herdershond.

Al had nu ‘Nell’ door hare opoffering ook de laatste uren van haars vaders levensjaren vervroolijkt, toch volgde zij, betrekkelijk kort na hem, den grijsaard naar het stille graf, die plaats, waarover ze in hare gedenkschriften zooveel mijmert, zoo vaak moralizeert, terwijl zij niet zelden van den lezer een veelal niet te vergen geduld eischt, om hem hare filosofische beschouwingen dienaangaande mee te deelen.

Kort echter na haar voltrokken huwelijk ontmoet ze, op al zeer toevallige wijze en in haars mans afwezigheid, haar vroegeren geliefde en het spreekt van zelf dat hieruit eene scêne zich ontwikkelt. Toen ze voor het echtaltaar het ‘ja’ uitsprak en zich nog altijd tot het hart van dien eenen voelde getrokken, had ze maar al te wel begrepen, dat ze haar ideaal nooit weer zou kunnen naderen dan over ‘de duistere baren van zonde of dood.’

Als ze nu haar ‘Viking’ terug ziet, dan leidt haar heur hartstocht op dien weg des verderfs, maar dank zij de edele inborst van den verloren geliefde, nog niet eens terhalverwege daarop voortgegaan zijnde, keert zij berouwvol terug.

Hij vertrekt daarop met zijn regiment naar Indië en op den bruiloftsmaaltijd harer zuster wordt der arme ‘Nell’, op voor haar al zeer schokkende wijze, medegedeeld, dat hij te Lahore aan de daar heerschende koortsen was gestorven.

Dolly krijgt niet, als in zoovele romans, de geijkte straf voor hare boosheden. Zij huwt een schatrijken, hoewel nieuwbakken Lord, en ziet alzoo haar steeds gekoesterden wensch vervuld.

Ziedaar in groote omtrekken den inhoud van dezen roman geschetst, een boek voor ‘Leesgezelschappen zeer aanbevelingswaardig’, maar daarom, als zoovele andere werken, in lang niet volmaakt.

Gelieven toch, als ‘Nell’ en haar ‘Viking’, laten zich niet zoo gemakkelijk door eene Dolly bedotten als hier wordt meegedeeld. - Dat Sir Lestrange tot elken redelijken prijs zijn weinige rust diende te behouden, dit tegen te spreken, zou zekerlijk eene groote mate van ongevoeligheid verraden.

Maar zoude niet - indien zekere twee rijke, maar uiterst spaarzame tantes, werkelijk te volhardend gierig bleken te zijn om in dezen allerdringendsten nood harer arme bloedverwanten te voorzien - zou dan, bijvoorbeeld, de schatrijke, ronde, goedaardige Hugh, niet te overreden zijn geweest om door het verstrekken van een voorschot of iets dergelijks, den dag van den executorialen verkoop van het totaal versleten huisraad te verdagen, tot tijd en wijle de stervende grijsaard zijn moede hoofd voor goed zou hebben neergelegd. - Eene of meer pogingen tot dergelijke, welbekende huismiddelen konden zelfs voor de ronde ‘Nell’ niet in strijd zijn met de kieschheid en waren honderdmaal beter en verstandiger geweest dan dat zij, tot redding in hun finantieëlen nood, een huwelijk aanging, dat haar zoo zeer tegen de borst stuitte.

Dergelijke vragen zullen wellicht, naast meer, bij den practisch denkenden lezer oprijzen, hoewel ze geen oorzaak kunnen zijn, dat iemand dit boek onvoldaan uit de handen legt. Want er komen beschrijvingen in voor van natuurschoon, even diep als waar gevoeld, en die zoo juist uitdrukken wat menigeen met welgevallen zich zal herinneren ook te hebben genoten, al ontbreekt hem de gave om dit onder woorden te kunnen brengen, als de schrijfster vermocht te doen.

[pagina 694]
[p. 694]

Bovendien is de figuur van de ondeugende Dolly uitnemend geteekend; dit karakter - voor zoover het er een is - blijft zich steeds geheel gelijk; hare figuur krijgt voor den lezer, naar mate hij vordert met zijne lectuur, steeds meer en meer plasticiteit. Ook behoeven zich ‘de Viking’, de oude Sir Lestrange, Sir Hugh en zelfs zijne moeder, de oude Lady Lancaster, niet te schamen - altijd wat compositie en teekening van karakter betreft - om bijna in eenen adem met de persoon van Dolly te worden genoemd.

De vertaalster en uitgever kunnen, indien ik mij niet zeer bedrieg, er gerust op zijn, dat dit boek zijn weg wel zal vinden; menigeen zal - en hier heb ik bepaald de lieve Nell op het oog - gaarne luisteren naar de gevoelvolle klanken van ‘sa bouche aimable et naïve.’

Wat aangaat de vertaling, zij is degelijk en kennelijk met zorg bewerkt. Alleen zou ik ten slotte willen vragen hoe eene dergelijke - volgende - uitdrukking uit de pen der vertaalster kon vloeien - of niet door haar werd gesauveerd -: ‘Wij hadden een voornaam huis..... Menschen voor wie wij vijftig jaren geleden onze neuzen ophaalden deden nu hetzelfde voor ons. Wij waren toen (sic!) over de zee komen aanzeilen met Willem van Normandië’, etc.

Evenwel ik heb hoop dat, indien dit werk een herdruk mag beleven, mejuffrouw Gallé wel zal zorgen die fout te herstellen. Zij zal alsdan (pag. 58) ook niet spreken van onzen vierkanten bank; ze zal dan Mrs. Cox (pag. 248) hare gasten stellig niet ‘in het wit met goude salon’ doen ontvangen.

Bij zooveel goeds dienen ook de kleine, nog aanwezige vlekken verwijderd te worden.

Nijmegen.

S.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken