Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 5

[p. 160]

Dr. JULIUS FREDERICHS
1867 † 1899.

[p. 161]

Sterfgevallen.

D^r Julius Frederichs.

Pas hebben wij te Brugge D^r Herman Sabbe in zijn graf zien leggen, of alweer komt uit West-Vlaanderen de droeve mare tot ons, dat een ander jonge en niet minder belovende geleerde en Vlaamsche strijder door den dood weggemaaid werd.

In den vroegen morgen van Zondag 24ⁿ December overleed te Oostende, waar hij leeraar was in de geschiedenis aan 't koninklijk athenaeum, de zoo ijverige en verdienstvolle Dr. Julius Frederichs. Te Gent op 13ⁿ Juni 1867 geboren, was hij slechts 32 jaar oud.

Reeds op de Gentsche Hoogeschool onderscheidde hij zich door zijnen wetenschappelijken aanleg, zijnen vrijzinnigen geest en zijne warme Vlaamschgezindheid. Menig stukje in de Studentenalmanakken van 't Zal wel gaan getuigen er van, o.a. zijne merkwaardige studie over Emiel Moyson.

Op schitterende wijze veroverde hij zijne academische graden: zoo werd hij achtereenvolgens uitgeroepen tot aggregaat in de geschiedenis, tot doctor in de wijsbegeerte en letteren en tot laureaat of primus in den officiëelen wedstrijd der vier Belgische Hoogescholen: Nochtans liet het clericaal ministerie hem eenige jaren zonder bediening in het onderwijs; immers de leerlingen van de katholieke hoogeschool van Leuven waren nog niet allen in onze athenaeums geplaatst. Eindelijk kreeg Dr. Julius Frederichs zijne aanstelling als leeraar aan het koninklijk athenaeum te Oostende, waar hij weldra ieders achting genoot en niets dan vrienden telde.

[p. 162]

Ondertusschen had hij zich reeds bekend gemaakt door zijne wetenschappelijke geschriften. Groot was zijn aandeel in het Corpus documentorum Inquisitionis Neerlandicae, in 1889 uitgegeven door Prof. Paul Fredericq en zijne leerlingen. Alleen schreef hij in 't Nederlandsch en in 't Fransch eene reeks historische verhandelingen, die zijnen naam als geleerde vestigden; wij noemen daaronder De kettervervolgingen van Philips van den Elzas (1890), Le Grand Conseil ambulatoire (1890), De Secte der Loïsten of Antwerpsche Libertijnen (1891), Robert le Bougre. premier inquisiteur général en France (1892), Christophe Hérault (1892), Le cri de guerre des Matines brugeoises (1893), De slag van Kortrijk (1893), La Constitution athénienne d'Aristote (1894), Géographie du Congo, Aardrijkskunde van den Congo (1895), De Inquisitie in het hertogdom Luxemburg, Histoire moderne (1898, bekroond door de Kon. Academie van België in den prijskamp De Keyn), enz.

Daarenboven was hij een trouw medewerker van de Revue de l'Instruction publique, het Nederlandsch Museum en het Tijdschrift van het Willems-Fonds. Nu en dan schreef hij algemeen opgemerkte brieven in zekere dagbladen over vraagstukken van den dag, bij voorbeeld over de kieshervorming en de evenredige vertegenwoordiging, in Het Volksbelang, de Flandre libérale en de Indépendance belge.

Ondanks zijn zwak gestel, door de tering sedert jaren ondermijnd, stond hij overal een der eersten in de bres om de Vlaamsche liberale beginselen te verdedigen: in de afdeeling van het Willems-Fonds te Oostende, waarvan hij de secretaris en de ziel was; in den Bond der Oud-leden van 't Zal wel gaan, in de Vlaamsche University Extension der Gentsche Hoogeschool, op de Nederlandsche Congressen, enz.

Bij het opkomen van het nieuw vraagstuk van de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool had hij de eerste begrepen, dat de Vlamingen zich moesten inlichten over de ondervinding, opgedaan in andere tweetalige landen.

[p. 163]

Door zijne bemoeiingen bezorgde hij aan het bekende referendum van 't Zal wel gaan het onschatbaar stuk van Prof. Goll van Praag over het ontstaan der Czechische hoogeschool aldaar.

In 't buitenland begon de jonge geleerde algemeen gewaardeerd te worden. De Maatschappij der Nederl. Letterkunde te Leiden had hem onder hare buitenlandsche leden opgenomen. Op het Nederlandsch Congres van Dordt was hij tot lid benoemd van eene commissie tot voorbereiding van eenen historischen Atlas der Nederlanden; zijne medeleden, waaronder Prof. Blok van Leiden en Prof. Heeres van Delft, stelden hem op hoogen prijs. Nog onlangs nam Prof. Reginald Lane Poole van Oxford hem tot zijnen medewerker aan in het opmaken van de kaart der Nederlanden voor zijn groot Historical Atlas.

Reeds was hij dood, toen in het tijdschrift Deutsche Stimmen van Keulen door Prof. Hansen, stadsarchivaris aldaar, veel lof werd toegezwaaid aan zijne verhandelingen over de kettervervolging vóór en tijdens de 16^e eeuw.

Dit alles zegt genoeg welk onherstelbaar verlies het athenaeum te Oostende, de wetenschap en de Vlaamsche Beweging bij zijn afsterven hebben geleden.

Den Woensdag 27ⁿ December waren zijne Oostendsche vereerders rondom zijne lijkbaar geschaard. Het al te vroege uur belette zijne vereerders uit elders daar tegenwoordig te zijn; maar de gansche stad Oostende bracht hem eene laatste hulde. Achtervolgens werden lijkreden uitgesproken door den heer Raskop, studieprefect van het koninklijk athenaeum; door den eerbiedwaardigen grijzen strijder Van Neste-Vitse, namens het Willems-Fonds van Oostende; door den heer Frans Vanden Weghe, namens de collega's en vrienden en door den heer De Poorter, namens de leerlingen van Dr. Julius Frederichs, dien zij allen hoogschatten en liethadden om zijne humoristische lessen en zijn gulden hart.

[p. 164]

Zijn stoffelijk overschot werd daarna per spoorweg naar zijne geboortestad Gent vervoerd. Aan het station te Gent bemerkten wij eenige oude trouwe vrienden van den afgestorvene en vier zijner leermeesters der Gentsche Hoogeschool, de heeren Motte, oud-rector, Paul Fredericq, De Ceuleneer en Vercoullie.

Bij de opene groeve op het kerkhof te Gentbrugge, waar Dr. Julius Frederichs in den familiekelder werd bijgezet, spraken Prof. Vercoullie en Prof. Fredericq nog een hartelijk afscheidswoord namens het Willems-Fonds en de Gentsche hoogleeraren, zijne leermeesters.

(Volksbelang.)

_**_*

Den 1^en December werd te Brugge vorstelijk begraven priester Guido Gezelle. Hij was de leider der Westvlaamsche taalbeweging; hij was een onuitputtelijke mijn van taalkundige schatten; maar hij was vooral een dichter door Gods genade, die eene eereplaats in onze Zuidnederlandsche letteren inneemt.