Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 7

[p. 150]

Kunst- en Letternieuws.

Is verschenen: Beknopte Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde met uittreksels en verklarende woordenlijst door W. van Neylen. Lier: Taymans (drie deelen aan 1.10 fr. ieder).

_**_*

Van Herman Teirlinck verschijnt omtrent Paschen De wonderbare Wereld, een prozawerk van ongeveer 300 blz. met kleine sierlijke letter op prachtpapier gedrukt, oorspronkelijk versierd en in een eigenaardigen kunstband omsloten (Bij den schrijver, Brussel, 30, Gemeenteplaats, fr. 3.00).

_**_*

De drukkerij Zech & fils te 's Gravenbrakel kondigt aan: Les Almanachs Belges depuis l'introduction de l'imprimerie jusqu'en 1900, étude bibliographique, par G. Zech-Du Biez (9 of 10 afl. van 64 blz. groot 8^o aan 1 fr.).

_**_*

Blijkens Jong Vlaanderen hield de heer René De Clercq openbare lezingen van zijn landelijk gedicht De Vlasgaard, op 9 December te Kortrijk, op 10 Dec. te Thourout, op 11 Dec. te Brugge, op 13 Dec. te Roeselare, op 16 Dec. te Geeraardsbergen, op 18 Dec. te Lokeren, op 19 Dec. te Sint-Nikolaas (Waas) en op 20 Dec. te Gent, nl. in de Zaal voor Notarissen, Winkelstraat.

_**_*

Verschenen: n^rs 213 en 214 van de Vlaamsche Tooneelverzameling, gemengde rollen, van de gebroeders Janssens (Antwerpen), nl.:

Zij mag niet trouwen, geprimeerd blijspel in 1 bedrijf, door Karel van Rijn (met twee vrouwenrollen); 42 blz.; 1 fr. en

De Ziel des Volks, spel in 5 bedrijven, door Jan Bruylants, Jz.; 80 blz.; 2 fr.,

_**_*

[p. 151]

Dezer dagen verscheen te Antwerpen (Nederl. Boekhandel) een prachtwerk, zooals er slechts weinige in ons land en in onze taal verschijnen.

Wij bedoelen Het Schildersboek, Vlaamsche schilders der negentiende eeuw in monographieën, door Pol de Mont.

Dit boek bevat keurige levensbeschrijvingen van Vlaamsche en Waalsche schilders en ook beeldhouwers van onzen tijd, namelijk van Constantin Meunier, Frans Courtens, Isidoor De Rudder, Jan Van Beers, Frans Van Leemputten, Emile Claus, Fernand Khnopff, K.J. Mertens, Albert Baertsoen, Leo Frédéric, Gustaaf Van Aise en Theodoor Verstraete.

Het vormt het vijfde deel eener prachtreeks, verschijnende onder toezicht van Max Rooses en bevattende ontelbare platen in houtgravuur, phototypie, autotypie en heliogravuur.

_**_*

Verschenen: Penschetsen uit Nijmegen's verleden, door den heer van Schevichaven, gemeente-archivaris (tweede bundel, Nijmegen, ten Hoet).

Zeer onderhoudend en leerrijk voor de plaatselijke geschiedenis is die verzameling kleine opstellen van den heer archivaris, dien veel Vlamingen tijdens het laatste Nederlandsch Congres te Nijmegen hebben leeren kennen.

_**_*

Onder den titel Katholieke kanselredenaars der Nederlanden heeft de heer Dr.Ch. Gaeymaex, professor in het Groot Seminarie te Mechelen, diocesaan schoolopziener, een eigenaardig boek geschreven, waarin hij de katholieke sermoenen en predikers bestudeert van de middeleeuwen af tot op onzen tijd (Roeselare, De Meester).

_**_*

Prof. P.J. Blok, van Leiden, heeft dezer dagen het vijfde deel zijner merkwaardige Geschiedenis van het Nederlandsche volk (Groningen, Wolters) laten verschijnen. Dit deel omvat de tijdvakken van Jan de Wit en van den koning-stadhouder Willem III. Voor de meeste Vlaamsche lezers zal de inhoud van dat schoone boek zoo goed als nieuw zijn, want onze

[p. 152]

onkunde op het gebied der Noord-Nederlandsche geschiedenis gaat alle palen te buiten.

_**_*

Verschenen: Flandria's Novellenbibliotheek, n^r 15: Amelie's Oom en Feemke, twee novellen van A. Germonprez; n^r 16: Bottientjes, novelle van K. De Clerck.

_**_*

Verschenen: afl. 15 (begin van het achtste deel) van het omvangrijk werk van den heer Frans De Potter, Gent van den oudsten tijd tot heden (Gent, A. Siffer).

_**_*

Verschenen: afl. 7 van het standaardwerk van den heer Flor. van Duyse, Het oude Nederlandsche lied. Reeds 112 oude liederen zijn nu (met geleerde aanteekeningen over tekst en zangwijze) door den schrijver behandeld geworden.

_**_*

De Januari-afl. van De Gids bevat Langs de wegen van Stijn Streuvels en een tiental Sonnetten van Richard De Cneudt.

_**_*

Verschenen: een dichtbundel van eenen der veteranen van de Vlaamsche poëzie, den heer August De Schepper, drukker-uitgever te Dendermonde, getiteld Uit eigen tuin en uit vreemden gaard. Veel dier gedichten klimmen op tot de jaren '60 en '70; de meeste verschenen in Vader Rens' alsdan bloeiend Jaarboekje.

_**_*

Van Max Rooses verscheen een prachtig geïllustreerd werk, getiteld De oude Hollandsche en Vlaamsche meesters in den Louvre en in de National Gallery (Amsterdam, Uitgeversmaatschappij Elsevier).

_**_*

[p. 153]

Verschenen: Geschiedenis van het Volksonderwijs te Gent (1770-1842), door D. Destanberg (Gent, J. Duvivier, St-Jansvest).

Een goed overzicht, tot 1842, van 'tgeen te Gent werd gedaan om 't volksonderwijs te bevorderen.

De schrijver belooft zijn werk voort te zetten.

_**_*

Verschenen: Eenige Wenken over het Woordenboek der Nederlandsche Taal, voorgelezen door D. Claes, werkend lid der Koninklijke Vlaamsche Academie, in de maandelijksche zitting van 16ⁿ October 1901 (Gent, A. Siffer, 1901; 48 blz.; 75 c.)

Hierin klaagt de schrijver - die spreekt van de ‘rechtzinnige zienswijze van den gewetensvollen geleerde’ - dat in 't woordenboek gansche reeksen woorden werden opgenomen, die bij Kiliaen en in Zuid-Nederland onbekend zijn, terwijl zoovele andere, die bij oudere, zelfs Hollandsche schrijvers gedurig voorkomen en hier dagelijks gehoord worden, doodgezwegen worden.

Van sommige woorden wordt eene beteekenis aangegeven, die niet in 't Woordenboek werd opgenomen, of geklaagd dat de in België bestaande vorm veroordeeld wordt.

Ten slotte wordt ook betreurd, dat platte, onkiesche uitdrukkingen of zinspelingen niet werden achterwege gelaten.

_**_*

Verschenen bij de gebroeders Janssens, te Antwerpen: Blonde Marie, geprimeerd drama in 4 bedrijven, door Lod. Lievevrouw-Coopman; 72 blz.; 2 fr.

Dit drama speelt met 2 vrouwen, 5 mannen en enkele figuranten.

_**_*

Stijn Streuvels gaat voort met schetsen te schrijven in Noord-Nederlandsche tijdschriften. In de XX^e Eeuw leverde hij Minnchandel; in den Gids, Langs de wegen.

Het Duitsch tijdschrift Das litt. Echo (Januari 1902) deelt een portret mee van den Westvlaamschen schrijver, een bijschrift van mej. M. Somer en eenige vertaalde uittreksels, namelijk de schets Zondag.

_**_*

[p. 154]

Verschenen: Nederlandsche metriek met een aanhangsel over het Middelnederlandsch vers door J. Geurts, leeraar in het St-Jozefs college te Hasselt, en een inleidend woord van D^r Lecoutere, hoogleeraar te Leuven (St-Lambrechtsgilde van Limburg).

Inhoud van Tijdschriften.

(W., M., 2M., 1/2M. = wekelijks, maandelijks, tweem., halfm.)

Hollandsche Revue Haarlem, Loosjes, M., geïll., 16,25 fr.), Dec.-Jan. '02, o.a.: Winter; - G.H. Breitner; - wereldgeschiedenis (het verzonken bosch van de Haar; Vredesrecepten voor Zuid-Afrika; de katholieken in staatsbetrekkingen; Multatuli's laatste woonplaats); - karakterschets (Joh. Braakensiek en Prof. L. Simons); - revue van 46 Ndl. en 17 vreemde tijdschriften; - het boek van de maand (Cesare Lombroso door C. Winkler; Veertig jaar op de tribune door B. Blok); - boekentafel.

De Natuur (Utrecht, Broese, M. geïll., 8 fr.), Jan. '02, o.a.: Onderzeesche schepen; - uit het leven van padden en kikkers; - vliegmachines; - Ndl. natuurhist. vereeniging; - de pestvogel; - sterrenkundige mededeelingen; - recensie en correspondentie.

Dietsche Warande en Belfort (Gent, Siffer, M., 8 fr.), Dec.-Jan. '02, o.a.: Jaarlijksche bedevaarten naar Mekka uit de Ndl. koloniën; - Electra van Perez Galdos; - Landleven in de letterkunde; - Gewetens- en godsdienstvrijheid; - belletrie; - boekennieuws en kroniek.

La Belgique coloniale (Brussel, r.d. Trône, W., geïll., 7 fr.), Dec.-Jan. '02, o.a.: voies ferrées du Haut-Congo; - l'alimentation sous les tropiques; - le baron Wahis; - l'année 1901 au Congo; - Panama ou Nicaragua; - superstitions et fétiches dans le district de l'Equateur; - budget du Congo pour 1902; - culture de la pomme de terre; - les concessionnaires de l'État et la liberté commerc. au Congo français; - prophylaxie de la malaria au Congo; - à travers revues et journaux; - bulletin commercial; - nouvelles congolaises.

Hygiënische Bladen (Amst., J. van Rossen, M., 10 fr.), Jan. '02, o.a.: plaatselijke verordeningen tegen mazelen; - ontsmetting en vernietiging van voorwerpen bij tuberculose; -

[p. 155]

ventilatie; - bescherming der openbare gezondheid in het buitenland; - kroniek, bibliogr., varia.

Le mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin, M., 8 fr.), Dec. '01, o.a.: Sanatorium pour militaires tuberculeux; - Dr. Destrée; - chronique, bibliogr., nécrol.; bulletin de la société belge de tempérance.

Tijdschrift voor Geschiedenis, Land- en Volkenkunde (Groningen, Noordhoff, 2 M., fr. 10.75), XVII, 1: De eerste en laatste Directeur-Generaal der Brandenburgsche vloot; - Scheepvaart op de vaderl. Kust; - het verdichte epistel van Frederik II over den handel in soldaten; - revue, mededeelingen: bibliogr.

Revue bibliographique belge (Brussel, Schepens, M., 3 fr.), in ieder n^r: chronique; - bibliogr. belge; - périodiques belges; - bibliogr. étrangère; - périodiques étrangers; - annonces.

Ons Woord, Tolk der Antw. Onderwijseereeniging Diesterweg (Antwerpen Melsen, M., 2 fr.), Jan.-Feb. '02, o.a.: de aandacht van den onderwijzer; - konferensies; - het specifiek gewicht van den onderw. in de plaatselijke politiek; - een dorpsschool voor vijftig jaar; - museum als opleidingsmiddel; - histor. beteekenis van den Gulden-Sporenslag; - abnormale Kinderen; - kijkjes, werkzaamheden, bibliogr.

De Turner (Antw., Montignystr., 44, 1/2M., 2fr.), Dec.-Jan. '02: turnbelangen in de school en in de vereenigingen.

Neerlandia, orgaan van het Algemeen Nederlandsch Verbond (Uitgeversmaatschappij Nederland, M., 2,75 fr.), in ieder n^r: mededeelingen over de afdeelingen van het Verbond; - nieuws uit de verschillende streken van Groot Nederland.

Letterkundig Overzicht (Antw., Ndl. Boekhandel, 2 M., 2 fr.), in ieder n^r: Ndl. boeken in Holland en België verschenen; - Fransche boeken in België verschenen; - voornaamste boeken uit Frankrijk, Engeland en Duitschland.

Cosmos (Amst., C. van Dishoeck, M., geïll., fr. 6,25), Jan. '02: Contes ingénus, la mouche; - Christmas shopping; - Charme discret; - Der Traum; - Tableaux de la rue; - Mammoth cave; - Le conte de l'ours; - Sommerabend; - Critiques, correspond., variétés.

School en leven (Groningen, Wolters, W., geïll., fr. 8,40), Jan. '02: Kerstmis; - school en huis; - school der toekomst; - Duitsche leerboeken; - school en onderwijs bij besch. volken; - lichamelijke opvoeding; - Vlasman als opvoeder; - advertenties, enz.