Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 7

[p. 240]

Verslag van het Bestuur der Afdeeling Antwerpen.
(Juli 1900 - Juli 1901.)

Met diepen weemoed zullen alle Nederlanders het rampspoedig jaar gedenken dat thans is heen gevloden.

Nog altijd - 't is nu bijna reeds 2 jaren - strijden onze stambroeders ginder ver in Zuid-Afrika tegen den vreemden overweldiger, het eens zoo machtige Albion, voor hun zelfbestaan, voor de onafhankelijkheid van hun land.

We moeten echter den toestand zoo pessimistisch niet meer beschouwen als hij ons voorkwam bij het opmaken van het vorig verslag.

Niettegenstaande plundering, brandstichting en moord is Engeland met zijn kwart millioen soldaten er niet in gelukt dat handvol dappere burgers ten onder te krijgen, wel integendeel, alles laat voorzien, dat de Britten nog zoo spoedig niet victorie zullen kraaien. De oorlog in gansch Zuid-Afrika is een strijd geworden op leven of dood.

We zullen wel mogen teruggaan tot den tachtigjarigen oorlog om ergens in de wereldgeschiedenis voorbeelden te vinden van zooveel hardnekkigheid en moed, van zooveel opoffering en edele vaderlandsliefde als daar gegeven worden door de Afrikaanders.

En niemand van de grooten en machtigen der oude wereld, die beweert de beschaving in pacht te hebben, vindt wilskracht genoeg om een einde te maken aan dien onmenschelijken rooftocht, welke een onuitwischbare schandvlek op de Engelsche natie werpt.

Dat het den Boeren in die omstandigheden aan geen sympathie ontbreekt en dat daarvan de ondubbelzinnigste blijken worden gegeven behoeft wel geen betoog.

De Noord- en Zuid-Nederlanders hebben geen enkele gelegenheid verwaarloosd om in dezen benarden toestand de eer van hunnen stam op te houden en door daadwerkelijken steun getoond, hoezeer zij hunne taalbroeders hoogschatten en liefhebben, hoeveel zij medelijden

[p. 241]

in al de rampen en het wee welke de Zuid-Afrikaansche Republieken teisteren.

Ook onze Afdeeling is in die beweging niet achteruitgebleven: twee concert-voordrachten werden ingericht ten voordeele van het ‘Hulpcomiteit voor de Zuid-Afrikaansche bannelingen’ en van het ‘Comiteit voor de Weduwen en Weezen van Transvaal’. De omhalingen brachten telkens eene vrij ronde som op.

Toen de eerbiedwaardige Staatspresident Kruger naar Europa kwam, heeft de Afdeeling met andere vereenigingen der stad onmiddellijk een comiteit gevormd om Z.H. Ed. eene plechtige ontvangst voor te bereiden bij een eventueel bezoek aan Antwerpen.

Intusschen hebben het bestuur en eenige leden onzer instelling een adres van hulde aan President Kruger uitgaande van een Transvaalsch Comiteit onderteekend, welk adres reeds aan Z.H. Ed. overhandigd werd.

Zoodra de treurmare tot ons kwam van het overlijden zijner dierbare gade, heeft de Afdeeling aan den grijzen Staatsman Kruger een telegram gezonden van innige deelneming in het smartelijk verlies dat hem trof.

Laat ons hopen, dat de door alle volkeren, gevloekte oorlog spoedig een einde neme en de Vereenigde Staten van Zuid-Afrika zegevierend uit de puinhoopen mogen oprijzen.

Laat ons den wensch uitdrukken, dat President Kruger, vooraleer hij naar zijn vrijgevochten vaderland terugkeert, nog eens onze stad kome bezoeken, die hem zooveel vriendschap en zooveel vereering toedraagt.

_**_*

De 8^e Maart 1901 was een dag van grooten rouw voor onzen stam in 't algemeen, voor onze Vlaamsche muziekkunst in 't bijzonder: Peter Benoit, de Vlaamsche harpenaar, zooals de Burgemeester van Antwerpen hem noemde, was de eeuwige rust ingegaan. Zijn afsterven mag, in de volste beteekenis van het woord, een ontzettende ramp geheeten worden voor de Vlaamsche kunst.

We hooren nog zijn overtuigend woord, toen hij in onze Afdeeling optrad om de grondbeginselen van zijn streven

[p. 242]

te verkonden; we zien hem nog rusteloos aan den arbeid om zijne muziekschool op stevige grondslagen te vestigen en zijne schepping te verdedigen tegen al wie het wagen dorst er eene schendende hand naar uit te steken of trachtte zijn werk af te breken, dat eens de roem van Vlaanderen zou worden. We wonen nog in den geest de talrijke onvergetelijke prachtige uitvoeringen bij van 's Meesters gewrochten, welke telkens een parel te meer aan Vlaanderen's kunstkroon hechtten.

Hij rustte zacht de groote kunstenaar!

Bij zijne plechtige teraardebestelling den 11^en Maart werd, namens de Afdeeling, een rouwkrans op zijn graf neergelegd, als eene dankbare hulde aan de nagedachtenis van dien dierbaren Vlaming gebracht.

Indien iets ons troosten kan in dit onherstelbaar verlies dan is het de gedachte, dat Peter Benoit vele discipelen heeft opgeleid, die, we zijn er van overtuigd, vastberaden het voetspoor van den Meester zullen volgen, en dat een hunner, ons achtbaar medelid Jan Blockx, ook een schepper van menig kunstwerk, geroepen is geworden om de taak van Peter Benoit in het Koninklijk Vlaamsch Conservatorium voort te zetten en te voltooien.

We hebben dan ook met vreugde Meester Jan Blockx onze gelukwenschen aangeboden.

De Afdeeling heeft tevens een verzoekschrift ondersteund, uitgaande van een groep Vlamingen, vragende aan den Stedelijken Raad de middelen te willen beramen om de uitvoering der werken van Peter Benoit op geregelde tijdstippen mogelijk te maken.

Zooals wel te verwachten was, is al dadelijk een Comiteit tot stand gekomen om de volledige uitgaaf der werken van Benoit te bezorgen en een grafmonument en een gedenkteeken te Antwerpen op te richten.

Onze Afdeeling is in bedoeld Comiteit ruimschoots vertegenwoordigd.

_**_*

Naar jaarlijksche gewoonte heeft het Bestuur gedurende den afgeloopen winter in de groote zaal van het Armbestuur en telkens voor een overgroot getal toehoorders, eene reeks Feestzittingen ingericht, namelijk:

[p. 243]

Den 29 November 1900. - De heer Achilles Rotsaert, over den Zuid-Afrikaanschen Oorlog, met lichtbeelden van den heer Louis Van Neck. Beide heeren waren leden van de Belgische Ambulancie dn Zuid-Afrika.

De heer B. Tokkie (zang) en de fanfarenmaatschappij De Broederbond, onder de leiding van den heer J. Francken, voerden de volksliederen uit van Transvaal en Oranje-Vrijstaat.

Den 20 December 1900. - Spreker: heer J. Vercoullie, hoogleeraar te Gent, over Een Christen-demokraat van voor 600 jaar.

Concert door M. en Mev. J.A. Kwast-Muller (harp, klavier en harmonium), Mej. A. Van Elsacker. HH. F. De Busscher, B. Tokkie, Fé Derickx (zang), Van de Vijver (viool), Van St. Truyen (cello), leden van het Lyrisch Tooneel.

Den 10 Januari 1901. - Monologen door den heer H. Laroche, van den Nederlandschen Schouwburg.

Concert met de medewerking van Mev. Karel Berckmans, heer A. Tijck (zang) en heer W. De Latin (piano).

Den 7 Maart 1901. - Spreker: heer Frans Van Cuyck, letterkundige, onderwerp: Onze jongere Schrijvers.

Concert door Mevr. Caethoven-Lemmens, Mej. Bertha Janssens, heer Karel Berckmans (zang), het Mandolinisten-quatuor ‘La Paloma’ en heer W. De Latin (piano).

Den 11 April 1901. - Voordracht door Ds. Van Broekhuizen, gebannen predikant van Pretoria, over Transvaal - Verleden, heden en toekomst.

Concert door Mev. E. Roofthooft-De Ridder en den heer B. Tokkie (zang), de zangafdeeling der ‘Jonge Vlamingen’ en heer W. De Latin (piano).

Drie dezer feestzittingen werden gesloten met boekentombola's, tegen 10 centimen het lot, te zamen bevattende 78 werken of 185 deelen. De opbrengst beliep fr. 93-50.

Voor de tombola's heeft het Bestuur ontvangen:

van den heer I. Van Doosselaere	5 boeken;
van den heer Max Rooses	17 boeken;
van den heer Piet Verhaart	2 boeken;
van den heer L. Dela Montagne	14 boeken;

van den heer M. Van Groenendael verscheidene jaargangen van het ‘Tijdschrift van het Willems-Fonds’.

[p. 244]

Van den dichter Otto Mohnike ontvingen we daarenboven 50 brochures getiteld ‘Oproep aan de Volkeren’.

_**_*

Verder kan nog aangestipt worden, dat de Afdeeling zich aangesloten heeft bij het aanstaande Nederlandsch Taalcongres te Nijmegen te houden; de instelling der Zusterafdeeling te Hoboken op 28 Juli l.l. bijgewoond heeft; de feesten ingericht ter viering van het vijf-entwintigjarig bestaan der Nieuwpoortsche Afdeeling op 18^en dezer zal gaan bijwonen en eindelijk eene toelage van van 50 fr. gestemd heeft voor het monument ter herinnering aan den Gulden-sporenslag op te richten te Kortrijk.

De heer Pol De Mont, die verleden jaar niet meer wenschte in aanmerking te komen als Bestuurlid, werd vervangen door den heer Aug. Verfaillie.

En nu tot slot eene aangename plichtvervulling, namelijk: aan de edelmoedige schenkers van boeken voor de tombola's en aan de talentvolle sprekers, zangeressen, zangers en instrumentisten, die verleden winter zoo bereidwillig hunne gewaardeerde medewerking verleenden, uit naam der Afdeeling de betuiging onzer oprechte erkentelijkheid aanbieden.

Het Bestuur hoopt in de toekomst nog meermalen die verkleefde vrienden te mogen zien optreden en toejuichen.

Rekening over het dienstjaar 1900-1901.

Ontvangsten.
Batig slot van het vorige jaar.	fr. 672.11
Aandeel in de bijdragen der leden	fr. 695.00
Buitengewone giften	fr. 80.00
Opbrengst der boekentombola's en verkoop van brochures	fr. 105.50
	___________
Totaal der ontvangsten.	fr. 1552.61

[p. 245]

Uitgaven.
Drukkosten	fr. 248.68
Inschrijvingen en aankoopen	fr. 89.65
Onkosten der voordrachten	fr. 537.21
Huur van lokaal.	fr. 85.00
Bestuurskosten	fr. 52.50
	___________
Totaal der uitgaven.	fr. 1013.04
	___________
Batig slot	fr. 539.57

Algemeene Vergadering van 8 Augustus 1901.

De Secretaris-Verslaggever,

Flor. Van der Ven.

De Voorzitter,

Max Rooses.

De Schatmeester,

I. Van Doosselaere.