Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782 (1782)

Informatie terzijde

Titelpagina van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782
Afbeelding van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782Toon afbeelding van titelpagina van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.36 MB)

Scans (40.38 MB)

ebook (4.40 MB)

XML (3.44 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782

(1782)– [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

De togt van Cesar Josephus II. naar het Rijk der Onstervelijkheid. Te Amsterdam, by J.F. Rosard en Comp. 1782. In groot octavo, 22 bladz.

Oudtyds vergoodde men de Keizers na hunnen dood, maar de Opsteller van dit Stukje gaat in een zeker opzigt, ten aanzien van Keizer josephus II, een stap verder, daar hy dien Vorst reeds by zyn leeven als vergoodt, door hem in het Ryk der Onstervelykheid over te brengen, en hem van daar slegts te doen wederkeeren, om nog eenigen tyd, tot heil van 't Menschdom, op aarde te verblyven. Dit is de lofspraak wat sterk getrokken. Niemand, zegt de wyze Spreuk van solon,

[pagina 134]
[p. 134]

gelukkig voor zynen dood! Een lofwaardigen Vorst de onstervelykheid toe te wenschen, is zynes waardig: hem dezelve te voorspellen, is niet oneigen aan de Dichterlyke taal; maar hem zo vroeg onstervelyk te verklaaren, is niet wel voor te spreeken. Welk eene hoogagting zyne Keizerlyke Majesteit ook verdiene, de lofspraak heeft haare verstandige beperking. - Deeze is in dit Stukje overtreeden; en te gelyk heeft deszelfs Opsteller zig, in de uitvoering, strafwaardig vergreepen tegen een heiligen Dichtkundigen regel, welke ten ernstigste verbiedt, de Heidensche Goden en den éénen waaren God, ten opzigte van het zelfde onderwerp, te zamen te paaren. - Wat wyders de taal en inrigting betreft, dezelve is van dien aart, dat men het Stukje eer met den naam van een Vers dan met dien van een Gedicht hebbe te benoemen. Eenige trekken uit het derde of laatste Boek zullen genoeg zyn, om al het bovengezegde te wettigen. Dus vangt het aan.

 
De telg, uit God geteeld, vóór de Eeuwenkring geboren,
 
Deed aan de vlugge Faam haar zuivre mening hooren;
 
De blanke waarheid sprak; josephus dient geleid,
 
Van d'Aardkloot af en naar 't Rijk der onsterflijkheid,
 
De Luchtbodin stemt toe; zij maaken zig reisvaardig,
 
Men nam josephus mede als zulks ten hoogsten waardig.

Hier op voeren de Waarheid en de Faam josephus in 't Godenrijk; en de Waarheid beveelt hem,

 
- der Godheid aan, die daar den schepter zwaait,
 
En op wiens raadbesluit, de gantsche wereld draait.

Haare aanpryzing van den Vorst, als der onstervelykheid waardig, van wegens zyn Verstand en Deugd; byzonder van wegens zyne Menschliefde, Rechtvaardigheid en Vreedlievendheid, komt in als voldoende.

 
De Godheid stemt dit toe, men acht josephus waard',
 
Dat zijn doorluchte naam voor Lethes word gespaard.
 
De naam van joseph werd met eeuwige inkt getekend.
 
Hij voor een' Vader van het Vaderland gerekend.
 
Hij kwam aan 't goud gewelv' in hooger rang te staan,
 
Dan eene Phosion, of Titus of Trajaan.

Dit Ryk der Onstervelykheid verwekt in den Vorst een verlangen, om aldaar te blyven; doch dit kan niet geschieden.

 
Josephus voert deez' taal: ‘Mogt ik hier eeuwig woonen!’
 
Maar neen, de Godheid wil het menschdom gunst betonen,
 
Zegt, daar uw levenslicht voor 't volk te dierbaar is,
 
Zo keer weêr naar uw rijk tot 's volks verbeternis.

Verder te kennen gegeeven hebbende, dat zy hem als een nuttig werktuig wil gebruiken,

[pagina 135]
[p. 135]
 
[Zo trekt] josephus heen, door de eedle Faam geleid,
 
Keert weder tot zijn volk, dat vreugdetraanen schreit.
 
De Waarheid, die de Nijd aan ketens heeft geklonken,
 
Heeft aan al de aarde dus die blijde maar geschonken.

Het Volk juichte, en de gansche Natuur was verrukt, op het hooren deezer blymaare.

 
Zephirus dartelde ook van blijdschap door de blaêren;
 
Vrouw Ceres, opgehuld met gouden koorenairen,
 
Die huppelde van vreugd; de blijdschap had geen end,
 
Zo dra de onsterflijkheid van joseph werd bekend.

De gevolgen van 's Vorsten regeering, tot heil van zyn Volk, doen hem alzins hoogagten en beminnen; zo dat men den Schepper smeeke

 
- - - om 't verlengen zijner dagen,
 
En dat hij in den dood Emanuel verbeid,
 
Die hem geleiden zal in 't rijk der zaligheid.

Voorts word dit laatste Boek beslooten met een wensch, dat 's Keizers voorbeeld ook andere Vorsten tot navolging moge strekken; en eene lofspraak over zyne poogingen ter hervorminge van de Roomsche Kerk, die mede zullen werken, om zynen lof alomme te verbreiden:

 
Terwijl men voor dien Held een marmren eerzuil sticht,
 
Als van een die het volk geleid heeft en verlicht.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken