Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782 (1782)

Informatie terzijde

Titelpagina van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782
Afbeelding van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782Toon afbeelding van titelpagina van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.36 MB)

Scans (40.38 MB)

ebook (4.40 MB)

XML (3.44 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782

(1782)– [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

De beeldhouwer door de inquisitie gedoemd, of het uiteinde van Torrigiano.

(Uit Mr. cumberland's Anecdotes of Eminent Painters in Spain.)

 

Het uiteinde van torrigiano, een Florentyner, die in den Jaare MDXXII overleed, toont ons de schriklykheid des Bygeloofs op 't klaarste. Naa dat deeze niet onwaardige Leerling en Mededinger van michaël angelo, Andalusie met verscheide Kunstukken verrykt hadt, werdt hy door de Inquisitie ter doodstraffe verweezen, en stierf, in de Gevangenis te Seville, onder de schroomelyke verwagting eener naderende Gerigtsoefening. Het geval droeg zich in deezer voege toe. Torrigiano hadt op zich genomen een maria Beeld met het Kind leevensgrootte te vervaardigen, voor een Grande van Spanje. Hy zou het maaken naar een modél door hem gehouwen: de belooning zou geëvenredigd zyn aan de verdiensten van het Werkstuk. Torrigiano beloofde zich veel van de edelmoedigheid des aanzienlyken Mans, die hem te werk gesteld hadt, en zyne kunstbekwaamheid kennende, was zyn voorneemen het Kunststuk beter te maaken dan het getoonde modél. Een groot gedeelte zyns leevens hadt hy gesleeten met van Land tot Land te reizen, en verbeeldde zich thans eene plaats gevonden te hebben, waar hy van al zyn arbeid zou rusten: hy spande het uiterste van zyn Kunstvermogen en Vlyt in, maakte het Beeld af, en vertoonde den Spaanschen Grande een volkomen stuk van Beeldhouwkunde. Deeze was 'er wonder mede in zyn schik, verhief torrigiano's bekwaamheden hemelhoog; onverduldig om 't zelve te bezitten, zondt hy terstond om het te haalen, en teffens twee Lyfknegts, met zakken gelds, om zyne edelmoedigheid te beter te toonen, door vaardig, en by de aflevering, te betaalen. Het liet zich aanzien of de betaaling ryklyk zou wezen: maar toen torrigiano de zakken uitstortte, vondt hy dat alles koper was, en de som in

[pagina 473]
[p. 473]

't geheel niet meer dan dertig ducaaten bedroeg. Zyne te leurgestelde hoop, en geraaktheid over den hoon, zyner kunste aangedaan, vervoerde hem, om, in toorn, zonder te letten op de schoonheid zyns werkstuks, of ('t geen voor hem nog nadeeliger was,) zonder te denken wat het verbeeldde, 't zelve met den hamer in stukken te slaan, en hy zondt de Lyfknegts met de zakken gelds te rugge: hun gelastende te vertellen wat 'er gebeurd was. Zy volvoerden dit - De Spaansche Grande, vervuld met schaamte, spyt en wraakzugt, klaagde hem aan by 't Hof der Inquisitie over de gepleegde schenddaad aan 't maria Beeld. Te vergeefsch beweerde torrigiano, dat hy, als Maaker, meester was over zyn eigen werk. De Rede pleitte voor hem; doch de stem des Bygeloofs overschreeuwde haar: het besluit was, hem een harden dood aan te doen. Dan torrigiano stierf in de schriklykheden eens naaren Kerkers, en ontkwam dus de handen der Beulen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken