delen van de wereld was gebeurd, wekte de nieuwsgierigheid op. Wij werden overstroomd met oorlogsboeken en het boek van Churchill, ‘De wereldcrisis 1911-1918’ kende een ongeëvenaard succes, toen het in 1923 werd gepubliceerd. Dit succes is in het bijzonder toe te schrijven aan het feit dat het boek de oorlog in een perspectief bracht die de hele wereld kon begrijpen en dat zijn epische stijl de aspiraties van het land bevredigde, aspiraties die zo zelden door moderne geschiedschrijvers worden vervuld. De weg was nu gebaand voor oorlogsboeken van alle aard.
Een dergelijke weerzin om boeken over de tweede wereldoorlog uit te geven en te lezen kwam niet tot uiting. Hoewel de oorlog steeds als een plaag werd beschouwd, had Hitler de gehele Engelse natie tegen zich. Anderzijds ging het om een nieuwe vorm van oorlog. In plaats van zich veilig te voelen achter het schild van de vloot, was iedereen in het land persoonlijk blootgesteld aan het gevaar uit de lucht. Daarenboven konden onze soldaten, zeelieden en vliegeniers, waarbij zich nog moedige vrouwen voegden, blijk geven van heldenmoed en uithoudingsvermogen, maar ook van de hoogste vormen van persoonlijke stoutmoedigheid. De censuur, alhoewel zij vaak een kwelling was, legde meer verbeelding aan de dag. Daarom genoten de schrijvers evenals de radiojournalisten van een tot dusver ongekende vrijheid. Andermaal toonde Winston Churchill de weg door zijn langs de radio uitgezonden boodschappen en de spectaculaire wijze waarop hij zijn taak van regeringschef ten uitvoer bracht. De dorst naar de minste bijzonderheden van de oorlog was onlesbaar.
Deze nieuwsgierigheid werd nog verscherpt doordat bij iedere operatie chefs met een voortreffelijke persoonlijkheid optraden, doordat er massale troepenbewegingen plaats grepen op land en ter zee en doordat in de door de vijand bezette landen verzetsbewegingen gedurig in alarmtoestand waren, doordat de krijgsgevangenen buitengewoon vindingrijk waren in hun ontsnappingspogingen en dat in Duitsland en Italië de verkrachtingen en moorden bekroond werden met het sensationele einde van de regimes van Hitler en Mussolini. In plaats van de slijkerige nachtmerrie van de stellingsoorlog, hadden wij een bewegingsoorlog op het land, een vreselijke strijd ter zee en in de lucht, en het onafgebroken spektakel van een historisch drama.
Het baart dus geen verwondering dat de schrijvers zich in hun werken concentreerden op de gebeurtenissen, naarmate deze zich voordeden. Daar de progaganda bovendien in beide kampen, in Duitsland onder leiding van Goebbels, en in Engeland onder leiding van een Eerste Minister, die met een literair en politiek genie was begaafd, een omvang zonder voorgaande had bereikt, bleef de gehele wereld luisteren en las alles met een ongeëvenaarde verrukking. In Engeland had de geest van het avontuur beslist de overhand over de vrees voor het gevaar, en, terwijl de schitterende episoden in aantal toenamen en bliksemsnelle campagnes en van