De Vlaamse Gids. Jaargang 77
(1993)– [tijdschrift] Vlaamsche Gids, De–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 21]
| |
Twee nieuwe naslagwerkenPrisma van de pseudoniemenGa naar eind(1) is een bescheiden pocket, maar er zal vaak naar gegrepen worden. Het boek werd samengesteld door de journalisten René Van Praag en Astrid Bosch. Het is haast onvermijdelijk onvolledig, maar het bevat toch een minimale informatie over ongeveer 2000 personen; hun schuilnamen - soms ook hun bijnamen - vindt men ofwel rechtstreeks in de alfabetische orde van de pseudoniemen of in het uitgebreide register met de echte familienamen en met de bijkomende schuilnamen, want sommige personen hebben er meer dan een. Zo wordt bij Stijn Streuvels ook verwezen naar een minder bekend pseudoniem van Frank Lateur, nl. Pijm.
Ook voor bibliothecarissen is dit Prisma van de pseudoniemen een nuttig naslagwerk.
* * *
De nadeligste vrede is beter dan de meest gerechtvaardigde oorlog. (Erasmus) Met de stenen van de wet heeft men de gevangenissen gebouwd en met die van de godsdienst de bordelen. (William Blake) Het is niet omdat ik van appels hou, dat men mij het recht moet ontzeggen van een perzik te proeven. (John Gay) Dit zijn drie voorbeelden van de deels goed gekende - en al vaker gepubliceerde - en de deels ook minder gekende teksten die in een nieuw citatenboek van Gerd de Ley werden opgenomen. Twee jaar na een vernieuwde editie van zijn Modern Citatenboek publiceert Gerd de ley nu het klassiek CitatenboekGa naar eind(2), met meer dan tienduizend citaten van de klassieke oudheid tot het begin van de twintigste eeuw. Uiterlijk vertonen beide boeken een grote eenheid. Ze vullen elkaar aan, maar sommigen zullen betreuren dat de eenheid binnenin verbroken werd. In het nieuwe boek zijn de citaten niet thematisch geklasseerd; Gerd de Ley heeft de voorkeur gegeven aan een alfabetisch klassement per auteur. Via een uitgebreid trefwoordenregister komt men de behandelde onderwerpen wel gemakkelijk op het spoor. De voorkeur van de samensteller is ook enigszins begrijpelijk: bij oudere teksten speelt de naarn van de auteur soms een grotere rol. Het auteursklassement biedt ook meer verscheidenheid; het lezen van dit citatenboek groeit uit tot een boeiend van de hak op de tak springen.
De taal van een aantal klassieke auteurs werd wat gemoderniseerd en er werd naar een vernieuwde inhoud gestreefd. Om een aantal nieuwe teksten te kunnen opnemen, heeft de samensteller heel wat klassiek materiaal overboord moeten gooien. Sommige klassieke bloemlezingen (als Margadants meertalige Twintigduizend citaten) blijven daarom hun waarde behouden.
Een ruim dertig bladzijden lange selektie geografisch onderverdeelde spreekwoorden en een aantal religieuze citaten (uit Bijbel en Talmoed) vullen de gewone tekst aan.
J.Y. |
|