De Vlaamsche School. Jaargang 13

Kronijk.

Antwerpen. - Wij vernemen dat het Staatsbestuur aan het Gemeentebestuur dezer stad heeft doen weten, dat zoo de regeering, voor de versiering van het stadhuis, de schilderij van den heer Moerenhout, Borgerhout door Marten van Rossem geplunderd, wil aankoopen, het rijk de wederhelft van den koopprijs betalen zal.

- Men verzekert dat, volgens het verlangen van den overledene, de door Michiel van der Voort nagelatene talrijke verzameling schriften betreffende den Vlaamschen taalstrijd, aan de bibliotheek der stad zal komen.

- De heer Aug. Snieders, hield op 25 Februari in de maatschappij de Veilkrans, eene voordracht over de gouden eeuw in de Nederlandsche geschiedenis. De redenaar, wiens woorden herhaalde malen door toejuichingen onderbroken werden, erlangde eenen zeer grooten bijval.

- Den 16^den Maart werd in de koninklijke Harmoniemaatschappij, voor eene opgepropte zaal, van den Eeden's bekroonde cantate de Wind uitgevoerd. Men weet dat de woorden van dit stuk (opgenomen in de Vlaamsche School, blz. 110 jaarg. 1865) geleverd werden door den verdienstelijken Emanuël Hiel. Tot eere van de maatschappij zij vooreerst aangestipt, dat niets door haar was verwaarloosd, om de uitvoering, waardig te verzorgen.

Buiten de hulp van een aantal der beste Antwerpsche liefhebbers, had de uitmuntende zang- en muziekafdeeling der Harmonie ook de medewerking ingeroepen van de befaamde Gentsche Melomanen, alsmede van de dames van den Hautte en Wery en den puikzanger H. Warnots, die heden als lichte tenor aan de Fransche opera van Gent verbonden is. Het orkest stond onder de bekwame leiding van den heer Lemaire.

Van de uitvoering mag gezegd worden dat zij onverbeterlijk was, van de cantate dat zij een oprecht meesterstuk is, in de volste beteekenis van het woord. Nog ruischen ons met het krachtig, teeder, altoos treffend woord van den dichter, de beurtelings majestatische, vermilderende, aandoenlijk eenvoudige, ontzettende toonen der muziek van den jongen toondichter in de ooren; nog doortrillen en doordreunen zij ons terwijl wij dit schrijven; nog wekt de herinnering aan die verhevene accoorden onze geestdrift op tot het punt, dat wij het juichend Bravo! laten vloeien uit onze pen. De heeren van den Eede en Hiel hebben aan de Vlaamsche kunstkroon eene nieuwe perel van het helderste water gehecht.

- Den 25^en Maart werd in het Hofken-Meir eene zitting gehouden, ingericht door het bestuur van het gesticht voor doofstommen, aan welks hoofd staan de gekende menschen vrienden de heeren Ed. Verhaegen en S. Cols. Sedert 1865 is de leiding van de school opgedragen aan eenen Nederlander, den heer van der Wielen. De heer van der Wielen legt er zich op

[p. 51]

toe, zijne leerlingen te... doen spreken. De voormelde zitting was belegd met het doel van de vorderingen der leerlingen te doen blijken. Het publiek welk de zitting bijwoonde, is opgetogen geweest over de verkregene uitkomsten en geen wonder: oog- en oorgetuigen verzekeren dat de stomdooven spreken, in den vollen zin des woords.

- Den 28ⁿ Maart hield de heer J. Agie, in de Wetenschappelijke Vereeniging, eene voordracht over den onderzeeschen telegraafkabel.

- Den 31ⁿ Maart hield de heer de Beucker, in het Kruidkundig Genootschap, eene voordracht over de vruchtboomen.

- In de Bibliotheek van oorspronkelijke tooneelstukken is verschenen: Isa, drama in drie bedrijven, door E. Hiel, muziek van P. Benoit.

- In het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen waren in Maart de volgende schilderijen tentoongesteld: de Binnenplaats, door F. Lautenberger; de Berisping, door C. Cap; portret van A.L., door F. Soder.

- De beroemde Nederlandsche schrijver Multatuli (de heer Douwes Dekker) heeft te Antwerpen drie voordrachten gehouden, twee in het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen, eene in het lokaal de Wolzaal. Hij had tot onderwerp gekozen, te weten: voor de eerste voordracht, Waarheid en leugen; voor de tweede, het Huwelijk; voor de derde, de Vrijheid der gedachte. De vorm van alle drie deze voordrachten was bewonderenswaardig schoon; de heer Douwes Dekker is een van de welsprekendste en meest letterkundige redenaars welke ooit te Antwerpen zijn opgetreden. Wij herinneren dat eenige bijzonderheden uit het leven van dezen schrijver, alsmede een uittreksel uit een zijner werken, voorkomen in de Vlaamsche School, jaarg. 1866, blz. 23-24.

- Wij lezen met genoegen in de Nederlandsche bladen dat de Vlaamsche avonden, door de heeren Julius Vuylsteke, Nap. Destanberg, Karel Versnaeyen en Em. Hiel te Rotterdam, te Schiedam en te Dordrecht, dezer dagen gegeven, in deze drie steden de geestdrift van het publiek hebben gaande gemaakt. Overal waren de zalen als opgepropt. De heer Vuylsteke droeg voor eene keurige reeks onuitgegevene studentenliederen; de heer Destanberg las de voornaamste brokken uit zijne vertaling van Tartuffe; de heer Versnaeyen las eene lieve novelle: de Viooltjes en een krachtig lied: de groote Maaiers; de heer Hiel trad op met eene slach van trilogie: Aan de Vlaamsche mannen, Aan de Vlaamsche vrouwen, Aan de Vlaamsche jonkheid. Naar men meldt, was het onthaal aan onze landgenooten gedaan, overal voortreffelijk en werd hun ten slotte nergens vaarwel, maar overal gulhartig tot wederziens! toegeroepen.

Brussel. - Er is een prijskamp uitgeschreven, voor de samenstelling en uitvoering van een kunststuk, bestemd om bewaard te worden als een blijvend aandenken van de diensten, door den heer J. Anspach, Burgemeester dezer stad bewezen, tijdens de cholera in de hoofdstad heerschte. De keus van het kunststuk is vrij. De prijs voor het beste ontwerp is 2,000 fr.; voor het nabeste, wordt eene schadeloosstelling van 500 fr. toegestaan. Models, welke in brons kunnen gegoten worden, zullen alleen aan den prijskamp kunnen deel nemen. Hunne hoogte mag niet meer zijn dan 1 meter en niet minder dan 80 centimeters, de voetstukken er niet bijbegrepen, dan voor zooveel zij van het stuk onafscheidelijk zijn. Uiterlijk op 15 Mei aanstaande, moeten de ontwerpen ingezonden worden aan het adres F. Veldekens, Oude-Kleerkoopersstraat, n^r 30, te Brussel.

- Bij ministerieel besluit van 10 Februari zijn benoemd tot leden van het Vlaamsch leescomiteit: de heeren E. Stroobant, Walter, Dautzenberg, Dodd, S. Willems, J. Mulders, P. v.d. Sande, P. Benoit, E. v.d. Straaten. Secretaris: de heer F. de Cort.

- Een koninklijk besluit heeft vastgesteld dat Belgische gouden munt zal geslagen worden. 's Konings afbeeldsel zal naar den rechterkant zien. De stukken zullen aan den kant van het afbeeldsel de woorden: Leopold II, Roi des Belges, en onder den hals het jaartal dragen; aan de keerzijde, een rond schild, van het rijkswapen omringd, met het halssnoer van de Leopolds-orde, onder een paviljoen of hermelijnen mantel doorzaaid met leeuwkens en gedekt met de koninklijke kroon; van boven de woorden l'union fait la force en van onder de aanduiding der waarde. Het 20-frankstuk zal, op den kant, in uitgewerkte letters de woorden dragen: Dieu protége la Belgique, en het 10-frankstuk zal met gegroefden ring geslagen worden. Het maken der vormen is den heer L. Wiener opgedragen.

Wij kunnen hier slechts herhalen wat wij schreven, naar aanleiding van het slaan der nieuwe zilveren munt: ‘Waarom de Staatsregeering zich weigerachtig toont, ten minste zooveel munt met Vlaamsche als met Fransche opschriften in omloop te brengen, is ons onverklaarbaar.’ (Vlaamsche School, jaarg. 1866, blz. 140.)

- Voor den letterkundigen prijskamp van dramas in een of twee bedrijven, door de koninklijke maatschappij de Wijngaard, op nieuw uitgeschreven, zijn de volgende stukken ingezonden: De arme dokter, in 2 bedrijven en 3 tafereelen; Het punt van eer, in 1 bedrijf; De gouvernante, in 2 bedrijven; De werklieden, in 1 bedrijf.

Brugge. - Warm bevelen wij onze lezers aan den hier verschenen volksalmanak Schild en Vriend. Hij bevat onder andere de volgende gedichten: Schild en Vriend! door Frans van den Berghe; Vlaming en Gezonkene starren door E. Hiel; Mode-Poëzij, door vrouwe Courtmans; Wie en de Goddelooze, door Eliza Mather; en Aan het volk, door Karel Versnaeyen. Aan proza behelst het boekje: eene geschiedkundige bijdrage Pauvre Jaques door Frans de Potter en een puik romantisch verhaal, van omtrent 100 bl., getiteld Pier de zuiper, door Karel Versnaeyen.

- Volgens wordt gemeld, is bij eenige herstellingswerken aan het hoogzaal der kerk van Caelevoet, eene Ste-Cecilia van A. van Dyck ontdekt. Wij zien met belangstelling nadere berichten omtrent dezen vond te gemoet.

Rousselare. - Door den Gemeenteraad is beslist, een standbeeld opterichten aan den vermaarden muzikant Adriaan Willaert. In het Belgisch volksmuseum staat Willaert opgegeven als rond 1493 te Brugge geboren zijnde. De Audenaardsche

[p. 52]

muziek- en letterkundige Ed. v.d. Straten (wien de Gemeenteraad uit dien hoofde bedankingen heeft gestemd) moet evenwel ontdekt hebben, dat Willaert niet te Brugge, maar te Rousselare geboren werd. De heer v.d. Straten heeft ook aan het stadsbestuur het portret van Willaert geschonken, namelijk eene lichtteekening op steen, vervaardigd naar eene Venetiaansche plaat van 1559. Men weet dat Willaert de stichter der Venetiaansche muziekschool was.

Buitenland.

Amsterdam. - De heer J. van Lennep, die in het laatste deel der door hem bezorgde uitgaaf van Vondel's werken een algemeen overzicht daarvan opnemen wil, verzoekt de personen die in bezit zouden wezen van min algemeen bekende uitgaven, hetzij van vertalingen naar Vondel of werken en vertoogen over den beroemden dichter, daarvan titels, hoofdinhoud, getal bladzijden, platen, formaat en verdere bijzonderheden te willen doen kennen, onder het adres der gebroeders Binger, te Amsterdam.