Steppe en van Beurden
Twee stille, onvermoeide werkers!
Sedert een vier- à vijftal jaren noodigen zij ons elken Herfst of Winter uit, om een blik te werpen op het beste, dat zij gedurende een heel jaar weer voltooid hebben, en ik stel met ware voldoening vast, dat weinige tentoonstellingen in deze stad drukker bezocht worden, en dit niet enkel door belangstellende ‘kijkers’, maar evenzeer door mildbetalende ‘koopers’, dan juist die van deze beide onafscheidelijken.
Ditmaal had Steppe bij de vijftig, van Beurden een twintigtal werken bijeenverzameld.
Sedert zijn vorige expozitie schijnt de eerste zich uitsluitend of bijna uitsluitend aan de marine-schildering, de tweede bij voorkeur, zij 't ook niet exklusief, aan chruselefantisch beeldhouwen gewijd te hebben.
Ik waagde niet te veel, toen ik, een goed jaar geleden, voorspelde, dat Steppe eerlang onder onze beste marinisten zou rang nemen.
Vergis ik mij niet, dan is hij thans in de ontwikkeling zijns talents gekomen tot op een hoogte, waarop het voor een kunstenaar, die even ongaarne vervalt in herhalingen als hij er wars van is stemming door conventie en frisch naar-de-natuur-werken door atelier-kunstjes te vervangen, meer en meer nuttig, ja, noodig wordt, in zichzelf te keeren en - van omgeving of allerminst van onderwerpen te veranderen, zij 't ook slechts voor een tijd.
Ik ben van oordeel, dat Romaan Steppe, zooals wij hem uit zijn werk leeren kennen, moeilijk degelijker ‘stroom-’ en ‘zeeschappen’ kan produceeren, dan de tien à vijftien stukken van meest nog al groote verhoudingen, door hem thans in Januari tentoongesteld.
Met het nog grooter schilderij, De Golf, door den Koning in 1894 aangekocht, zetten deze stukken op voortreffelijke wijs de kroon op meer dan tien jaar van ernstige, onafgebroken studie in en naar de steeds zich anders voordoende werkelijkheid.
Het kan zijn, dat Steppe, evenals zijn vroegere meester Is. Meijers, evenals zoovele Vlamingen, veel meer is een schilder van geziene, dan van gevoelde dingen; ook geef ik gaarne toe, dat, waar anderen, Claus en Marcette, b.v., de voorkeur geven aan de fijnste, delikaatste, luchtigste koloraties, hij, nu als te voren, een soort van voorliefde aan den dag legt voor de ernstiger, krachtiger en zwaarder tonen der gamme.
Doch - wat weinigen in Zuid-Nederland hem verbeteren zullen, dat is het doorschijnende van een effen zee- of rivierspiegel of van een zuiveren hemel, het bruis- en schuimleven van de baren, als zij als rammen opdraven naar het strand of woedend opslangelen bij storm, het bewegelijke, hartstochtelijke van onweerzwangere zwerken, het werkelijk diepe van een deinzenden horizon.
Daarbij is en blijft Steppe een knap kolorist. Al die Schelde- en Noordzee-gezichten zitten diep en warm in de verf, een gezonde en pretentielooze verf, er op gelegd zonder veel blijkbare moeite, zoo maar eenvoudig weg à la bonne franquette, zoo gelijk het den schilder in het vuur des arbeids passend voorkwam, een verf, niemand afgekeken en volkomen vrij van alle school- en klubtendens.
Welnu - juist op dit oogenblik zou ik den flinken werker willen aanwakkeren, om de Scheldeboorden en de Noordzeekust, die hij van zoo nabij kent, een tijdje te verlaten, en b.v. in een of ander schilderachtig deel van Nederland, Twenthe, de Purmer, het Gooi of zelfs het meer nabije Zeeland, nieuwe inspiraties te zoeken.
Nu dat het succès zoo geheel van zelf en niet onverdiend gekomen is, weze hij vooral op zijn hoede voor.... zijn verbazende virtuoziteit, en - door deze - voor ontijdige ‘versteening’.
Al te beperkt is de ruimte, waarover ik mag beschikken, om ook maar van de werkelijk mooiste van dit 40tal schilderijen, een gedacht te geven. Zij het met nog zooveel tegenzin, ik moet er mij toe beperken, alleen van het allerbeste de titels aan te halen.
Heb ik juist gezien, dan is het vrij groot schilderij, Te Antwerpen in Februari tegen Avond, het volmaakste werk, dat hij tot heden toe onderteekende. Bestudeerd, bewerkt tot in de minste bijzonderheid, elke partij, natuurlijk, zóo bewerkt
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd