Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Foar de lins (1968)

Informatie terzijde

Titelpagina van Foar de lins
Afbeelding van Foar de linsToon afbeelding van titelpagina van Foar de lins

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (0.33 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

verhalen


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Foar de lins

(1968)–Paulus Akkerman–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

De einekoer

Dat twa greate minsken sa'n spul meitsje koene om in einekoer.

Jentsje rôp wakker: ‘It giet net om dy koer, mar rjocht is ek hwat’.

Folkert wie doe al sa fier dat er rôp: ‘Fan dyn rjocht moat ik op 'e pot’.

Twa troude manlju dy't as buorlju oars meiinoar lêze en skriuwe koene.

Jentsje hie yn 'e holle om in einekoer to lizzen op 'e âld wylgenstobbe oan 'e ein fan de hage, deun by de feart en wie Folkert 'm net krekt in slach foar? Jentsje stie mei syn mânske

[pagina 98]
[p. 98]

koer mar hwat nuver by de stobbe dy't al ynnommen wie. As wie dat noch net moaijernôch, Folkert spytgnyskjend oan'e oare kant de hage. Bliuw dan mar ris goed, dy opjefte wie Jentsje to swier.

Fuort opsternaet. ‘Wolst dy koer der wol weidwaen, tink?’

Sa hoegde 'r tsjin Folkert ek net to bigjinnen. ‘Foar hwa?’

‘Foar my! Dy koer leit op myn stobbe en ast net hastich makkest dat er der weikomt, doch ik it sels en komt er yn'e feart tolânne’.

‘Ast it hert yn 'e hûd hast en kom der mei in finger oan, sil ik oan dy komme, koest noch wolris earder yn 'e feart lizze as de koer’.

It gyng al lûder en lûder, hja kamen beide al tichter by de hage. Lokkich gyng doe by Folkert de efterdoar en dêr wie Akke.

‘Is 't jimme beide yn 'e plasse slein, healwize manlju dat jimme binne? Dat stiet my hjir to tsieren as skoaljonges, jim moatte jim de eagen út 'e holle skamje’.

Dat wie tsjin beide, tsjin Folkert allinne sei hja: ‘Ik hie dy wizer ha wollen en dat om in einekoer. Krij dat ding der wei ju, hjir is ommers romte genôch, it kin bêst wêze dat der noait in ein nei de hiel âld stobbe taelt’. ‘Ik haw likefolle rjocht as Jentsje....’ ‘Bigjinst wer? It hat nou moai west, net? Liz dy koer op it hok ju, dêr hat er alle jierren in goed plak hawn, hwerom soe er nou op dy stobbe moatte?’

Noch justjes stie Folkert yn bistân, doe makke 'r in man út, biret krige er de koer der wei. Hy helle it lyts ljedderke dat er by 't hok opsette, Akke hie gelyk, hwat koe'm dy hiel âld stobbe ek skele?

Biskamsum bleau Jentsje mei syn koer by de hage stean. Hie er dit winlik net oer alle boegen forspile? Mei syn koer waerd er wei yn it hok. Hwat soe er nou? Plakken genôch fansels, mar de stobbe wie leech, dy hie er yn 'e holle hawn. Hwerom soe er 'm dêr net dellizze? Hy hie der op syn minst safolle rjocht op as Folkert. Dy stobbe hoegde net leech to bliuwen. Hy koe ek oan joun ta wachtsje, it hoegde net opslach.

Jouns stiek er der mei nei de feart, Folkert kaem mei it nijs yn 'e hûs: ‘Jentsje leit de koer op 'e stobbe’.

‘Nou woe 'k graech datst dy stilholdst oer dy âld koer, binne der gjin oare dingen dêrst waerm foar rinne kinst?’

‘Ik missiz der dochs neat mei?’

‘Ei hwat, dû dochst oer in einekoer as hong der wit hwat fan ôf, wês dochs wizer’.

Dy torjochtwizing naem er yn goedens, it kaem ek om't Akke oer hwat oars bigoun, hy koe Jentsje mei syn koer forjitte en dêrmei hie dat hurd, hurd út wêze moatten, hja hiene al healwize opstiging genôch hawn om in ding fan neat.

 

Mar it wie net út.

Doe't Folkert twa dagen letter moarns bitiid bûtendoar kaem,

[pagina 99]
[p. 99]

hwat seach er? In ein op Jentsje syn koer, de grienkoppige earke, de hals withoeheech, wakker wach yn'e feart. Wol wie er Akke' wurden noch yndachtich, mar de natuer wie sterker as de lear. Hoeden seach er om him hinne, gjin mins to bikennen. Hy krige in stien en ûnderhelle de earm. Lûd kwêkjend fleach it eintsje kje yn 'e feart, mar tagelyk spatte Jentsje mei de fûsten omheech efter it hok wei: ‘Nou moatst hjir komme, greate eineforballer dyst' biste!’

Syn oerslaend lûd bearde troch de stille moarn. Mei barstend gewelt briek er troch de hage, sûnder ien wurd mear ûnderhelle 'r de fûst. Folkert wie'm treast en griep'm mei in machtige hân yn it boarst.

Hwa wit hoe't dat noch ôfroun wie as Akke der net bykomd wie, yn 't nachtjak en op bleate fuotten sa mar fan it bêd ôf. Unbiskromme roun hja op dy beide woesten ta, Jentsje hie 't brûs op 'e mûle.

‘As it nou mar út is. De dei is mar amper oan 'e loft en jimme steane inoar nei it libben’. De triennen sprongen har yn'e eagen. ‘Ophâlde, hwat skeelt jim?’ Hja achte gjin drigende fûsten.

Jentsje waerd wei troch de haech. ‘Wy prate wolris wer’.

Noch triljend oer alle lea stie Akke op it strjitsje. ‘Sjoch datst op dyn wurk komst, dat is my hjir hast fjirtich jier en noch net iens los fortroud’. Folkert doarst ek noch sizze: ‘Hy moat it mar ris wer bisiikje, dan sil 'k 'm fine’.

 

Jouns earst doe't de bern op bêd wiene, frege Akke: ‘Hwat wie dat nou fan 'e moarn?’

Folkert koe mar opbychte. ‘It hie neat om 'e hakken, der siet in ein op syn koer, dy smiet ik mei in stientsje....’

‘Dû?’ Der wie ôfgrizen yn har lûd, hy hoegde ek net mear to sizzen om't hja it oare wol riede koe. ‘Men soe der om gûle. As jimme inoar al oanfleane om't de iene de oare gjin eineaei gunt, hoecht men gjin niget to sjen dat it noch altyd oarloch is’.

‘Ik lit my fan Jentsje net omseame’.

‘Welja, ek noch mar opsprekke, hiest der allang wêze moatten om to sizzen datst mis west hast’.

Hy grommele hwat dêr't hja út opmeitsje koe dat soks fierstentofolle ferge wie.

 

Der wie gjin ein mear dy't nei Jentsje' koer taelde. Itselde bist dat it dy moarns bisocht hie, nestele yn Folkert syn koer. Wie 't net hwat?

Hy helle der tsien grouwe aeijen út.

‘Hwat seiste Akke, se moatte ek mar ris yn'e tsjettel net?’

Hja skodholle biret. ‘Dy aeijen sille wy net ha, dy bringst nei Jentsje en makkest it wer yn oarder. Astû it net dochst, doch ik it’.

As hja sa praette hoegde hy net to bigjinnen, troch ûnderfining hie er leard.

[pagina 100]
[p. 100]

Mar hwat hja nou yn 'e holle hie wie wol in bytsje al to gek. Hy soe ek mei dy aeijen nei Jentsje gean!

Noch dn pear dagen wachte hja ôf. ‘Hoe komt it?’

‘Ik sil gek wêze’.

Hja joech net iens antwurd, mar die de aeijen yn in pûde en in festje om 'e skouders. ‘Ik bin hjir daelk wer’.

Hja wie all by de doar doe't er har neirôp: ‘Oars moatte wy togearre’.

Hja wachte.

By Jentsje kaem it yn oarder, mar Akke moast it wurd dwaen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken