Diarium van Egbert Alting 1553-1594

Dynxsdach voer Jacobi 23 Julii 1555.

Landtdach.

Ghemene Stadt ende Lande binnen eendrachtichlick overkomen ende verdragen, dat tut upboeringhe Keys. Mat^s, jaertaxe ende belovede penningen soelen alle staten, gheestlick ende wartlick, edell onedell, gras grasgelijck up brengen ende dat veer jaer duerende. Mydlertijdt offte de ghemene staten voerg. des enighe beswaringhe offte ghebreken muchten bevinden, sall men myt verschrijvinghe der samptlyke Stadt ende Lande sulckes verlijcken ende verdragen myt ghemenen raede tut den besten oerber ende walfaert der ghemene Stadt ende Lande.

Oeck sullen de verordente deputeerden (de Stadt ende Lande daertho moegen setten) eerstes tijdes als moegelyck de landen betrecken umme de lande, de duslanghe buyten de schattinghe binnen gebleven, mede tho setten ende daerbij ordineren, wat een iider gras, juck, acker etc. na sijne ghelegentheyt ende guetheyt sall gheven voer ene hele jaertaxe over de gantze landen¹⁾.

De ghemene Stadt ende Lande hebben tut deser executie de olde deputeerden gecontinueert myt annex, dat se meer anderen offte idt noedich were, muchten tut sich kiesen.

Olde deputeerden.

Mijn heer van Adwerdt in stede des commenduers van Wijtwert bij sijn affwesen ende swackheyt van gemene deputeerden verordnet. Juncker Johan van Euwszum, mijn heer van Euwszum ridder Wigbolt, mijn heer van Szelwart in plaets mijns saligen heren abt tho Wittewerum, doctor Johan Sickinghe, Gheerdt Leuwe, Focko Ripperda, Edzardt Rengers, Hydde Gensma, Coppin Jarges, Johan tho Lellens, Allerdt Gaykinghe.

Dese hebben commissie voerhen ghehadt als volghet:

Desse voerghenoempte heren ende deputeerden sullen vullenkomen vullmacht, authoriteyt ende speciael bevell hebben van der Stadt ende Ummelanden van Groeningen weghen, eyne redelyke ende behoerlyke ordinantie te vinden, waerdurch de behoerlyke ende ghewoenlyke jaertaxe upgebracht ende betaelt sall worden und oeck vulmacht thebben, wes se voer hoer behoerlyke verdienst sullen hebben. Actum up den 16^en dach Octobris anno L IIII.

Gheconsenteert ende overghegeven up den ghemenen landtdach alsdoe gheholden.

Bij den deputeerden in den rechthuese versamelt protocolleert anno LV den 2 Juin:

Szo de ghemene Stadt ende Lande seker gedeputeerde heren verordnet hebben, umme onder sick van wegen gemene Stadt ende Lande de beste meninge ende oerberste raedtslaginghe tho vinden, woe men na desen daghen solde de gemene jaertaxe ende ander schattinghen bij stadt ende landen vinden, hebben

1) Verg. P.J. van Winter, De lijsten der hoogstaangeslagenen in het departement van de Westereems (Werken Ned. Econ. Hist. Arch. 12, 's-Gravenhage 1951) dl. I blz. 62.

[p. 36]

de samptlyke teghenwoerdighe gedeputeerde heren na mennichfoldiger communicatie, reden ende beswaringhe, se daertho beweghende, overghekomen ende besloten doer szodane macht, als de ghemene Stadt ende Lande oer daertho committeert hebben, dat se ander ghene ghoede middell tut vrede, eendracht ende walfaert der ghemenen Stadt ende Lande, de jaerlyke taxen ende schattinghe tho vinden ende up tho brengen, koenen ordineren, dan dat geestlick ende wartlick, edell ende onedell, gras gras gelijke elck na sijne gelegentheit gheven.

Nije deputeerden durch de olden gekoren: Jurgen van Munster drost, Aepke Onsta ende Joest Clandt.

Bij den ghemenen Stadt ende Lande ys vordragen, dat men tut alle landtdage sall verschrijven abten, prelaten, hoefflinge ende eygenarffden ende neet anders ende offte men tut enighe gemene noedtdrufft pastoeren, vicarien, kosteren, prebendaten ende de ghemene hueslueden behoevede mede to verschrijven, sal men deselve in de mandaten na die voergen. stellen ende benoemen, als die ghene de doer collatie offte meyerschap behoeren in den landen onder de voerg. abten, prelaten, hoefflingen ende eyghenarffden.

Bij Stadt ende Lande verdragen, dat men dat mandaet van der munthe, bij Keys. Mat. nijlixst constituert, sall publiceren in Stadt ende Umlanden, angesehen gheen beswaringghe ende vorkortinghe der ghemenen vrijheyden, privilegien daerinne bevonden worden.

Item ter selver tijdt mede besloten, wat de samptlyke deputeerde vrunden ordineren, elck gras juck acker etc., dat se in ghelde sullen gheven tut ene jaertaxe, dat sall bestandich blijven, sunder nije verschrijvinghe der gemener landen daerup tdoende.

Bij Stadt ende Lande besloten, offte enige beswaringe Stadt ende Lande voervalle offte enige private lueden tut verkortinge der gemene vrijheyden privilegien, dat de samptlyke verordente deputeerden up onkosten van Stadt ende Landen daer upsicht soelen tho dragen ende tut walfaert Stadt ende Lande uuthdragen, offte de sake to swaer vallen, soelen de deputeerden vors. de gemene landen daertho laten verschrijven, umme de swaricheyden samptlyck bij Stadt ende Landen to verspreken.

De deputeerden sullen van huyden over 14 dagen smorgens hiirbinnen der stadt Groeningen up den raedthuese erschijnen, umme de voers. ordinantie van gras gras gelijck tho warcke tho stellen ende de landen umme trecken ende besichtighen ende voerts elck na sijne ghelegentheit schatten ende setten. Actum ut supra.

Bij B. ende R. sampt T., Sw. M. ende B. v. d. g. bewilliget ende belevet, dat de gedeputeerden van der stadt dyt sulve mytten gedeputeerden der Umlanden solden mede moegen onderbehandttekenen. Actum den 9 Augusti 1555^a).

a) Het laatste staat in margine.