Diarium van Egbert Alting 1553-1594

[p. 274]

Maendach 21 Junii 1574.

Hebben de lande hart angeholden om brieff ende segell (woe oeck voer) ende dat na hoer egen ontwerp ende soe wij oeck het onse daertegens verlesen laten, is tselve bij se affgeslagen, als solden wij rede int hoer accordeert hebben, des dennoch neet bestaen, doch is daerup versegelinge tot hoeren contentemente gescheen.

Ad vesperam tijdinge komen van graff Otto van Schouwenborch, oeck van shertogen volck van Brunswijck, de sich om Slochteren ende in den olden Woldt Oldenampte solden willen legeren; der wegen entsloten bruggen aff to smijten, wegen doer te steecken ende de Brunswijckers bijsunders, als geen commissie van sijn Ex^e. daertho hebbende, mit soldaten ende bueren aff to kerende¹⁾).

Der lande verwissinge, mit Con. Ma^ts. ende des heeren van Billy, stadtholder, segelen versegeldt, den heren B. ende R. togestelt, om oeck der stadt segell daeran te hangen, waerinne dan beswaringe gevallen, alsdat sich de heren mede van der stadt ende aller stadtsonderhoerigen wegen verbinden solden, welker qualiteet se doch expresse gesacht, neet thebben noch an to nemende.

1) Op 18 juni 1574 was de syndicus in overleg met de heer van Billy naar het Hof afgevaardigd om de hoge nood te remonstreren, speciaal om te trachten beide troepenaanvoerders en hun benden verwijderd te krijgen. Zijn geloofsbrief d.d. 17 juni, Miss. prot. Alt. blz. 421^v; zie ook e.l. blz. 425, alsmede het dagboek van de syndicus, waarin hij mededeelt, na in 3 dagen te paard naar Brussel te zijn gereden, op 21 juni door de grootcommandeur in gehoor te zijn ontvangen ‘et impedivi’ relateert hij ‘ingressum comitis Otthonis a Schauwenborg in Frisiam et Omlandiam. 10000 florenas pro civitate Groninga impetravi’. Op 28 juni: ‘Comes Ottho Bruxella profectus in Drenthiam’. Westendorp bleef de eerstvolgende tijd aan het Hof vertoeven. Zie hierna op 20 juli 1574. Op 22 juni 1574 schreven B. en R. de navolgende brief aan de syndicus of in diens plaats aan de secretaris van de Geheime Raad te Brussel (Miss. prot. Alting blz. 425^v): Hoechgeleerde ende erbare heer doctor. Woewal U H.W. onse grote jammer, elende ende armoet leyder meer als genoeg bewust, so ist dennoch, dat wij U H.W. daerneffens midts desen woellen verwittight hebben, woe der edell ende gestrenger heer van Billy, stadtholder, uns deser stunde vormeldet, woe zijne Ex^e. verordnet, dat graeff Otto van Schauwenborch in de naheit unser naberen der van Emden sich mit ongeveerlick 1800 edder 2000 ruyteren logeren soll. Soe dan de ondersaten daeromtrent principalick in den Oldenampte, vermidts des solten waters overloop int beste van vergangen sommer gescheen, gants arm ende in de grundt verdorven worden, hoer koyen ende beesten affgestorven (soedat gaer nichts dan reyn armoet aldaer voorhanden) wij oeck neet allene mitter weeckleninge sampt den inhebbenden garnyson nu int achtede jaer swaerlyck beladen, dan mede allenthalven besingeldt ende belecht syndt, eensdeels van den guesen vrijbuteren upter Embse ende Dollert, de ons aldaer de poerte ende infaert van koeren ende andere noetdrufft vorhinderen, anderdeels in der Drenthe (dat sunst unse uterste hoop ende toflucht van rogge edder broetkoern mede placht to wesen) mit hertoch Erichs volck van Bruynswijck, de sich aldaer an de 9 vanen swarte ruyteren nu etlycke weecken gelegert ende vast allent verteren ende bloet maecken, daer se tijdtlix komen offt liggende sint, soedat wij waerlick geschapen, in groter benouwtheyt to gerhaden, ten weer Godt der Heer de saecken wonderbaerlycken mitsampt sijne Ex^e. genedige vertroestinge anders werde schicken ende kheren. Thodem werden wij oeck ydtzunder bericht, dat desselven hartoch Erichs volck sich onderstaen tho Slochteren ende daeromtrent in den Omlanden van Groeningen foreren ende bylletten tho laten, waerdurch wij lestlick mit twe roden gelijckelyck onverdeenter saecke solden geslagen worden tot onser allen ansehentlycken verdarff ende onderganck.......... (volgt de last om bij de president Viglius te solliciteren om hulp en bij de andere heren, opdat de stad van de opgelegde ruiters bevrijd zal worden)...... te meer went oeck des hertogen Erichs ruters oder bevelhebbers geen commissie van sijn Ex^e an onsen g.h. stadtholder getoent noch thoenen laten, gelijcken sijn Durchl. nochtans to Assen onlancks tdoende expresslyck beloefft ende angenomen, alsulckes woe voer neet sunder zijn Ex^en ordinatnie offte voerweten van upgedachten heren stadtholder te willen enichssins attenteren noch voernehmen... etc. etc.