Sûnder garânsje

[p. 37]

9.

Leave Herman,

't Is hiel frjemd om oan dy in brief te skriuwen, mar dy belje doar ik net, net op it wurk en ek net thús. Ik wol dy net yn ferlegenheid bringe. No't ik siik bin bliuwt my gjin oare mooglikheid oer. Renny komt jûn, dy wol de brief wol foar my op 'e bus dwaan, dan hast him moarn noch. Ik weagje it der mar op de brief nei dyn thúsadres te stjoeren. It adres yn blokletters en gjin ôfstjoerder derop, dan wurdt dyn frou, as se àl dyn post besjocht, net wantrouwich, tink ik. It liket al sa'n skoft lyn dat wy elkoar foar it lêst seagen. Ik tink in soad oan dy Herman, oan dy en oan my, oan ús tegearre. Ik wit datst teloarsteld wiest dat ik sneontejûn net mei dy nei hûs ta woe. Miskien wiest ek wol lilk, dat hast dan knap ferbergje kinnen. Ik koe it net, Herman, earlik net. Ik doarst 't net. Neam it bernich of lef, neam it sast wolst. Ik bin safier noch net, ek al mei ik dy noch sa graach. Eins woe ik skriuwe: ek al hâld ik fan dy, mar ik wit net oft dat wat ik foar dy fiel hâlden-fan is. Ik tink fan wol, mar ik bin der noch net wis fan. Ik wol graach by dy wêze, mei dy prate, laitsje. Ik hâld fan dyn gekke oanslaggen en wol graach mei dy fuort, omdatst altyd wer foar ferrassings soargest. As wy it dan sa fijn ha tegearre, dan wol ik mear. Dan wol ik... och do begrypst it wol. En tagelyk doar ik it net. It houlik is yn myn eagen wat hillichs. It houlik dat ik it bêste ken, is dat fan myn âlden en dat is goed en dêrtroch hiel moai. Ik ha my altyd foarsteld dat it sà heart te wêzen. Do bist ek troud, al seit it dy dan neat mear, do bist troud, net frij. Ik wol my net tusken dyn frou en dy kringe. Begrypst dat in bytsje? Ik ken dyn frou mar oerflakkich, op dat earste personielsfeestje hat immen my mei har yn 'e kunde brocht en doe hawwe wy even praat. Se kaam op my net ûnaardich oer, miskien wat koel. Se like my wat

[p. 38]

iensum ta. Ik ha no sa'n soad tiid te prakkesearjen en dat makket de saak der net ienfâldiger op.

Ik mis dy Herman. Yn fjouwer dagen ha 'k dy no al net sjoen. Silst fan Rineke moandeitemoarn wol heard ha, dat ik siik bin. Ik fyn it knap datst dy ynhâlde koest om my te beljen. Dat moatst noait dwaan, hear Herman. Net belje en net skriuwe, want as se hjir thús wat yn 'e gaten krije is it net bêst. Ik bin sûnt fan 'e middei trouwens bang dat ús mem al wat yn 'e gaten hat. Se strúnt hieltyd om my hinne, besiket mei my te praten en ik ûntwyk har, want ik bin deabenaud dat ik my dan ferprate sil. Witst noch fan ferline freed, doe't wy har tsjinkamen? Do tochtst dat se ús net sjoen hie. Om't se my nergens nei frege, tocht ik datst gelyk hiest. Ik wie dy middeis noch foàr har thús, dat ik hoegde gjin ferlechje te betinken. Se prate nergens oer, al dy dagen net. En no fan 'e middei sei se ynienen: ‘Ik miende dat ik dy freed by immen yn 'e auto sitten seach. Yn in donkerblauwe auto, sei se derby, want ús mem wit fan gjin merken, dy is al grutsk as se de kleur fan in auto wit. Ik skrok my dea, mar it slagge my dochs om hiel gewoan te sizzen dat dat ûnmooglik wie. Se hie it der doe oer dat se oan in bril ta wie en dat der fansels mear blonde fammen wiene. Even letter sei se: En dochs... Doe kaam se by my sitten en besocht se fertroulik te wurden. Dêr koe 'k net oer, dat doe ha 'k har suver wat fuortpraat. Letter hie 'k dêr spyt fan, want wy kinne oars hiel goed opsjitte tegearre, echt wier. Ik ha neffens oaren in hiel geskikte mem. Se seurt net, se lit ús aardich ús gong gean en kinst oer alles mei har prate. It heart wat braaf miskien, mar dat doch ik ek. Diè ik ek, moat ik sizze, want mei har oer dy prate, dat kin net. Foardat se derút gong sei se noch, dat as ik ergens mei siet, ik dêr altyd mei by harren komme koe, krekt as doe't wy noch lyts wiene. Dat dêrom, Herman, ik fertrou it net. As se lont begjint te rûken, sil se my noch mear yn 'e gaten hâlde as se no al docht en dan rint it op in dei speak. Hoe

[p. 39]

moat it dan Herman? As se derachter komme dat do en ik mei elkoar omgeane, dan is 't net bêst! En wy kinne dochs net ivich elkoar stikem moetsje? Ik sjoch gjin oplossing, wier net. En dochs sil dy der komme moatte, hoe dan ek. Wat seisto dan ek mar wer: As wy foar elkoar ornearre binne, dan sille wy elkoar ienris krije. Ik wol sa graach datst gelyk krijst, mar ik wol it ek earlik en iepen spylje en nimmen kwetse. En dat is, sa't it no liket ûnmooglik.

Ik hoopje dat ik moandei wer oan 't wurk kin, ien wike is lang genôch. Ik fiel my al in bytsje better as earst, mar alles docht my noch sear en ik yt neat. De kilo's fleane der tink ôf, dat aanst bliuwt der oars neat fan my oar as in fel mei wat bonkjeboel. Soest ek raar stean te sjen! Witst wêr't ik hieltyd oan tinke moat? Oan sneontejûn, sneontenacht better sein, doest my by Renny brochst. Ik ha noch noait in kadootsje krige dêr't ik sa bliid mei wie. Ik soe it oan elk sjen litte wolle: Sjoch ris, sa'n prachtich gouden kettinkje, ha ik fan Herman krige! Mar ek dat kin net. Ik sil it sa drage moatte dat nimmen it sjocht, ûnder de trui of blûze. Dan kin 'k sa no en dan myn hân der even oplizze en dy hiel tichtby fiele. Hasto dat mei myn foto ek? Ast dêrnei sjochst bin ik dan ek even hiel ticht by dy? As dyn frou mar net yn dyn bûsen sneupt. Nee, dat docht se net, dyn frou is in dame en dames dogge net sokke stikeme dingen, tink ik. Ik fyn har echt in dame, hear Herman. Se is moai, se hat styl en twingt op de iene of oare wize respekt ôf. En net allinne om't se folle âlder is as ik. Hoe âld wie se ek al wer, fjouwer jier âlder as dy net? Dus seisentritich. Ik ryd wol ris mei sin by de skoalle dêr't sy les jout del en as ik har dan yn 'e klasse stean sjoch dan tink ik: Jo moasten ris witte dat jo man ek in bytsje myn man is en dan fiel ik my hiel gemien. Do seist dat se neat mear om dy jout. Bist dêr wier wis fan? Ik kin it my net yntinke. Yn myn eagen passe jim krekt hiel goed byelkoar. Troust dochs net mei immen ast net foar hûndert prosint wis

[p. 40]

bist, datst altyd fan him of har hâlde silst? Witste, ik fyn dyn frou net ûnsympatyk en dat makket dat ik my noch gemiener f iel. It wie makliker as sy in kring wie, sa't it yn 'e ferhalen altyd is. De eigen frou is âld, net mear oantreklik, sûnder begryp en dat makket it hiel oannimlik dat de man dan om in oarenien sjocht. Mar sa kin ik dyn frou net sjen en dêrtroch begruttet it my foar har dat ik besykje dy fan har ôf te pikken. Nee, sa is it net, ik pik dy net fan har ôf, mar ik wurkje der wol oan mei dat it dy kant opgiet. En dat is eins hiel gemien en hiel slop fan my. Och Herman, ik wit it ek allegear net. Ik kin my der sa wol gek oer prakkesearje. Ik woe..., ik wit net wat ik woe. Ja, ik wit it wol, mar dat kin net. Ik woe datsto net troud wieste, datst gewoan ien fan 'e jonges wiest dêr't ik mei omgean en dat wy net sa stikem hoegden te dwaan. En, wat foar dy tink it wichtichste is, ik woe dat ik no einlings ris wist wat ik sèls wol. Jou my noch wat tiid, Herman, asjebleaft, jou my noch wat tiid. Ik tink oan dy, dei en nacht.

Selma.

N.B. Moandei bin ik der hoopje ik wer. Ik sil nei dy útsjen.