Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hier begint die XXV divisie, ende heeft XVII capitelen.

Anno M III C LII.
Pausen.
Dat I capitel.

Innocencius die VI was die CC VII paeus; hy was van Lemonicen; hi sat X jaer. Hy was een seer geleert man in den rechten; hi en gaf geen beneficien⁴²⁶ dan geleerde ende devote mannen. Hi geboet⁴²⁷ allen biscopen, prelaten dat si haer beneficien selver bedienen souden opten banne. Hi starf tot Avinionen, ende wert aldaer begraven in den Carthuser cloester buten der stat, dat hi selver hadde gesticht.

Item. Een jammerlike ende beclaechlike openbaringhe is gescyet een clusennaer in teghenwoerdycheit des paeus Innocenty, doe⁴²⁸ hy noch cardinael was; ende hi seyde: 'Ick hebbe gesien de zielen der menschen nederdalen in der hellen ghelyck dat seer dycke snee nederdaelt. Mer totten veghevier heb ick ghesien dat dye zielen nederdaelden gelyck donne snee. Ende alleen sach ick drie zielen ingaen totten ewigen leven: dat was een biscopsziel, eenre wedue van Romen haer ziel, ende een prioerszyel van der Carthuser Oerde.' Ende daerna hadde die paeus grote begeert totter Carthuser Oerden.

Omtrent dese tijt stont daer boven in den landen op een dye hemselven noemde te wesen een coninc der armen. Dese vergaderde veel lichts volc van netteboeven, rustiers, truwanten ende andere bedelaers, etcetera. Ende versloech alle die Joden tot allen plaetsen, waer dat hij se vinden of crigen mochte. Mer ten lesten wert dese coninc der armen gevangen van den keyser Lodewijc van Beyeren, dye hem dede doden. Ende alle volc dat hi vergaedert hadde, verstroyede hem overal, ende elc liep zijns weechs.

In den jaer Ons Heren M III C ende LI, in den maent van september doe openbaerde int noerden een alten groten comeet, daer grote starke winden na gevolcht zijn; ende daer wort een grote vierige balc ghesien vallende uuter lucht. Ende eer dat Innocencius, paeus, dye VI, oflivich worde, wast alten groten eclipsis der zonnen, dye welke duerde XVII uren lanc, dat nye mensche desghelijcks ghesien hadde.

426 benefcien AB.

427 gebrot AB.

428 do AB.

[p. 214v]

Ende een uutermaten grooten roec is comen bersten uuten noorden, daer veel menschen of vervaert waren; ende veele cleyne beeskens zijn uuter lucht gevallen, die groote scade deden.

Item. Omtrent dese tijt waren oec vele aertbevingen in veel plaetsen. Ende die stat van Basel viel bina om, ende wert gedestrueert mit wel LXXX castelen daeromtrent gelegen. Dye menschen woenden in den bosschen als beesten, ende en dorsten niet comen in die steden. Oec waren in deser tijt vele oerlogen, pestilencien ende duertiden. Dat aertrijck gaf uut eenrehande stynckende wit water, dat starcke steden ende castelen omgheworpen heeft.

Item. Het was doen een seer sondige tijt, want veel ketteryen ende valsche secten opstonden. Ende die hoverdie, valsheit ende boesheyt wert altyt groter ende groter, want in Sinte Brigitten eerste boeck, int XLV capitel, staet gescreven: Nae rechte rechtvaerdicheyt soude dye werlt mit recht vergaen, want sij veel quader is dan si bi tiden van Noes was, doe sy mitten diluvie des waters verghing. Mer dye bermherticheyt Goods spaert noch dye werlt om bedewil der goeder heyligher menschen, verwachtende der sondaren bekeringhe. Etcetera.