Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe die stede van Yselstein ingewonnen, verbrant ende ghedestrueert worde.
Dat III capitel.

Als hertoge Willem oflivich geworden was, doe worden si al verblijt die van hem verdruct ende verdreven waren, waerom dat here Willem van Egmont, van Yselstein ende here Jan van Egmont sijn broeder overleiden hoe si best souden recupereren ende wedercrigen haer vaderlike erf, daer si uut verdreven waren bi tiden hertoge Willems van Beyeren. Aldus heeft dan here Willem van Yselstein heimelic vergadert een deel gewapents volcs, ende is op des Heiligen Sacraments nacht gecomen al schieliken voer Yselsteyn; ende also hi enige heimelike vrienden hadde in der stede, creech hij een poorte op, ende trat terstont mit al sijn volc in die stede, ende creech die onder sijn bedwanc, dat hem niemant wederstont. Mer dat slot en creech hi doe niet, want die castelein wordet gheware, ende bewaerdet seer scarpeliken. Vrouwe Jacoba mit haer moeder in Henegouwen noch wesende, sijn terstont enige heren geweest diet mit haer hilden, ende arbeyden also vele

[p. 256v]

an die stat ende burgers van Uutrecht ende Amersfoert, dat si mit alle haer macht gewapent quamen om een belegge te maken voer die stede van Yselstein. Ende van desen here ende belegge waren cappeteinen ende hooftluden Walraven, here van Bredenroeden, here Jan, burchgrave van Montfoert. Ende eer dit volc ende dit belegge voer Yselstein gesciede, so waren dese II gebroeders op dat slot al gecomen, ende hadden dat ghewonnen. Die van Uutrecht deden daer grote bolwercken, tenten ende pauweljoenen voer die stede opslaen, ende en wouden vandaen oec niet trecken, want si wisten wel, dat haer ballingen van der stat mit heer Harman van Lochorst ende Jan van den Spiegel daer mede binnengecomen waren. Ende IIII dagen dairna quamen alle die steden van Hollant, weynich uutgeseit, mit haer bannieren ende poorters, om die stede weder in te crigen. Ende here Jan van Beyeren, elect van Ludick, vrouwe Jacobs oem, quam daer mede mit veel gewapents volcs uut Goylant. Ende daer worde een scarp ende nau belegge voer die stede gemaect. Dit siende die II gebroeders van Egmont bestonden te duchten, ende XIIII dagen daerna, dat dit belegge hadde gheduert, doer middele ende tusschen spreken heren Jans van Hensberge, worde daer een tractaet van payse gemaect, als dat die II broeders, here Jan ende here Willem, souden trecken uut die stede van Yselsteyn mit alle die ballinge ende vreemde gasten, ende mit alle haer goeden, ende souden die stede ende dat slot setten in handen van vrouwe Jacoba. Ende alle die poorters ende inwoenres van XIII jaren out ende daerboven setten hem mede onder die subjectie ende dominacie van vrouwe Jacoba. Dit aldus gesciet wesende, quam alle dat buten heer in der stede. Ende corts daerna quam vrouwe Jacoba uut Henegouwen in Hollant; ende siende dese victorie uut haerre name geschiet wesende, dancte si seer haer vrienden, dye dit werck hadden gedaen. Doe quamen die van Uutrecht, ende begeerden dat men hen wilde doen die stede ende tslot van Yselstein, om haren wille daermede te doen; datwelke hen eylacy seer onwijslic worde geconsenteert ende gegont. Doe quamen dye van Uutrecht mit alle haer macht op Sinte Pieters ende Pouwels dach, ende bestonden die mueren, poorten ende toornen van der stede of te breken, ende dat slot destrueerden si ende slechtent neffens der aerden. Dit mishagede vele van den heren ende edelen van den lande van Hollant. Want Yselstein was die sloetel ende nagel van Hollant, die der stat van Uutrecht te na lach. Ende binnen desen jare worde hen noch meerre macht gegeven, dat si souden dye hele stede verbarnen, uutgheseyt dye kercke ende dat cloester. Dese destructie der stede van Yselstein gesciede doen Volpert van Amerongen ende Dirc van Houdaen burgemeesters waren der stat van Uutrecht. Ende die stede van Yselstein bleef aldus leggen gedestrueert, sonder mueren, totdat hertoghe Kaerl van Bourgongen grave van Hollant was; want heere Vrederick van Yselstein, ende daernae grave van Bueren wert, vercreech van hertoge Kaerle die stede weder op te timmeren ende dat slot te starcken.