Pyrotechnia, of meer dan hondertderleye konstvermakelijcke vuurwerken

Hoe men een Aerdrad maken sal, dat op de Aerde loopt.

NEemt een Vuurrad, met Vuurpylen daer op gebonden, als voren, en steeckt een As in het Centrum van ’t Rad: maer het gat van ’t Centrum moet ten minsten anderhalf duim wijd zijn, daer het in de voorgaende maer een halve duim wijd moet wesen, soo dat het niet draeijen kan; maer op de Spil vast blijft; neemt dan twee Wielen, gelijk Spinnewielen heel licht gemaekt, en wat grooter als het Vuurrad, op dat het Vuurrad de Aerde niet en raekt, in zijn motie, voegt die Wielen op beide de einden van de As daer’t Vuurrad op is; welke As moet twee voeten lang, en op elck einde een Wiel geheel vast op de As geplaetst zijn, op dat ze niet omdraeijen konnen; set dan dat Rad op een mooije effene plaets, en steekt dan ’t Vuurrad aen brand, en het sal een groote lengte loopen, sonder ophouden, en dat soo langh als de Vuurpijlen duuren. Maer staet te weten, dat deze Vuurraden, die haer beweging op de Aerde doen, moeten met noch eens soo groote Pylen geladen zijn, als de Vuurraders die op Palen omloopen, om dat’er een grooter kragt van nooden is, om de twee buitewielen haer beweging te geven. Besiet de gedaente in de zesde Figuur, met de letter G.

[p. 73]

A.A. De twee Wielen die aen elk einde van de Spil komen.

B. Het Rad daer de Vuurpylen aen ghebonden zijn.

Maer wilt ghy hebben dat het weder omkeert, soo moet gy een Rad laten maeken, soodanigh, dat’er zes of acht Pylen aen eene zyde, en mede soo veel aen de ander zyde mogen ghebonden worden, soo dat de leste brand van de Pijl aen de eerste zyde, de Pylen, die aen de andere zyde van ’t Rad ghestelt zijn, aen brand steeckt door een weinigh gestooten Buskruit, dat in een Papier gerolt, en aen de staert van de leste Pijl, op de eerste zyde, vast gebonden is: voorts is dat Papier, daer het gestooten Buskruit in is, door het rad gestoken, en aen de mond van de eerste Pijl aen de andere zyde vast gemaekt; en zijn de Pylen aen de ander zyde van ’t Rad regt verkeert gestelt, te weten, met de monden anders om als Pylen aen de eerste zyde; want anders souden sy maer een weg heen loopen, en niet weder komen.