De warachtighe historie van doctor Johannes Faustus

[fol. 55v]

De weeclachte van Doctor Faustus van de helle ende van hare onuutsprekelicke pyne ende quale.

‘O Ick arme verdoemde, waerom en ben ick gheen beeste die sonder ziele sterven? Soo en hadde ick my niet voorder te bevreesen. Nu sal my de duyvel met ziele ende lijf van hier nemen ende my in eene onuutsprekelicke duysterheyt ende quale¹ brengen, want ghelijck de zielen by haerselven schoonheyt ende vreucht hebben, also moet ick, arme bloet, ende alle de verdoemde, eenen ongeloovelicken grouwel, stanck, smaeck, bevinge, vreese, pijne, druk, huylen, crijten ende tantclippen hebben. Daertoe so zijn alle creatueren ende schepselen Gods teghens ons ende moeten² van de heylighen Gods de eeuwighe versmaetheyt³ draghen. Ick ben noch indachtich van den geest die ick eens naer de verdoemenisse ghevraecht hebbe, dewelcke my seyde datter een groot onderscheyt is tusschen de verdoemde ende verdoemde, midts dat de sonden onghelijck zijn. Voorts so seyt hy noch meer: evenghelijck hoy, hout ende yser van den vyere⁴ verbrant worden, doch het eene lichter als het andere, also worden ooc de verdoemde in den gloet der hellen verbrant. Och ghy eeuwighe verdoemenisse! Dat ghy van den toren Gods so inflammeert⁵, soo vol vyers ende hitte zijt. O, hoe grooten druck ende pijne moet men in der eeuwicheyt aldaer verwachten, met weenen der oogen, met knerselinghe der tanden, met stanck des neusen, met jammeren der stemme ende met een bevinge der handen ende der voeten? Och ick soude so gheerne den hemel moghen ontbeeren, mocht ick slechts de eeuwighe straffe ontgaen. Och wie sal my doch uut het onuutsprekelicke vyer der verdoemde verlossen? Aldaer gheene hulpe wesen en sal, aldaer gheen beweenen der sonde helpen en mach, aldaer noch nacht, noch dach, ruste en is. Wie sal my doch uut alsulcken elende verlossen? Waer is mijn toevlucht? Waer is mijn beschuddinghe⁶, mijn hulpe ofte mijn ophoudinghe⁷, mijn hulpe, mijnen troost? Waerop sal ick my dan vertroosten? Op de salighe Gods⁸ niet, want ick schame my,

1 ellende, leed

2 moeten (wij)

3 verachting, hoon

4 vuur

5 ontstoken, aangewakkerd

6 bescherming, steun

7 verlossing

8 de zaligen van God

[fol. 56r]

dat ickse soude aenspreken, midts my niet en soude geantwoordt worden; maer ick moet mijn aenghesicht voor haer verberghen. Och wat mach ic doch veel clagen, daer doch gheene hulpe te verwachten en is, noch¹gheene vertroostinghe des claghens en weet. Amen, want ick hebbet alsoo willen hebben, dus moet ick den spot tot de schade draghen.’

1 en (ik) ook