Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634. Tome 4: Supplément (1953)

Informatie terzijde

Titelpagina van Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634. Tome 4: Supplément
Afbeelding van Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634. Tome 4: SupplémentToon afbeelding van titelpagina van Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634. Tome 4: Supplément

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.69 MB)

ebook (4.47 MB)

XML (1.39 MB)

tekstbestand






Editeur

Cornelis de Waard



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/dagboek
non-fictie/natuurwetenschappen/wiskunde
non-fictie/natuurwetenschappen/natuurkunde
non-fictie/filosofie-ethiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634. Tome 4: Supplément

(1953)–Isaac Beeckman–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

[1613]

[6 juni 1613]

Actes de la ‘classis’ de Walcheren, 1602-1623 (cf. ci-dessus p. 15).

 

Classis ordinaria, ghehouden binnen Domburgh den 6en Junij 1613, Praeside D. Johanne MiggrodioGa naar voetnoot7), Assessore D. Johanne BussonsioGa naar voetnoot8), Scriba N. OlivarioGa naar voetnoot9).

....................................

Isaacus Beeckman, student in de theologie, begeerende tot de propositien, om hem nevens andre te moghen oeffenen, toeghelaten te worden, zal in de naeste extra-ordinaire classe, die men daertoe legghen zal van Maendaghe toecommende in ses weken, twelcke wesen zal den XXIJen Julij, praeparatorie gheexamineert worden.

[pagina 25]
[p. 25]
Ga naar margenoot+

Daniel CosterusGa naar voetnoot1), à Franeker, à Justinus van AsscheGa naar voetnoot2), à Zierikzee
13 juin 1613

La Haye, Bibl. royale. Autographe. Une feuille.

....................................

Domino RectoriGa naar voetnoot3) heraequeGa naar voetnoot4) officiosissime salutem ex me dicito, non tamen neglectis BecmannisGa naar voetnoot5), quibus ex animo faveo....Ga naar voetnoot6).

 

Actes de la ‘Classis’ de Walcheren (cf. ci-dessus p. 15).

....................................

Classis extraordinaria, ghehouden binnen Middelburgh den XXIJ Julij <1613>, Praeside, Assessore ende Scriba als in ordinariaGa naar voetnoot7).

....................................

Naerdat alhier ghelesen was de schriftelicke attestatie van Godefridus Cornelij Udemans, bedienaer des H. Euangelij tot ZierickzeeGa naar voetnoot8), aengaende den goeden ende christelicken wandel van Isaacus Beeckman, is hy door den praesidemGa naar voetnoot9) praeparatorie in de hooftstucken van Godes woordt gheexamineert ende aengenomen onder tgetal der proponenten deser classe. Oversulcks heeft hy oock het formulier onderteeckent, twelck de proponenten ghehouden zyn te onderteeckenen.

Jeremias van LarenGa naar voetnoot10), à Franeker, à Isaac Beeckman à Zierikzee
12 Octobre <1613>

Copie dans le Journal, fol. 282recto-283recto en graphie gothique du copiste dont Beeckman se servit vers 1626 (cf. t. I, pp. XXVII et XXXIX sub f).

[pagina 26]
[p. 26]
Ga naar margenoot+

L'année fait défaut, mais la lettre fut écrite à Franeker (cf. l'argument de la lettre suivante), où l'auteur fut immatriculé à l'Université avec son frère Samuel, comme ‘philosophiae, bonarum literatum et theologiae studiosus’ le 11/21 mai 1612; avec son frère il remit son attestation de foi de Franeker à l'Eglise de Flessingue le 30 septembre 1614. Puisque Beeckman était encore dans l'étranger en octobre 1612, l'année ne peut étre que 1613. Cf. aussi les prélégomènes de la lettre suivante qui sert de réponse à la présente.

 

Isaaco Beeckmanno amico veteri salutem à Christo precatur Ierem. Larenus.

 

Etsi studium linguarum ac theologiae me totum requirit, nec ad philosophiam redire patitur, tamen surripio nonnunquam tempus quod huic impendam. Id ipsum nunc feci, mi Beeckmanne, non ut ingenium meum philosophicum proderem, sed ut proficerem ac tuae petitioni satisfacerem.

Quaeris ex me an individuum in Logicâ debeat appellaris speciesGa naar voetnoot1). Affirmas hoc argumento: Quaecunque eandem rationem ad seinvicem servant, eodem titulo insigniri debent. Ut autem se habet Petrus ad hominem et homo ad Petrum, sic se habet homo ad animal et animal ad hominem. Ergo Petrus est species hominis, homo genus PetriGa naar voetnoot2).

Majorem inniti scribis huic notioni communi: Quod fieri potest per pauciora, malè fit per plura. Sed nego minorem. Ratio negationis est quia Petrus, ad hominem relatus, habet se ut natura singularis ad naturam universalem; homo autem relatus ad animal, habet se ut natura minus universalis ad naturam magis universalem. Ramei nonnulliGa naar voetnoot3), quos concedo multos esse judiciosissimos, individuum quidem nominant speciem, sed speciem nimis latè sumunt. Nam notio logica, rem universalem repraesentans, non debet eodem nomine appellari quo notio logica rem singularem repraesentans. Nimirum; distinctis notionibus logicis distincta nomina sunt imponenda, si inveniri possunt.

 

Ad secundam quaestionem transeo: An in naturâ est vacuum?Ga naar voetnoot4) Esse probas hoc argumento: Quae eadem materia rariorfacta majorem capit locum, ei intermixtum est vacuum; aqua autem rariorfacta, si fiat aer, majorem capit locum; ergo aeri intermixtum est vacuumGa naar voetnoot5).

Quem syllogismum ad primam figuram refero, sed admodum, salvo tuo et aliorum judicio, intricatus mihi videtur. Nam (ut omittam subjectum minoris)Ga naar voetnoota) non includi subjecto majoris tanquam angustiùs suo latiori, quod fieri debet. In Ga naar margenoot+primâ figurâ apparent quatuor termini, quos sic numero: in duabus praemissis simul tres termini; in conclusione autem est unus terminus qui nec major, nec

[pagina 27]
[p. 27]

Ga naar margenoot+ minor fuerit, nimirum aer; unde computo quatuor terminos. Hoc modo mihi reformandus videtur syllogismus:

Quae eadem materia rariorfacta majorem capit locum, ei est intermixtum vacuum; aqua rariorfacta et in aerem resoluta, est eadem materia quae majorem capit locum; ergo aquae rarefactae inque aerem resolutae, intermixtum est vacuum.

Sed nego utramque praemissam. Minorem quia aqua rariorfacta inque aerem resoluta, non est eadem materia, id est eadem res, neque habet eandem materiam proximam. Sed hanc propositionem praetereo quia concessâ, nihil facit ad stabiliendam tuam conclusionem de vacuo, quare ad majorem respondeo:

Aerem qui antè aqua fuit, ampliorem quidem locum occupare, non tamen valere consequentiam ei intermixtum esse vacuum. Instas corpora seinvicem subintrare non posse, unde colligis, quia aerem subintrant corpora, esse vacuum in aere. Sed nego seinvicem subintrare non posse, quia domum ceream undiquaque clausam, subintrare potest aqua, corpus humanum aer, factâ respiratione pulmonum. Quod cùm dico, non intelligo absolutè aerem penetrare ipsas partes, sed penetrare ipsas partes quatenus sunt porosae. Partes enim non porosas alicujus corporis aer penetrare nequit, atque hoc sensu vera est haec regula: Corpora seinvicem non subintrant.

Pergis argumentare: In continuo aut undique contiguo, nihil movetur. In aere autem aves, in aquâ pisces moventur; ergo non sunt undique contigua. Majorem hoc prosyllogismo confirmas: In quo movetur aliquid, id cedit; at undique contiguum non cedit; ergo in undique contiguo nihil movetur.

Sed hîc tua minor stare non potest. Sanè in undique continuo aliquid movetur licet eo tempore quo movetur, aliquid in eo non sit continuum, sed discontinuum. Instas: undique contiguum non cedit, quod demonstratur globulis hisce seinvicem tangentibus 000000, ubi proximo moto, necessariò movetur ultimus. Respondeo, etsi hoc verum esse concederem in globulis ejusdem duritiei, tamen non potest ex unâ praemissâ particulari inferri conclusio universalis. Sic enim argumentari videris in globulis seinvicem tangentibus: primo moto, movetur ultimus; ergo in omni continuo primo motu movetur ultimus, et per consequens etiam in aere, ultimâ vel infimâ parte motâ, movetur suprema. Adde esse exemplum dissimile, quod non potest applicari, quia globuli non ita rarescere et densari possunt quemadmodum aer, et hinc infimus aer motus non movet supremum, sed recedit in aerem sibi proximum collateralem et superiorem idque mobilitate velocissimâ; et quo momento corpus locum suum relinquit, eo momento aer istius corporis spacium replevit. Quare duo sunt in aere quae cogitationem nostram suspensam tenent; velocissima ejus divisio ac repentina in quodvis alterius corporis spacium successio.

Quod autem existimas aerem non posse densari et rarescere sine vacuo, quâ

[pagina 28]
[p. 28]

Ga naar margenoot+ ratione id probas? Sanè densus aer potest rarescere quia Deus ei potentiam rarescendi, subtilis aer densari, quia ei potentiam densandi indidit, non quia vacuum intermixtum habet.

 

Hactenus brevem et modestam ad tua argumenta responsionem dedi, quae si tibi non videbitur satis prolixa, temporis angustiae, si non satis subtilis, meae in philosophiâ infantiae ignoscas velim. Si lubet ulteriùs urgere et ostendere quid meae responsioni desit, aliquâ secundâ epistolà <doceas>Ga naar voetnoota) quae mihi aeque ac prima voluptati erit. Vale.

Scriptum 12, datum 24 Octob.

 

JEREM. LARENUS

 

Salutem ex me Rectori heraequeGa naar voetnoot1) dicas velim.

InscriptioGa naar voetnoot2):

Doctrinâ modestiâque ornato

Viro juveni ac philosopho

Isaaco Beeckmanno,

commoranti

Zirizeae.

[30 oktober 1613]

Extrait des Actes de la ‘classis’ de Schouwen et Duiveland (cf. ci-dessus p. 24).

....................................

Classis ordinaria, gehouden den 30 October.

....................................

Op de recommandatye ende getuygenisse van Hermannus FaukeelGa naar voetnoot3), dewelcke schriftelyck verclaert dat D. Isaacus Beecman praeparatoriè geexamineert was by de classis van Walcheren ende bidt onsen classem dat se den voorseyden jongman, om de gelegentheyt syner affayren, hyer soude gelyeven te oeffenen in de proposityen voor eenen tyt, soo wordt de voorseyde jongman op de conditye alsvooren tot de proposityen toegelaten.

Isaac Beeckman, à Zierikzee, à Jeremias van Laren, à Franeker.
(Novembre 1613)

Copie dans le Journal, fol. 283recto-285verso faisant suite à la lettre précédente et également écrite de la même main gothique.

La date manque dans son entier, mais on peut remarquer qu'on trouve réunis les étudiants, nommés à la fin de la lettre, non pas à Leyde, mais à Franeker, où Johannes Mellius fut immatriculé comme le dernier d'eux le 25 août 1612 et l'adressant lui-même ne se

[pagina 29]
[p. 29]

Ga naar margenoot+ trouva plus, comme on l'a vu, le 30e septembre 1614. Puisque la lettre ne peut être beaucoup postérieure à la lettre précédente, à laquelle elle sert de reponse, nous lui attribuons une date de novembre 1613.

 

Jeremiae Lareno, amico suo, Isaacus Beeckmannus Salutem dicit.

 

Omissis ijs quae ad rem nihil faciunt, mi Larene, sic insto: Negas Petrum se habere ad hominem ut home se habet ad animalGa naar voetnoot1). Ratio negationis est (ais) quia Petrus, ad hominem relatus, habet se ut natura singularis ad naturam universalem; homo autem relatus ad animal, habet se ut natura minus universalis ad naturam magis universalem. Quae distinctio, si proportionem dictam everteret, eadem quoque everteret proportionem notissimam in arithmeticis ut unum se habet ad duo, sic se habent duo ad quatuor. Diceres aequali ratione: Unum se habet ad duo, ut non-numerus ad numerum; at duo se habent ad quatuor ut numerus minor ad numerum majorem. Sic: Ut rex se habet ad populum, sic se habet gubernator ad navem, diceres: Rex se habet ad populum ut vivens rationale ad vivens rationale, gubernator ad navem ut homo ad non-vivens. Quorum exemplorum tamen proportio certissima est

Quid igitur? Non si in terminis proportionis discrepantia quaelibet demonstratur, ipsa proportio infringitur, sed si in eo termino tertio termini discrepant secundum quod instituitur proportio. Sic duo duplum sunt unius, quatuor duplum duorum; sic salus totius populi penes regem est et salus totius navis penes gubernatorem. Prioris proportionis tertium voco ‘duplum’, posterioris tertium est secundum quae proportiones instituuntur ‘salus totius’, quibus termini aptissimè congruunt. Jam igitur collige usus generis et speciei merè et verè logicos, qualis est praedicatio essentialis, et reliqui propter quos doctrina generis et speciei in Logicam introducta est, videlicet definitio et divisio, sitque praedicatio essentialis, definitio, divisio vicissim tertium, secundum quod proportio dicta instituitur. Ac dic: Ut animal praedicatur de homine, sic homo de Petro, utrumque videlicet in quid. Sic homo definitur per animal, sic Petrus per hominem; sic ut animal dividitur in hominem, sic homo in Petrum; sit Petrus natura singularis vel quodvis aliud, dummodo in dictis tertijs cum antecedente conveniat. Sic circumspice omne id, ad quod sentis doctrinam generis speciei reverâ tibi prodesse, sed vide ne naturarum scientiam cum rationum scientiâ confundas.

Nec, ut dicis, distincta nomina in Logicâ imponenda sunt terminis, si aliquo modo differant naturâ vel aliâ quâpiam essentiâ, sed è contrario quaecunque eandem rationem ad seinvicem servant, planè ijsdem nominibus, quantum fieri potest, appellanda sunt: in Logicis imponunt ipsis terminis Grammatici nomen quodlibet. Sic duo duplum sunt unius, unum subduplum duorum, quatuor duplum duorum, duo subduplum quatuor. Sic 8 ad 4,16 ad 8, 60 ad 30 dupla vocantur, 4 ad 8,8 ad 16, 30 ad 60 subdupla dicuntur. Ergo eâdem ratione animal genus hominum, homo genus Petri, homo species animalis, Petrus hommis, sintque bestia

[pagina 30]
[p. 30]

Ga naar margenoot+ ad equum, equus ad Bucephalum, arbor ad pomorum genera; equus verò ad bestiam, Bucephalus ad equum, pomus ad arborem, canis gallicus ad canum species. Transeat minor; ergo et majore concessâ, concedatur conclusio syllogismi: Quaecunque eandem rationem ad seinvicem servant, eodem titulo insigniri debent. Ut autem Petrus se habet ad hominem et homo ad Petrum, sic se habet homo ad animal et animal ad hominem. Ergo animal et homo, homo et Petrus, eodem titulo insigniri debent, hoc est si animal est genus hominis, homo est genus Petri, et si homo est species animalis, Petrus est species hominis.

 

De vacuo sic argumentabar: Quae eadem materia rariorfacta majorem capit locum, ei intermixtum est vacuum; aqua autem rariorfacta, si fiat aer, majorem capit locum; ergo aeri intermixtum est vacuumGa naar voetnoot1).

Qui syllogismus fuerit intricatus cùm ad te scripserim quî eum explicares, et sanè pristinam vim reformando retinuisti. Quo facto ipse probas eo non esse quatuor terminos, nam voces ‘aqua rariorfacta si fiat aer’ continent terminum minorem et partem termini medij. Voce ‘aeri’ in conclusione, significo aquam rarioremfactam, ita ut sit, unde ipsi crypsi ablatâ, talis emergit syllogismus.

Explicatur: Omnis materia corporea resoluta, majorem locum capiens quàm ante resolutionem, si ei non sunt intermixta alia corpora, ei intermixtum est vacuum; ast aer est materia corporea resoluta, majorem locum capiens quàm ante resolutionem, nec ei intermixta sunt alia corpora; ergo aeri intermixtum est vacuum.

Minorem ijs philosophis propono qui statuunt ex aquâ fieri aerem, nullâ aliâ extrinsecus accedente materiâ, etiamsi mutatâ aliud nomen sortiatur. Iis minor terminus etiam potest fieri: aquam facta ex terrâ et ignis factus ex aere, quam tamen propositionem tu praeteris. Major ex lumine naturae certissima est. Comparo enim aquam spongiae compressae, quae, cùm explicatur intermedia spacium vacua haberet, nisi aer ea compleret. Sic cùm aqua resolvitur in aerem; quoniam nulla corpora intermedia ejus spacia succedunt, ea relinquuntur vacua.

Attamen dicatur aliquam esse materiam corpoream resolutam quae majorem locum capit quàm ante resolutionem cuique non intermixta sunt alia corpora: aerem videlicet cui non sit intermixtum vacuum. Sequitur corpora quaedam seinvicem posse subintrare. Nam cujus partes undique contiguae sunt, eae seinvicem subintrabunt <et> ad minorem locum contractae erant, hoc est cùm aer esset aqua; quae partes aeris, cùm sint corpora, sequitur corpora quaedam seinvicem subintrasse, non sicut aqua dulcis ceram transit, culter carnem penetrat, ferae lustra subeunt - quemadmodum tu mentem meam accipiebas - sed ipsas partes subintrasse ipsas partes, cùm in aere nullos poros statuas qui muniri possunt cùm constringitur.

Et malè dicitur Deum aeri potentiam rarescendi aut densandi indidisse absque necessitate, praestatque philosophia intellectui objecta, quum quae nudae voluntati

[pagina 31]
[p. 31]

Ga naar margenoot+ divinae innititur cujusque modus inexplicabilis est menti humanae. Imò eidem ex diametro contraria demonstratur, ipsiusque ingenium perpetuis potentijs obscuris ob nubilitatem deprehenditur.

Argumentum de motu omitto quia eidem fundamento innixum est. Verùm tamen nolim te putare - cùm globulos illos propono - ex unâ praemissâ particulari universale me colligere, sed explicandi gratiâ adjecisse, imò non vidisse aliud exemplum dissimile ubi omnibus partibus intus et in cute contiguis primo motu ultimos non moveatur. Et in mollibus, ex quibus nulla corpora in premendo exprimantur, cedo exemplum.

 

His vale. Excusabis quod nimis asperè in oratione meâ aures tuas ferit: agnosces sterilitatem philosophicam. Salutet te frater meusGa naar voetnoot1) animo solo qualem ipsi salutem impertiisti. Saluta nostro nomine D. BeucelaerGa naar voetnoot2), D. CosterGa naar voetnoot3), D. ArundaeusGa naar voetnoot4), Johannem NicolaiGa naar voetnoot5) et fratris nomine D. ComantiumGa naar voetnoot6) ac D. SpeleriumGa naar voetnoot7), cui precamur faustas nuptiasGa naar voetnoot8).

Iterum vale cum fratreGa naar voetnoot9).

suus ut tuus

ISAACUS BEECKMANNUS

voetnoot7)
Né à Alost en 1531, ce Miggrode avait joué un role important pendant les troubles. Il était ministre à Veere de 1572 jusqu'à sa mort arrivée le 6 mai 1627.
voetnoot8)
Ministre à Zoutelande depuis 1601, puis à Oost-Souburg de 1603 jusqu'à sa mort en juin 1623.
voetnoot9)
Nicolaes Olivarius, né à Bruxelles. Après des études à Heidelberg en 1587, il fut ministre à Flessingue depuis 1594 jusqu'à sa mort en novembre 1616.
margenoot+
1613

voetnoot1)
Daniel Costerus ou de Coster né sur l'ile de Duyveland, étudia aux frais de la ville de Veere d'abord à l'école latine de Zierikzee, puis comme ‘philosophiae et dein theologiae studiosus’ à l'Université de Franeker, où il fut immatriculé le 17 juin 1612. En 1615 et 1616 il étudia à l'Université de St Andrews (Ecosse), en 1616, 1617 et 1618 à Saumur. Il fut examiné le 14 janvier 1619.
voetnoot2)
Pour lui, à cette époque élève de Jacob Beeckman à l'école latine de Zierikzee, cf. t. I, pp. V, VII, XI, XIV, XVI, XVIII, XXI et 219, n. 2.
voetnoot3)
Abraham van der Meer: cf. ci-dessus p. 20, n. 6.
voetnoot4)
Tanneken Battailge: cf. t. I, p. 113, n. et 242, n. 3.
voetnoot5)
Isaac et Jacob Beeckman.
voetnoot6)
Dans une lettre de Johannes Mellius à Franeker, écrite à Van Assche entre le 25 aout 1612 et le 6 aout 1613, conservée également à la Bibl. royale de La Haye, sont nommés encore d'autres élèves de l'école latine à Zierikzee: Cornelis Slatius, Johannes Matthaeus, Aegidius Berchemius, Samuel Wallas et Veldius, tandis que l'auteur fait ses compliments à Abraham van der Meer et à Jacob Beeckman.
voetnoot7)
Cf. ci-dessus p. 24.
voetnoot8)
Godefridus Udemans, né en 1582 à Bergen-op-Zoom, fut en 1599 ministre à Haamstede et en 1604 à Zierikzee. Il prit part au Synode de Dordrecht (1619) et publia plusieurs écrits. Il mourut à Zierikzee le 20 Janvier 1649.
voetnoot9)
Johannes van Miggrode: cf. ci-dessus p. 24.

voetnoot10)
Jeremias van Laren, né à Arnemuiden le 12 octobre 1590, cinquième enfant de Josse van Laren l'ancien (cf. t. I, p. IV-V) et de Maeiken Knockaerdts, était devenu en septembre 1609 membre de l'Eglise réformée à Flessingue. Il fut immatriculé à l'Université de Leyde, comme stud. theol. le 20 novembre 1610 et continua ses études à celle de Franeker (cf. l'argument de la lettre présente). Ministre à 's-Heer Arendskerke depuis le 12 juillet 1615, il se maria le 17 mai 1618 à Flessingue avec Elisabeth Jans de cette ville. Le 15 août 1619 il devint ministre à Koudekerke comme successeur de son frère Josse, mais en mars 1632 il partit pour Londres, où il était nommé en pareille fonction et où il mourut le 2 décembre 1638. Sur lui et sa famille, cf. l'ouvrage cité au t. I, p. IV, n. 8.
margenoot+
12 octobre [1613]
voetnoot1)
Beeckman a mis plus tard en marge: Individuum in Logica non debet vocari species.
voetnoot2)
Beeckman qui avait subi récemment son examen de ministre, fut mêlé plus tard encore à une question analogue, dans une occasion semblable (cf. t. I, p. 198).
voetnoot3)
Pour les Ramistes, cf. t. I, pp. 294-295 et ci-dessus pp. 17, n. 3 et 19, n. 8.
voetnoot4)
Beeckman a mis plus tard en marge: Vacuum non est in rerum natura.
voetnoot5)
Pour l'admission du vide, conçu par Beeckman de bonne heure, cf. t. I, pp. 23, 24 et 79. Cf. aussi t. I, pp. 200, 271, 278 et 280-281.
voetnoota)
pas de parenthèses.
margenoot+
Consule si placet Keckermannum pag. 432, System. LogiciGa naar voetnoot1).
voetnoot1)
Pour cet ouvrage, cf. t. I, p. XVI, n. 7.
margenoot+
12 octobre [1613]
margenoot+
1613
voetnoota)
doceas omis.
voetnoot1)
Pour ces deux personnes, cf. ci-dessus p. 25, n. 3 et 4.
voetnoot2)
Addition du copiste.

voetnoot3)
Hermannus Faukelius, né à Bruges vers 1560, fut immatriculé à l'Université de Leyde en 1583. En 1585 il fut ministre à Cologne, mais en 1594 il entra en même fonction à Middelbourg, oû il mourut le 9 mai 1625. Il publia quelques ouvrages de théologie et on loue ses connaissances des langues orientales. En 1618 il fut député au Synode de Dordrecht.

margenoot+
[novembre 1613]
voetnoot1)
Plus tard Beeckman a mis en marge: Individuum in Logica debet vocari species.
margenoot+
[novembre 1613]
voetnoot1)
Beeckman a noté en marge à tort: Vacuum non est in rerum natura.
margenoot+
[1613-1614]
voetnoot1)
Jacob Beeckman à Zierikzee.
voetnoot2)
Cornelis Beukelaer, né à Dordrecht, étudia, comme Daniel de Coster (cf. ci-dessus p. 25, n. 1. aux frais de la ville de Veere. Après ses études à l'école latine de Zierikzee, il lut immatriculé à Franeker à la même date (17 juin 1612) que celui-ci; il alla avec lui en 1615 à l'Université de St Andrews et en 1616 à Saumur. Cf. sur lui plus loin p. 115.
voetnoot3)
Daniel de Coster; cf. pour lui ci-dessus p. 25, n. 1 et la note précédente.
voetnoot4)
Justinus Arondeaux, né à Veere en 1594, fils de Philips-Willem Arondeaux (cf. t. I, pp. V et 219) et frère d'Abraham, avait étudié probablement aussi à l'école latine de Zierikzee. Il fut immatriculé à Franeker le 23 juillet 1612 comme ‘bonarum literarum et linguarum, pauloque post theologiae studiosus’. Retourné à Veere (où il remit son attestation de foi en novembre 1615), il alla étudier en 1617 à St Andrews. Cf. ci-dessous p. 39, n. 3.
voetnoot5)
Johannes Mellius, immatriculé à Franeker le 25 août 1612 comme philosophie studiosus. Cf. ci-dessus p. 25, n. 6.
voetnoot6)
Willem Coomans, né à l'Ecluse, devint membre de l'Eglise reformée à Flessingue en octobre 1607. Il étudia aux frais de cette ville et fut immatriculé à Franeker comme stud. theologiae, le 5 octobre 1610 et remit son attestation de foi à Flessingue le 30 septembre 1614, à la même date que Jeremia et Samuel van Laren, En 1617 il fut ministre à Yzendyke, où il mourut en 1653.
voetnoot7)
Daniel Speliers, né à Middelbourg, avait été, comme Comantius, compagnon d'études de Jacob Beeckman à Franeker, où il fut immatriculé le 29 septembre 1610, comme theologiae studiosus. Cf. la note suivante.
voetnoot8)
Ce mariage doit avoir été célébré à Franeker, où Speliers se trouva encore en 1615 et 1617, étant admis cette année au ministère en Frise.
voetnoot9)
Samuel van Laren, cf. ci-dessus n. 6. Né à Arnemuiden le 29 juin 1594. il fut ministre à Ellewoutsdyk et Oudelande (1617), à Baarland (1618) et en 1629 à Heinkenszand, où il mourut en 1640.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634 (4 delen)


auteurs

  • Cornelis de Waard


Over dit hoofdstuk/artikel

datums

  • 6 juni 1613

  • 13 juni 1613

  • 12 oktober 1613

  • 30 oktober 1613