Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De witte sjamaan (1973)

Informatie terzijde

Titelpagina van De witte sjamaan
Afbeelding van De witte sjamaanToon afbeelding van titelpagina van De witte sjamaan

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.27 MB)

XML (0.05 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De witte sjamaan

(1973)–H.C. ten Berge–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 30]
[p. 30]

arktiese gezangen I

[pagina 31]
[p. 31]

bivak

 
Zilverend ijs in de zon
 
steenarend biddend daarboven
 
 
 
donkere slaap tot de morgen;
 
 
 
geen parasolpijn
 
waaronder een mens als een sprinkhaan
 
tenietgaat
 
 
 
geen regenwoud
 
hoog op de bergrug
 
gedreven
 
 
 
meren beneden
 
als bekkens vol dauw in de dalen
 
en verre dorpen
 
als schorpioenen verstijfd in het grint
 
 
 
mistpluis
 
door winden van zee weggeblazen
 
 
 
in diepe kommen vliegen en dwergberken,
 
kniehoge wilgen talmend in schaduw
 
met toeven van rakelings licht
 
 
 
zwenkend op de steenvlakte
 
water dat struikelt in plooien en geulen
[pagina 32]
[p. 32]
 
wilde en duistere schaamspleet,
 
daar,
 
uit de bergkam gesneden,
 
vochtige kloof
 
door damp uit een gistende bedding
 
omgeven
 
 
 
hier,
 
voor het dunhuidig huis, stil
 
bij de kookpot
 
op keien gezeten
 
 
 
door mos schemert gruis
 
uit een voormenselijk heden

(bij narssarssuaq, 1972)

[pagina 33]
[p. 33]

vogel

1

 
De kreupele vlieger loert op het ei
 
 
 
het oog ziet de meeuw
 
die hem ziet
 
 
 
het ei is geschrokken
 
 
 
de kreupele vlieger heet raaf
[pagina 34]
[p. 34]

vogel

2

 
In zijn vlucht overvleugeld
 
is raaf van de rotsen getuimeld
 
 
 
ik deel in het licht
 
dat hem zwartmaakt
 
 
 
hij deelt in mijn armoe
 
en schrokt droge huidschilfers
 
 
 
ik schraap schrale
 
taalexcrementen
 
 
 
aan de voet van het steen
 
vreet de wind zich naar binnen
 
 
 
niets dat hier niet
 
wordt gebeten
 
 
 
hij klapwiekt al door het bewustzijn:
 
stip in het bergachtig brein
 
 
 
ik roep maar
 
hij rooft mijn bebloede verbeelding
 
 
 
ik monster omwolkte gedachten
 
hij schiet in versluierd terrein
[pagina 35]
[p. 35]
 
dan schep ik lucht
 
en verdwijn
 
 
 
zijn snavel vervaagt
 
mijn tekst wordt doorschijnend
 
 
 
steeds legere plekken
 
met licht volgestroomd
 
 
 
kreten verijlen
 
taal dunt al uit
 
 
 
wordt de raaf
 
door de beer op de hielen gezeten?
[pagina 36]
[p. 36]

ursus arctos

1

 
Geen fruit, dus een fistel;
 
stond aan het water die zweer te betasten
 
 
 
opzij, tussen stenen en rode papavers
 
een poetsende gors naast de muggenverslinder.
 
 
 
kon je niet zien
 
in de bries uit straat davis
 
 
 
zon op het kiezelstrand
 
zon in mijn ogen
 
 
 
het verre azuur
 
van de deining
 
 
 
de voetzool
 
in zilver gedoopt
 
 
 
blink van veelkleurige vlekken -
 
 
 
kobaltblauwe bergen
 
dreven de baai in;
 
 
 
kon je niet zien
 
door het opkomend tij,
[pagina 37]
[p. 37]
 
jij, in je boot,
 
toen dichtbij -
 
of je druipend van licht
 
uit de voedseltrog oprees
 
 
 
doorschenen beeld
 
van een vrouw:
 
bovenlijf bloot
 
lange vlechten
 
en brede schoot,
 
broedplaats
 
van sednaGa naar eindnoot+ waar je naar wees
 
 
 
en ik was de beer
 
die zijn ballen uitwierp als aas
 
voor de dochter der zee
[pagina 38]
[p. 38]

ursus arctos (horribilis)

2

 
‘De zon nog niet onder
 
de zon nog niet onder’
 
 
 
vermomd als forel
 
in het melkige zog meegesprongen
 
naar stille ogen
 
gebed in het mos van een klamme vallei
 
 
 
was de beer toen al los
 
bij die donkere plas?
 
 
 
ik heb daar mijn kieuwen,
 
mijn visschubben kleed afgelegd,
 
maalde om zalm
 
noch om bessen
 
 
 
je wenkte de beer
 
(en de beer was ik zelf)
 
 
 
je hebt je als luis
 
in mijn pels vastgebeten
 
en je gewarmd
 
aan mijn vacht
 
 
 
ik heb mij aan honing
 
en vochtige vliezen vergrepen;
[pagina 39]
[p. 39]
 
in blinde drift toen een-
 
drachtig het reukloos gesteente bepist en bescheten
 
 
 
en dan bezweet in de nacht
 
naar het leger gekropen
 
 
 
de klauwen geplooid
 
in de moedra van liefde
 
 
 
om helder en leeg op het mos
 
uit de mytiese slaap te ontwaken
[pagina 40]
[p. 40]

disko
een journaal

 
De baai dichtgevroren
 
de lamp uitgeblazen
 
 
 
acht denen
 
honderdvijftig eskimo
 
vijftienhonderd honden
 
dromen en drinken
 
op een onzekere toekomst
 
 
 
december op disko
 
 
 
droom van de rob die hen wenkt
 
in het ademgat,
 
feest voor de flenzende vrouwen
 
die zingen en kwekken
 
en op de rug, diep verscholen
 
hun kinderen wiegen,
 
wiegen en strelen
 
ajàajàa ajé -
 
 
 
dit hier,
 
o deze winter
 
wanneer je altijd onder de schurft zit,
 
die rotschurft op je vingers,
 
altijd met vet ingesmeerd,
 
met spekvet, ajá!
[pagina 41]
[p. 41]
 
‘mijn lieve kleine,
 
mijn kleine schele,
 
mijn schele
 
die kreupel en krom is;
 
ajaja-japapé;
 
wat is zij zwaar,
 
jají!
 
en die lucht uit haar schede...’
 
 
 
december op disko
 
drinken, en spelen
 
 
 
het spel van de zeehond,
 
het spel met de naam: ik ben heet
 
de dans van de aanraking
 
‘laten we eerst even voelen,
 
daar, op de tweesprong van je lichaam,
 
jij die zin in een man hebt,
 
laten we eerst even snuffelen’
 
 
 
waar is je vrouw?
 
altijd maar zwanger
 
 
 
lachend, met bessen,
 
zij in haar klapmutsenbont
 
 
 
alsof de man van het grasvolk
 
die stralende zanger weer hoort -
 
wat ben je lief als je lacht
 
kleine walrus met je twee tanden
[pagina 42]
[p. 42]
 
En in een krant, een onwezenlijk week-
 
blad (te glad                                                Atuagagdliutit
 
voor pleepapier) gedroogde vis
 
en vergeelde berichten -
 
 
 
hver måned! spillet om millionen!
 
Send os Deres bestilling endnu i dag, så at De med det
 
samme er med i spillet i spillet om millionen.
 
Med venlige hilsener!
 
 
 
Gerd Schulze
 
 
 
Nordwestdeutsche
 
Klassenlotterie
 
D 2 Hamburg 52,                 P.O.Box 520 725
 
 
 
dan de tekst
 
van een herrnhutterpreek,
 
aanprijzing van plastic rozen &
 
toms yankie bar chocolateGa naar voetnoot*
 
 
 
december op disko
 
‘geen rob ravot in schuim-gewitte cirkels’
 
geen wenk, nog geen wolkje
 
stijgt op uit het gat
[pagina 43]
[p. 43]
 
witte haas in de strik
 
schram op de lichtrose lepels
 
 
 
het vrouwenmes schuift in de vacht
 
 
 
‘ajaja, ik zing van die dingen
 
omdat ze zo leuk zijn om over te denken’
 
 
 
sneeuw is met bloesems bespat;
 
 
 
die alles hebben
 
die niets meer zijn
 
dan heren van honden
 
leggen beslag
 
op je lichaam, je glimlach,
 
je zwartomrand tandvlees
 
 
 
ijs in de engte
 
ijs op het land
 
 
 
jij bij het koude fornuis
 
in de schemer
 
 
 
ik in de krimpende wind
 
voor het huis -
 
 
 
een dode lemming, nog
 
warm in de muis van mijn hand
[pagina 44]
[p. 44]
 
evangeliese kamergenoot
 
 
 
‘Het zijn nog wilden
 
maar zij kennen jezus’
 
sprak gevleugeld de gezeten zwitser
 
op de nachtspiegel,
 
toen hij van zondag op maandag
 
geeuwend
 
de hemelse geur
 
voor de goddelijke geldzak verruilde

(in narssaq)

eindnoot+
Sedna, grote zeemoeder, eigenares van de diepzee

voetnoot*
(giver energi og godt humør)

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken