Te midden der kampioenen

Moeskops en de sprint

[p. 20]

Eerste overwinning op de baan.

Zoodra de fiets - vooral doordat er een handel in tweede hands rijwielen was ontstaan - een beetje meer onder het bereik van ‘het volk’ was gekomen, waren buitenlandsche baandirecteuren er toe overgegaan wielerwedstrijden in de volksspelen te betrekken. Zij zetten eens per jaar een programmaatje in elkaar, waarbij ‘het volk’ dat van het rijwiel gebruik maakte (krantenjongens, bakkers, slagers, winkelbedienden en ‘loop’-jongens) gelegenheid kreeg zijn krachten te meten. De bedoeling was een populairen middag te hebben en het publiek een vermakelijke vertooning voor te zetten. Indien wij ons niet vergissen was het Parijs, dat deze populaire wedstrijden in het leven heeft geroepen.

Toen echter de bakker Jacquelin een dier wedstrijden had gewonnen en hij zich snel daarna als een renner van formidabele capaciteit ontpopte (in de jaren van negentig was Edmond Jacquelin de afgod van het Fransche publiek) werden de populairen door velen met een ander oog aangezien en werd het een soort van sport bij deze wedstrijden jongens van aanleg te ontdekken. Er zijn er ook verscheidene ontdekt geworden en tal van renners, die het naderhand tot vermaardheid en zelfs beroemdheid hebben gebracht, zijn begonnen met de aandacht op zich te vestigen door de populaire te winnen.

Hier in Holland was het gewoonte geworden het zomerseizoen met dergelijke wedstrijden te besluiten. Wanneer de tijd zoover gevorderd was, dat de baandirecties het risico van een gewonen wielerwedstrijd te groot geworden achtten, dan gaven zij, als hekkensluiter, een populairen wedstrijd.

In 1913 nu, sloot de Scheveningsche baan haar seizoen met een populaire op 28 September af.

Er stond een nummer voor nieuwelingen op het programma, een voor fietsenmakers en dan nog een voor slagers, winkelbedienden enz.

Tegenwoordig zijn de wedstrijden voor nieuwelingen talrijk, doch toen ter tijd bepaalde men er zich in hoofdzaak toe de nieuwelingen eerst bij de populaire kans te geven.

Moeskops, die als poelier even goed bij de slagersbedienden had kunnen starten, verkoos echter bij de nieuwelingen uit te komen. Hij had nu van begin Juni tot half September, dus gedurende drie en een halve maand, vrij regelmatig op de baan geoefend en waar het toch zijn ernstig voornemen was renner te worden, kwam hij liever als nieuweling-renner dan als poeliersbediende uit.

[p. 21]

De wedstrijd ging over één K.M. en de 17 deelnemers werden over 6 series verdeeld. Alleen de eerst aankomenden werden geplaatst en Moeskops won zijn serie zonder zich in te spannen. In de halve beslissing won hij weer, waarna hij de beslissing had uit te vechten met J. Storm, G. Bontekoe en J. Kloeg. Het resultaat was, dat Moeskops eerste werd, gevolgd door Storm en Kloeg.

Hij reed slechts een paar maanden, maar dat hij toen al in den strijd zijn hersens gebruikte blijkt wel hieruit, dat de verslaggever van Het Vaderland kon opmerken, dat ‘Moeskops handig en met begrip reed’.

Dit typeert. Want doorgaans weten nieuwelingen, die hun eersten wedstrijd - een wedstrijd op de baan en dus voor publiek - rijden, van louter nervositeit niet wat zij doen. Hij echter reed zijn eersten baanwedstrijd direct als een renner, ook daardoor aantoonende, dat hij geboren vakman was.

'n Paar weken later, 19 October, beëindigde de Amsterdamsche baan haar exploitatie-seizoen met 'n populaire.

Moeskops schreef in en toog naar Amsterdam. Zooals reeds in ons ‘Vluchtig Ontwikkelingsbeeld’ is verteld, was hij toen op 4 weken na 20 jaar oud en het was de eerste maal dat hij per trein reisde. Hij wist niet wat hem overkwam en als een kind zat hij naar de velden en de voorbij vliegende telegraafpalen te kijken. Geëmotioneerd kwam hij op de baan aan, maar niettemin liet hij zich door de hem vreemde omgeving niet intimideeren en tot verwondering van velen kon hij de vreemde baan direct goed rijden. Zijn geslinger en gespeel op de Scheveningsche baan wierpen hier hun nut af.

Toen hij zich naar den start begaf wachtte hem echter een onaangename verrassing. Hij had namelijk ingeschreven zonder te weten dat hier géén nummer voor nieuwelingen op het programma stond en dat hier alleen slagers, winkelpersoneel enz. van de partij mochten zijn. En evenmin was hem de bepaling bekend, dat zij die reeds een ander nummer hadden gewonnen, in deze populaire niet mochten uitkomen.

Zooals gezegd: zich naar den start begevende, kwam 'n meneer, een jurylid, naar hem toe en zei: ‘'t spijt mij Moeskops, doch jij hebt de vorige maand te Scheveningen een wedstrijd voor nieuwelingen gewonnen en daardoor mag je nu niet uitkomen.’

Moeskops toonde niet in het minst hoe onaangenaam verrast hij was. Maar hij was er toch bepaald van geschrokken. Doch niettemin gaf hij laconiek ten antwoord, dat die andere fietser van Scheveningen, zijn broer was. Die was nieuweling, maar hij was poelier en hij mocht hier dus meerijden.

[p. 22]

Met dit brutaal nuchtere antwoord nam het jurylid genoegen. De verklaring was werkelijk afdoende.

Er over sprekende zegt de Lange nu nog: ‘Nou ja! alle harten bij je eigen, wat moest ik doen. Ik had veel geld uitgegeven en 'n treinreis gemaakt, nou ... wat moet je dan doen. Moet je dan niet rijden? Bovendien, waar was de contrôle op de andere deelnemers? Van mij wisten ze 't, omdat het zoo kort geleden was. Maar hoeveel zaten er niet onder, die hier of daar ook een prijsje hadden gewonnen? Dan hadden ze 't mij maar dadelijk moeten schrijven.’

Enfin, hij reed om met een paar lengten te winnen van Storm, die ook hier tweede was. Ottehof eindigde als derde.

De prijs dien de Lange hier gewonnen had was ... een levend varken.