Sjweitberg (onder ps. G. Rapaille)

[p. 20]

In 't Gael Hoes, aan de Korte Vleisjsjtraot, woë d'r Feel konsekwent ‘Paradiesgats’ taege zaet, woëne de huurlinge van d'r god van de luj van Sjweitberg. Volges d'r Feel.

Anger luj neume hun deenders of oppermen. Jeanine zaet d'r flabbe taege en ze kint dat weite, want d'r Laor, dae ze ins biej zich gelaote hat, waor vreuger auch enne flab. D'r Laor is gaon sjtiefte en hat noe e twiëdehands winkelke, in de ‘Paradiesgats’, de Korte Vleisjsjtraot dus, en dat is ein van de ziejstraote van 't Campus Sjplendorplein rechs van d'r kiosk, bekiëke vanaaf 't terras van Café Scoen Blazoen. De zusters van 't Gael Hoes wirke in 't Verzurgingshoes Sint Anna Maria en dat vingste este precies aan d'r angere kant de Vleisjsjtraot ueversjleis. Dat is de grotste winkelsjtraot van 't sjtedje. Dao moste dan de Krom Vuursjtraot inloupe en da kumpste vanzelf biej 't bergsjke. De löps dan dus áchter Sint Anna Maria durg. Vuer d'r ingank te vinge moste e gans sjtök omloupe. Pis biej de ouw kaplanie, zegk mer. Este mit d'r wage bis, kinste dem volges Feel - dae ins gaer ueverdrief - mer baeter in innighaove in 'n wei knalle en dich de bös pakke nao 't centrum. Da biste d'r flotter.

Enthans volges Feel, dae biej de gemeinte op sjtadsontwikkeling zit en dae dich haorfien kint oetlegke dat de oudste sjtökker van de sjtad mit e sjtök in vot en vaan geboewd zint en dat 't mit d'r nuujboew van de letste dartig jaor al neet väöl baeter is.

[p. 21]

Tant

De kirk löp laeg, de kirk löp laeg
wae wilt d'r nog wirke?
Dalik vergeit opins de welt.
De huers al ziële sjnirke.

Dit is e leedje van de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg. Dits kiër zit ze mit de erm ueverein en de oppermen van d'r god van de luj van Sjweitberg kieke zich in 't Gael Hoes ongerein ongerös op de naas. Want de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg hat e tiedje gelijje mit de kaetele gerammeld. Doe höbbe de oppermen de leefde opnuj wille inveure. Mè, helaas, helaas, dat lökde neet erg. Dus zitte de men zich noe, dao in 't Gael Hoes, ongerös ongerein get op de naas te kieke. 't Is opins erg sjtil, pienlik sjtil. Wie 't waal ins dèkker pienlik sjtil kint zien rond 't Gael Hoes in Sjweitberg. Tjè, tjè, wienië deit me 't good? Höbbe ze dus lèts de leefde opnuj ingeveurd, blieve de kirke aevegood nog laeg. Pssjt... wie enne fietsebandj vol däöre waore ze laeg geloupe. Pienlik sjtil is 't noe dao in en om 't Gael Hoes en wae vanaaf 't Campus Splendorplein d'r haer kiek zou zegke dat d'r enne roe waas euver hink. Sjaemde? Zou bès kinne.

Haver is eine van de rasechte Sjweitberger sjwervers. Dae sjnuigert get in de containers achter d'r Supermaert, zingt Marialeedjes mit zelfgemaakde tekst, kiek in de richting van 't Gael Hoes, huijt mit zien voes en sjrieëwt ‘dat d'r ganse kraom mer laeg löp! Dae god van uch is op vekans!’ Dat huere de luj va Sjweitberg neet gaer en de deenders en oppermen in 't Gael Hoes al gaar neet, mè d'r is vriejheid van meinigsuuting. D'r Haver deit wiejer gei miensj kaod en in d'r gemeinteraod höbbe de kirkluj wiënig mie in te bringe en dan kriegste dat. Kint dae Haver roope wat hae wilt en geine deit get. Tjè, tjè.

De tant van de mam van d'r god van de luuj van Sjweitberg sjwieg noe. Zit zich mit de erm ueverein d'r kraom te bekieke. D'r Haver is d'r sjlechste neet, vingt ze en ziej hat 'm aevegaer es enne angere. Missjiens zelfs waal e bietje mië. De tant zit mit de erm ueverein en bekiek 't zich. De kirk löp laeg en es de veurbehoodsmiddele nog get mie rond gont,

[p. 22]

wuert dat allein mer erger. Vinge de oppermen in 't Gael Hoes. De tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg hat doe get gieftigs wille zegke, mè of d'r duivel d'r mit sjpiëlt, ze versjlikde zich en de oppermen lachde allein mer e bietje maelig. Dat hawwe ze auch al gedaon wie de tant 't mit hun wol höbbe euver de vriejheid van de luj. Ze hauw taege ze gezag dat ze gei bezèj mië van de luj hawwe. ‘D'r zint noe einmaol luj’, zag ze, ‘die hunne eige waeg gont of wille gaon. En es e maedje enne kiër bienao, van “daste haos mama waors” gewae is, dan deiste get, dan geiste get doën, here oppermen! Zoe wieste auch get deis, este bang bis vuer krenkde. Zoë wieste auch weg geis, es 't dich te ing wuert en dich ouw verhäölkes nimmië aansjpraeke.’

Och en dat zeuke is bes zoë noe en dan om te lache. Pak dich de dochter van ein van mien naeve. Die d'r van uevertuugd raakde dat Innighaove in 't boeteland moos liegke en dus nao Nepal lifde. Dao trof ze enne ‘gouwe naegel zeukende’ tummerman oet Ambie, sjeesde mit dem rechs of links langs de Himalaya, kaom doe in Phoona te laat omdat häöre Baggiewannie sjuus veur iëwig op sjtage waor nao 't Nirwana en zoot dao dus mit de gebakke paere. Keek drie daag en drie nachte same mit häöre tummerman de verke van 't sjtreu en kaom via Mekka en Dr. Vogel toch weer teruk, heim in Sjweitberg. Doe haw 't häöre waeg nog neet gevonge. Begos dus mit wir enne angere sinjäör e Ceylonees restaurantje woëste biej aolieleegsjkes en wierouk Sri-Lankees kos aete. Deeg dat wir weg. Begos doe mit e Tai Sji ‘Ah Doe, Ah Dich’-groepje en zit ongertössje op aerobic en geit eine kiër in de waek bowle mit ouw vrundinne die nog altied gaer nao häör reisverhaole loestere omdat dae van hun noëts wiejer wilt es d'r Eifel of Oostende. Tjè, tjè.

De tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg haw häör ins es vuerbildj gebroekt en taege de oppermen gezag dat eedere miensj dus ziene eige waeg hat en dat dat 't laeve sjuus interessant maakt. Maelig gelach, van de here oppermen.

Eine angere naef van mich hat enne zoën dae noe al waeke behang aaf aan 't sjtoume is in 't oud kloëster. Ja, dae kriet mer gei werk, dus dae wirkt neet, en ja, da höbste tied veur behang aaf te sjtoume in e oud kloëster woë ze ontheemde op 'n iërlikker en gezelliger meneer ongerdaak wille gaeve.

[p. 23]

En este dan dao zoë aan 't aafsjtoume bis, kinste auch nog aeve aan 't contemplatieve ruuke, dao woë zusterkes in d'r gowwe tied zich eelt op de luppe baede dat de kirk mer good vol zou blieve. Tjè, tjè.

Hat de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg 't auch uever gehat mit de oppermen. Maelig gelach. Mè d'r roë waas va sjaemde hingkt toch mer uever 't Gael Hoes en neet uever 't oud kloëster, woë Haver noe en dan in en oet löp, get sop kriet en es hae zich neet opgesjlaote veult, zelfs get behang mit aafriet. De kirk löp laeg, de kirk löp laeg.

Tjè, pak de Sinteberbkirk. Die hat jaore laeg gesjtange. Deborah en Gartan zint dao noe enne ballroom begos en dao kinste, es dich de bein d'r haer sjtont, noe vanoet d'r navel danse, latin dance, extase preuve op de ritmes van tango, paso doble, chachacha en d'r leefdesdans bie oetsjtek, d'r rumba. In de ouw Sinteberbkirk. Tjè, d'r zint Sjweitbergenaere die dat mer nieks vinge, mè de tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg vertelde de oppermen dat ze is gaon kieke en hat mitgedanst. Maelig gelach. Nae, de kirk is natuurlik nog neet gans laeg.

D'r jongste van eine van mien naeve is acoliet en zaet dat hae preester wilt waere. Wat ziene pap prima vingt, want dae wèt dan toch ziëker dat hae eeder jaor 't sjilderwerk aan 't Gael Hoes kint blieve doën. Es ziene benjamin mer neet nog ins nao zoën houseparty geit woë ze 'm raos pilkes in 't beer gedaon höbbe (zag hae) en woë hae doe mit zie vlindermets de loch aanveel en prebeerde in reepe te sjnieje en wie dao, durg 't maedje woë hae toch e bietje op waor, maelig mit gelache woërt, verangerde hèt inins in enne raose knuffel en doe meinde benjamin dat hèt 't väöl te werm haw en dat hae häör - oet puur laevesbesjouwelik dinke - dus oet häör pels moos puetere. Mit zie verchroomd vlindermets. Tjè, tjè. Mit enne roë kop en 'n alternatieve sjtraof aan d'r baom hulp hae noe ouwer Sjweitbergenaere ueversjtaeke es die de daagkepel van Sint Annamaria wille bezeuke om dao get te bae veur zichzelf en de luj in vraem leng. Ze sjnappe nog neet dat hunne leeve benjamin auch waal e paar weesgegroetjes kint gebroeke. Tjè, de here oppermen en deenders van 't Gael Hoes weite neet ins mië wie me die daagkepelluujkes dat aan 't versjtandj mot bringe. Wat de

[p. 24]

tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg ze hat geprobeerd dao te duje. Maelig gelach.

‘Dat d'r kraom mer laeg löp’, reup Haver, es hae get van die luujkes zuut ueversjtaeke en dat huere die toch eigelik neet gaer, mè ja, geine deit get. D'r Haver geluift allein mer in de Oermoeder en dat is 'n Barbie die hae zich in 't oud kloëster blauw hat geverfd.

De tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg is 't meug. Ze zit mit de erm ueverein en kiek de vuegel nao, in de loch. Dat is toch baeter es binne zitte, vingt ze. Maelig gelach. Omdat mè 't neet sjnapt of neet zuut. Tjè, mè zuut gans sumpel nieks es me neet kiek. Of erger: mè zuut gaar nieks es me neet kiek, omdat 't ze neet naast watter te ziën is. De kirk löp laeg, de welt löp vol, zag de tant. Maelig gelach. Tjè, de oppermen en deenders kratse zich aan 't baord mè blieve waal binne zitte. De tant zag dat ze klein mooste beginne en mooste zurge dat ze prakties oet de veut kaome. Ze mooste zich 't iësj mer ins kiene liëre. En toepe, kaojonge en hartejage. Veural hartejage, zag ze, hartejage is waezelik. Hartejage dont de luj gaer. Deit hun good. De oppermen in 't Gael Hoes höbbe d'r allein mer om gelache. En toch juekt 't die deenders aan hun witte bäördjes. Ze houte zich waal binne, mè wae ouge hat zuut dae roë waas hange uever 't Gael Hoes.

‘Wachte pis d'r winkel wir geit loupe’, zag de tant, ‘dan wachste piste e ons waogs. Dan kinste d'r winkel naog baeter sjleete en de sjtraot op gaon. Haver wies dich waal d'r waeg, este bang bis.’

Mè ze zitte nog altied binne. De tant van de mam van d'r god van de luj van Sjweitberg hat hun gowwe raod gegaeve. Dao höbbe ze om gelache. Maelig. Daorom zit ze noe mit de erm ueverein. Want wat is er te lache aan kiene liëre, toepe, kaojonge en hartejage? De tant zit dus mit de erm ueverein. Hawwe ze mer neet motte lache. Dao gont ze nog ins sjpiet van kriege.

Zonger zeiver druegt de aerd oet en lache kint nog ummer.