Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Echos weder-klanck (1706)

Informatie terzijde

Titelpagina van Echos weder-klanck
Afbeelding van Echos weder-klanckToon afbeelding van titelpagina van Echos weder-klanck

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.62 MB)

ebook (4.55 MB)

XML (0.67 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Echos weder-klanck

(1706)–Cornelis de Bie–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 163]
[p. 163]

Vermaninghe
ten opsicht van ons Heer in't hofken.

 
O Mensch; waeckt ende bidt, want ghy weet dach noch uur
 
Wanneer ghy sterven sult, het gen' u noch soo suur
 
Sal vallen als ghy t'vreest, dus mach-men t'wel bedencken
 
Besonder die gevoelt sijn crachten daeghlijckx krencken
 
Door t'naken vande doodt, die maeckt ons leden stram,
 
Hoe ouder datmen wort, d'een kreupel d'ander lam
 
En vol miserien: waer wilt ghy u dan keeren
 
Oft nemen uwe vlucht, als tot den Heer der Heeren
 
Sittende inden Hof, vol droefheyt, pijn en druck
 
Om dat hy weet hoe veel tot hun siels ongeluck
 
Daer van het minste gheen geniet en souden vinden,
 
Dat sijn, die hun te seer aen t'werelts jock verbinden
 
En ongheloovighe, te weten oock die staen
 
Half nachten voor de deur, en op hun luyten slaen
 
Oft ander snaren spel vol valse dobbel trecken,
 
Om Jonghe-dochters soo uyt hunne rust te wecken,
 
En te doen hooren naer t'gheklanck, waer door het vleesch
 
Uyt wellust dan den wil licht crijght, en sonder vrees
 
Van straf om t' quaet gebruyckt door vuyl becoringhen
 
Die sy soo weten in een maeghden hert te dringhen,
 
Jae te verleyden, en daer med' te doen ... ick swijgh
 
Van t'gen ick seggen wil, en al te licht dan crijgh
 
Berispingh voor den loon: toch datmen t'soo siet beuren,
 
En is niet dan te waer. Gaet s'avonts aen de deuren,
 
Daermen de-Vrijers sal sien staen, jae al te vry
 
Uyt losse dertelheyt by die staen aen hun sy:
 
Dat doet de ledigheyt, de Moeder van veel sonden,
 
Wie waeckt en bidt die sal sijn siel soo licht niet wonden
 
Maer waken inde deught, die ons versterckt altijt
 
En wijst den rechten wegh van onse saligheyt ...
 
Maer weghen naer t'bordeel: om daer met lichte vrouwen
 
Den lust te volghen, dientmen als de pest te schouwen,
 
Om dat het sonden sijn die stincken voor Godts throon
 
Daer de verdoemenis na volght voor sielen loon,
 
T'gen' wort te laet beclaeght van die hun licht verblijden
 
In sulcken vuylen daet, want eeuwigh daerom lijden ...
[pagina 164]
[p. 164]
 
Slaet mensch dan eens u oogh op dit Godt-vruchtigh beldt
 
Van t'Hofken: hoe t' aldaer is met den Heer gestelt,
 
Weenende om u quaet, en suchtende met reden,
 
Om dat hy soo veel sorgh en arbeyd heeft gheleden
 
Voor uwe saligheyt, die ghy soo licht verliest
 
Als ghy d'aerts ydelheyt voor t'Hemels vreught verkiest.
Vide quid Eligas: semel malè eligisse aeternum est perijsse.
Te verstaen:
 
SIet dan Mensch; wat ghy kiest: eens qualijck maer vercoren
 
Is oorsaeck: dat de Siel voor eeuwigh gaet verloren:
 
Let op een goede keus, want t' is een sware last
 
Te kiesen goet oft quaet, aen kiesen is veel vast.
 
Al ist dat t' kiesen schijnt veel vrees en anxt te baeren
 
Men moet wel kiesen, om voor eeuwigh wel te vaeren,
 
Die wel gekosen heeft, sich altijdt daer aen houwt
 
Op dat een quade keus hem naermaels niet en rouwt,
 
Wanneer de macht ontbreckt om beter lot te kiesen
 
Alsmen ghecosen heeft, quaey keusen doen verliesen
 
'T welvaren van de Siel, dus dienter op ghelet
 
Datmen sijn sinnen dan niet al te vast en set
 
Op s'werelts ydelheyt waer uyt veel sonden groyen
 
t'Is beter dan (eer t'is te laat) die te verfoyen,
 
En t'achten min als roock, eer ons de doôdt verast
 
Leeft dan naer Godts ghebodt daer ist geluck aen vast
 
Der siele saligheyt: ô domme dwase menschen
 
Die voor soo corten tijdt van leven, rijckdom wenschen
 
Meer alsmen noodigh heeft, dat hier al blijven moet
 
En niemand' med' en draeght: peyst op het eeuwigh goet.

Op den Verraderlijcken Kus van Iudas.

 
N'en vrindelijcken Kus van liefde (soo het schijnt,
 
En t'is bedeckt verraedt) gelijck den roock verdwijnt
 
Als d'oorsaeck daer van blijckt, waer door men raeckt in banden
 
Van lijden, druck, en pijn, en hatelijcke schanden
 
Die costen jemandts doodt: siet hoe een vals gemoet
 
Van hem ghestelt met sijn die sulcken schelmstuck doet.
 
Als Judas heeft gedaen met eenen kus te gheven
 
Aen sijnen Meester, die hem heeft gecost het leven
[pagina 165]
[p. 165]


illustratie
Den kus Christi ende des Werelts


Oculum amoris vinculum doloris

[pagina 166]
[p. 166]
 
Wanneer hy wert gekruyst ... ô schroomelijck verraet;
 
Door eenen kus ontdeckt, en wat al grousaem quaet
 
Daer uyt-gesproten is: dat sachmen in het lijden
 
Van Christus onsen Heer, en in vorighe tijden
 
Ga naar voetnoot*Aen Joah, toen hy Amasam oock heeft gekust
 
En stack hem doodt, om dat den haet sou sijn geblust
 
Die hy Amasam droegh ... Ach! dat sy ondertussen
 
Dit wel bepeysden, die gheneghen sijn tot kussen
 
Inde vergaderingh, al waer-men danst en springht,
 
Daer d'een den anderen een teughsken wijn toe-bringht
 
Verkeerde p[a]ssen gaet, soo als t'inde sambléen
 
Oft Ballen al gheschiet, en dat niet sonder réen
 
Ter wijlen t'meeste quaet al daer wort in het stil
 
En t'heymlijck uytgewerckt, en daer d'onkuysen wil
 
En lust gaen voor de daet: wat wil ick veel meer segghen
 
De eerbaerheyt verbied' dit voorder uyt te legghen,
 
Om dat niet en betaemt: den Heer hier boven weet
 
Hoe t'inde Ballen gaet, al houd' ick dit secreet,
 
Want waerheyt baert veel nijdt, oft ander quade wenschen
 
Aen die de waerheyt seyt: den handel vande menschen
 
Niet te betrouwen is, ten comt hier maer te pas:
 
Om te bewijsen wat verrader Judas was:
 
Gelijcker al veel meer sijn heden daeghs te vinden
 
Die schijnen voor ons oogh te sijn u beste vrinden
 
En achter rugh verraers, benijders van ons luck:
 
En welvaert: vreest hun eer s'u brenghen inden druck.

Jesus

In faciem consputus, oculis velatus & colaphis Caesis.
 
Het al te schroomelijck vermaledijdt bestel
 
Der Jodse Beulen uyt-gewerckt in het verblinden
 
Der ooghen van Godts Soon, soo schandelijck en fel
 
Als oyt Tyran bedacht, oft hatelijck verlinden
[pagina 167]
[p. 167]
 
Niet te beschrijven is: te weten hoe dat Godt
 
Als mensch in dien nacht (wanneer hy was gevanghen)
 
En comende uyt huys van Annas, wert bespot,
 
Getrocken met den baert, bespoghen op sijn wanghen
 
En seer ongemaniert mishandelt, en geacht
 
Veel minder als een hondt van jemant doodt gheslagen
 
En daermen geenen dienst oft voordeel meer van wacht,
 
Soo hebben sy gheleeft met Godt, om hem te plaghen
 
Eer hy noch wert ghecruyst, dat niemant oyt en sagh
 
Vande Gheloovighe, oft niemandt oyt sal weten,
 
En noch veel minder sien als in den jonghsten dach
 
Van t'oordeel, met wat stout en schrickelijck vermeten
 
Het blinden vanden Heer (die t'licht dese Hemels is)
 
Als doen wert uyt-gewerckt vande vuyl Jodsche volcken
 
In dien droeven nacht, waer van de duysternis
 
Schaemroot was bevende: jae datter uyt de wolcken
 
Toen t'hittich blixem vuur met donder slagh ghemenght
 
Oft herter straffen hadden op dat schuym ghevallen
 
Om sulcken boosen quaet; verplet en heel versenght,
 
Verbrand, en soo ghedoodt, datter niet een van allen
 
Meer overbleven was, t' had hunnen loon gheweest:
 
Wee dan die Godt soo terght en sijen straf niet vreest.

Jesus

flagellis caesus, spinis coronatus & sic elusus est.
 
STinckende wormen aes, ghemaeckt van slijm en aerde
 
Lichaemelijck besielt: k'meyn mensch van geene waerde
 
Om u lichtveerdicheyt, als ghy in't werrem badt
 
(Om u te wassen) gaet en niet eens peyst: hoe dat
 
Den Heer gegeesselt is om onse boose sonden
 
Te suyveren in't bloedt-bad van sijne diep wonden
 
Die hy ontfanghen heeft: en ghy sit daer om t'schorft
 
Van u onkuyse vleesch te wassen: wel hoe dorft
 
hy sulcken vuyl bestaen; ... oock als ghy u laet cieren
 
Oft ghy een Bruygom waert: om naer d'Hofse manieren
 
Te proncken als een Pauw: en niet eens aen en siet
 
Hoe uwen Heer en Godt wert een verworpen riet.
[pagina 168]
[p. 168]


illustratie
Spiegelt u sondaer


 
Gegheven inden handt, en datmen hooft sach croonen
 
Met scherpe dorenen: om aen ons te bethoonen
[pagina 169]
[p. 169]
 
Sijn liefde tot den mensch: wiens Siel (in stervens noodt)
 
Ghelijck misdadigh sat, en om die vande doodt
 
Te lossen, gaf daer voor sijn Vleesch en Bloet ten besten
 
Met d'alder-grootste pijn en smert, om hem ten lesten
 
Eens te bekeeren, en t'onwaken uyt de rust
 
Die hy slaep-gierigh mint, om dat hy daer door blust
 
Sijn vuyl becoringhen ... onredelijcke wercken
 
Der menschen, diemen in hun handels aen can mercken
 
Om dat het soo gheschiet tot nadeel van hun siel
 
Soo dickwils als den mensch in sulcken sonden viel.,.,
 
En is dit geene sond', voor die soo leeft te achten
 
Daer anders niet als eene hel is van te wachten,
 
Te meer, wanneer m' u hooft verciert, en oock palleert
 
Sittende voor het schaers, daer men den baert med' scheert
 
En dat den luysen-kop met op-ghesette krollen
 
Van t'wit ghepoyert hair moet riecken, en ten vollen
 
Naer de nieuw mode staen dat naer den Muscus stinckt
 
En dat den rugh ghelijck een Molders meel-sack blinckt
 
Daer jeder een med' laght en spot, om datse schijnen
 
Als Molders inder daet, sonder eens op de pijnen
 
(Daer door Godt aenghedaen) te dencken, en wat straf
 
Hun daerom volghen sal: dus bid ick u! laet af
 
Sulck eene ydelheyt, en wil u welvaert kiesen
 
Der siele salicheyt, dan sult ghy niet verliesen
 
Als ghy de grati hebt van Godt, die ghy door t'quaet
 
Der sond' verloren had': Godt niemand' en verlaet
 
Die sijnen segen soeckt: hy tracht ons te beschermen
 
Van t'eeuwigh branden, daer men niet en doet als kermen
 
En roepen: k'ben verdoemt, en t'weenen comt te laet
 
Mits geen bermherticheyt daer voor meer open staet.
 
Daerom niet beter als het quaet doen dan te derven
 
Om door berou van t'quaet een goede doodt te sterven,
 
T'gen' men soo weynigh acht, maer meer een oogenblick
 
Van wellust, die daer naer de siel brenght inden strick
 
Van eeuwigh treuren, ach! laet ons den Heer beminnen
 
En onderhouden sijn gheboden, om te winnen
 
Sijne bermhertigheyt in onsen meesten noodt
 
Betrouwt daer op, want Godt en soeckt geen sondaers doodt
 
Maer dat hy altijt leeft in vreught met hem hier boven
 
Wie en sou sulcken goedertieren Heer niet loven
[pagina 170]
[p. 170]
 
En dienen dach en nacht, den eenighen Godts Soon
 
Ghestorven voor den mensch naer dat hy had ten thoon
 
Voor 't Jodts ghebroet ghestaen, mismaeckt en vol van wonden
 
Als een ghevilt Conijn om onse boose sonden ...
 
O grouwel, dat den Heer (van alle boosheyt vry
 
Onnoosel sonder schuldt) de Jodse raserny
 
Om onse schult verdraeght, en wort noch vergeleken
 
By een misdadich mensch, jae schoon hy als besweken
 
Van pijn en smert verscheen, men riep al even sterck
 
Datmen hem cruysen sou: ô wreet en schroomich werck
 
Van sulcken boeven ras onlijd'lijck te verdraghen,
 
Niet eens bedenckende dat sy 't sullen beklaghen,
 
Oock alle sondaers, die noyt peysen op de pijn
 
Die Godt gheleden heeft, en blijven soo sy sijn
 
Dat is hertneckigh, boos, jae sonder te bekeeren
 
Oft eens te peysen op de bitter doodt des Heeren
 
Wel wetende nochtans dat sy om al hun quaet
 
Der sonden d'oorsaeck sijn ... dus bid ick u verlaet
 
De vuyl ghewoonte van soo dickwils te hervallen
 
Als g'eens ghesuyvert sijt door rouw, toch niet medallen
 
Want gheen volherdingh volght, en de ghelegentheyt
 
Van meerder val noyt schouwt, dat is de swaricheyt
 
Om qualijck med' te gaen voor die leyt op sijn sterven
 
Niet sonder vrees om eeuwigh t'Hemelrijck te derven
 
T'gen' te beclaghen is voor die niet en bekeert
 
Als hy ghesondight heeft, en doet als Godt ons leert
Nosce te ipsum.
 
Kent u selven mensch, dat is alleen Godts wensch
 
Midts ghy een sondaer sijt, en Godt ghebenedijt
 
O mensch! die altijdt vlucht, en schouwt den teghenspoet
 
Van lijden en verdriet en ander geessel-roeden
 
Der straffen: om dat sy te scherp sijn, en noyt soet
 
Jae onverdraeghelijck, terwijl sy ons ghemoeden
 
Beswaeren met veel vrees en smertelijcke pijn,
 
Maer midts het saligh is ter eeren Godts te lijden
 
Omhelst den teghenspoet, het sal veel beter sijn
 
Als de ghelegentheyt van tegenspoet te mijden.

voetnoot*
2.Reg.Cap.20.Vers.9.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken