|
| |
| |
| |
Tot Mechelen, bij Ian Iaije. A.o 1670
| |
| |
| |
Uytlegh op de Tytel-print
Dienende tot een Veter-Slot op den muyl vanden nydt-suchtigen Berisper.
DE wit gepluymde Swaen noyt teecken van genuchten
In haer heel leven thoont, voor dat sy comt tot suchteni
En sterft de bitter doodt, dan baert sy vrolijkheyt,
Jae singht; oft sy (soo t'schynt) bly van haer leven scheyt.
De soet gestelde Lier laet haer geclanck noyt hooren
Voor dat sy wordt getoetst, oft datmen haer siet stooren
Van eenich windt-geruys en ander groot getier,
Dat is den aert van Luyt, Veel, Citer ende Lier.
De veldt-fluyt, Jagers Tromp, en Mavors Cryghs Trompetten
(Die veele vreetheyt van het wildt gediert beletten,
Soo hunnen hellen clanck in iemandts ooren tuyt,
En dat de locht haer menght met sulcken hooch geluyt)
(Midts sy is erfgenaem van clanck, en galm) bethoonen
Dat in haer hollicheyt veel wonder crachten woonen.
Als Echo geenen galm en hoort, blyft in haer Rots
Past op geen Eolus den son: des Donder Godts.
En heerscher vande lucht, den Coninck vande winden
Schoon hy hem menichmael, laet by haer wooningh vinden
En terght met sy gehuyl haer lyveloose stem
Een minnaers dwaés gevry sy veel meer acht als hem,
Waer van sy t'voorbeldt is, en wonder der naturen
Om haer onsichtbaerheyt, die niemant aen can ruren,
De suster vande faem, want t'gen' men haer verbrdyt
Wordt van haer wederom in't goedt oft quaet heerseydt.
De faem laet over-al, terstont haer maren hooren
En daer-om anders niet als tonghen ende ooren,
Blaest uyt haer lof Trompet om te beproeven, dat
De eeuwicheyt des tydts daer door licht wordt gevat.
De vier saisoenen van de vaste jaergetyden
Leeren d'ervarentheyt, schoon sy te poste ryden
| |
| |
En schaeck'len eeuw by eeuw, waer in geringh altyt
Gevonden wordt de vrucht van iemants arrebeyt.
Gewonnen door het spoor van alle schryvers pennen
Die noch naer dusent jaer haer vruchten doen heirkennen
Waer-op de faem stets bralt met reden, en te meer
Om dat sy d'oorsaeck is, van alle schryvers eer.
En om het recht geheym van dit beschryf t'ontsluyten
Daer onbescheydentheyt v can den sin van uyten
Dient eerst geweten dat de dicht-cunst hier naer helt
En dat haer wesen is op haeren gront gestelt.
Die nievers naer en snackt als naer de faem van eeren
En een goedt oordeel, om de eelheyt te vermeeren,
Van haer vlugge pen, want schoon sy is van aert
Gedurich droef te syn, nochtans stets niet en baert
Soo sy van't leven scheydt, als blyschap en genuchten
Om dat sy dan volmaeckt siet haer rymsoete vruchten
Waer in te vinden is de keest van het verstandt
Dat in een swaer gemoet genegentheden plant.
Van iever, liefd' en lust, naer dat het is gescheyden
Van't leven deser kunst met vreught, om te verbreyden
Den nieusgirigen geest, die dan schier weer heerleeft
Bepeysende t'vermaeck dat dichters rym-kunst geeft.
Daer Soilus voor schroomt, om dat sy d'esels ooren
Van Midas corten can soo iemant haer wilt stooren:
Sy steckt die haer benydt, en houdt haer nimmer stil
Voor die haer met veel spot en schimpen lesen wil.
Oft tracht haer eden vol sinryck verhael te nypen
Die hert syn als een steen om herssens op te slypen,
En daer-om laetse best vry in haer eygen deught
Als Oosters in hun schelp, als kinders in haer vreught
Als Mannen in hun cracht van reën en wetenschappen
Soo haelt gy nimmer schandt van achter ruch te clappen
De rycke Poësi is als een Diamandt
Oft edele schildry, daer noyt een bot verstandt
| |
| |
Cracht, Const oft deught in siet, dus die niet weet te letten
Een aerdighe Schildry op haeren dagh te setten
Oft eenich hel juweel verstandich aen te sien
Moet stadichlijck den aert van dese dingen vlien
Die eenen Rooselaer meynt seffens neer te rucken
En wilt oock sonder een becleede handt af-plucken
De Roosen die sy draeght, moet weten dat hy steeckt
Soo oock de konst, die haer vuyl lastering' nae spreeckt.
Dus is haer wetenschap vol van gesoute reden
Gebolwerckt en voor-sien, dat niemandt haer ont-leden
Oft hinder aen can doen, soo hop' oock dat ick heb
'Gepepert en gecruyt myn Veersen, dat geen web'
Der vuyl Aragne oynt haer eere sal vermind'ren,
Noch geenen worm van haer en nydt haer crachten hind'ren.
Die daer-op dan noyt spouwt schimp, ramp oft ongeval
Hier tot sijn achterdeel geen steken vinden sal.
Soo nochtans iemandt meynt dat my beschryf in wesen
Aen u wordt voor-gestelt, om oock te zyn gepresen
En dat ick haeck naer lof, ô neen! 't is veer van daer
Niet anders ick en wensch, als dat myn Musa waer
De minste van de ghen' die hun de Dicht-const moyen,
'k Wou alle dienstbaerheyt bethoonen, en my spoyen
Om hunne slaef te zyn, ick mocht dan meer betrëen
't Gebercht van Helicon en drincken Hypocrëen,
Ick ken my voor de minst van alle Rym-scholieren
Om iet te schryven, oft wat sin-ryckx te versieren
Daer on-gemeene drift van aert in steeckt, en des
Gaet t'latyns spreeck-woort vast; Non omnia postumus omnes.
Soo gaet het met de const die constenaers hanteren
Die even geestich niet en zyn in het studeren
Door mis-verstandt, waer van een coppel steutels is
't Recht voor-beldt oft schets, tot een gelijckenis,
Die dienen tot het Nut van alle huys genoten
Schoon sy verscheyden zyn, en elck een al de sloten
| |
| |
Niet open doen en can, terwylen ieder weet
Wat aen hem is alleen bekent, en blyft secreet
Aen d'ander, dus ick doen het gen' ick can in't schryven,
Om daer door stets de minst van Constenaers te blyven.
Doch soo daer eenich meel steckt in myn rym-geschrift
En dat gy even wel daer uyt geen blom en sift
Door weynicheydt van stof, om dat sy sonderlingen
Is maer den overschot, van myn tyts snipperingen
Uyt slecht verstandt gemaelt dat on-ervaren is
Geeft aen den Dichter moet en geen beswaerenis
Aen sijnen iever wenscht, gemerckt geen ander reden
Hem lockten als alleen om de vergancklijckheden
Des werelts sotterny, daer door te wysen aen,
Hoe alle dingen moet eens met den tydt vergaen,
Als Ryckdom, staet en eer, const, eelheydt selfs de menschen
Die naer dees dingen soo moet open herten wenschen,
Dat anders niet en is als enckel roock en windt
En nochtans wordt soo seer van ider een bemindt.
De Wereldt is becleedt met veel-derley coleuren
Die schoon voor d'oogen zyn en brenght de ziel in treuren,
't Is als een sots-cap die vol silvre bellen hangt
Daer ider een naer tracht, en uyterlyck verlanght
Om dees Capp' aen te doen, hoe mottiger hoe schoonder,
Om dat de mode is, een sot is den verthoonder
Van 's wereldts ydelheyt, en maer een slecht geluyt
Van eenich instrument, dat wyst haer glorî uyt.
Het is al ydelheydt, ydel der ydelheden
't Gen' ons vermaeken can, vol aerts vergancklijckheden,
Het is verganckelijck al 't gen' de aerd' ons geeft,
't Is aerds daer ider een sijn ydel hert op heeft,
'tIs ydel daer den mensch op set sijn sotte sinnen,
Het is al ydelheydt behalven Godt te minnen,
En daer-om thoont dit boeck een Rymery van als
Dus oordeelt wel oft dat daer iet van als is vals.
| |
| |
FVNDAMENTA EIVS IN MONTIBVS SANCTIS.
|
|
Auteursrechtvrij