Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den sedighen toet-steen (1689)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den sedighen toet-steen
Afbeelding van Den sedighen toet-steenToon afbeelding van titelpagina van Den sedighen toet-steen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.81 MB)

ebook (3.85 MB)

XML (0.40 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie

Subgenre

emblematiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den sedighen toet-steen

(1689)–Cornelis de Bie–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[Folio *8r]
[fol. *8r]

Beschud-rym tot den Haet-draeghende en Nijdt-suchtighen Berisper.

 
Ick weet seyt Momus al den dach ghenoech te seggen
 
Van jeder een die wil Ovidius uytlegghen,
 
Ghelijck den Bijbel van een Quekers predicant
 
Verstaen wort, en vercond' met averechts verstant:
 
Soo jockt hy met de Const, maer t'is een grooten liegher
 
In loghens gheconfijt, een waerheyts over-vliegher,
 
Den broer van Zoilus, die speelt op eene veel
 
Vol valse toetsen, daer-en-boven siet hy scheel
 
En heeft een dobbel tongh, geyt-voetich als de Saters
 
De beesten wel ghelijck die lollen als de katers
 
By niemand' oyt gheacht, weet ghy wat d'oorsaeck sy
 
Om dat hy minder weet als die weet min als hy,
 
Soo weet hy niet een sier: laet dan die fielen loopen
 
Al t'gen' sy segghen dat, sijn loghenen met hoopen,
 
Wanschapen monsters, en af-sichtich om hun vuyl
 
Schentonghen, vlieghende by nachten met den uyl,
 
Licht-haters sonder eer, die noyt jet goets en saeghen
 
In't gene deughsaem is, want s'esels ooren draeghen,
 
En die met hun verkeert berispt een jeder een
 
Om dat oock esels sijn, en treden op den teen
 
Die meerder weet als sy: wacht u dan t'ondersoecken
 
T'gebreck van jemant, en doorsnuffelt noyt de boecken
 
Die ghy noyt en verstaet, soo valt ghy noyt in schandt
 
Die al te neuswijs meynt te sijn heeft t'minst verstandt.
[Folio *8v]
[fol. *8v]
 
Doen ick het gen' ick can t'en is maer om te thoonen
 
Dat ick gheen ledicheyt by my in huys laet woonen
 
Die d'overschot van tijdt tot een langh nae berou
 
(Van't quaet dat daer van comt) my somwijl steken sou
 
Om quaet daer med' te doen als sy my mocht verleyden
 
Naer Bachus feesten, en daer by oock tussen beyden
 
Tot vuyl becoringhen daer niemandt vrij van is,
 
Die ledicheyt bemint, jae veel verarghenis
 
Tot naedeel vande siel door ledicheyt can crijghen
 
Maer die den tijt bestet tot goet, doet clappers swijgen
 
Beseten met de nijdt, daer niet als giftich saet
 
Van te verwachten is, dat groyt in alle quaet
 
Besonder als sy can (t'gen' deughtsaem is) beletten,
 
En jeders naem en faem met spot en schimp besmetten
 
Uyt erghwaen, dat sy selfs noyt jet goets doen en can
 
Als maer alleen, om te verachten alle man
 
Ghelijck Mercuur, die t'spel in d'ooren socht te dringen
 
Van Argus, om alsoo hem tot den slaep te bringhen,
 
En hem dan met sijn mes de stroot te snijden af.
 
Soo dunckt my dat de nijdt my voormaels slaep-lust gaf
 
Door t'vleyen van haer tongh, en soo den roem te plucken
 
Van mijne wercken, die ick liet voor desen drucken:
 
Dat is te seggen, hoe sy voormaels heeft ghelockt
 
Veel schimpers, en uyt haet en nijdt soo opgestockt,
 
Dat naulijckx eenich werck by jemand wert gelesen
 
Oft hier en daer terstont is groot gheclap geresen
 
Soo als ghemeynelijck vuyl tonghen achter ruch
 
Den tijdt verslijten, om soo jemandt voor een vlugh
 
Te achten die jet doet dat weerdich is te achten
[Folio *1r]
[fol. *1r]
 
En nochtans wil de tongh de weerdicheyt versmachten
 
Om dat sy d'eer bewaert van die eerweerdich sijn,
 
Dus haet altijt de nijdt want sy steckt vol fenijn
 
Een rijcke poësy can sien met hondert ooghen
 
Om gheenen spot tot last van d'eere te ghedooghen
 
Die sy bewaeren wil: de nijdt is als Mercuur
 
Die d'eer altijt vervolght, en siet die met een suur
 
En haetich wesen aen, om t'hooft van t'lijf te scheyden
 
Dan comter Momus als een Iuno tussen beyden,
 
Die d'ooghen van ghebreck uyt de rijm-schriften haelt
 
Soo sy maer jet en vind' dat in het minste faelt:
 
Om daer med' over al, besonder by de sotten
 
Die geenen rijm verstaen, ghedurich aen te spotten:
 
Maer neen het raes ghecal geen ooghen toe en luyckt
 
Van hem die stof ghenoech tot achter-deel gebruyckt
 
Van sulcken schimpers en haet draghende Momisten,
 
Dat sy tot hun verdriet al vry den tijdt verquisten:
 
Hier is stilswijghentheyt daer niemant anders spreckt
 
Als d'edel penne, die de rechte const ontdeckt.
 
Dus pooght de valsheyt te vergheefs hier in te breken
 
Van veel berispers, om met hunne tongh te steken
 
Op d'eel poësy const, die weerdigher als gout
 
Gheacht wordt by de faem, om t'levens onderhout
 
Want schoon t'gout dierbaer is, soo is de const heel aerdich
 
En t'is niet min als gout het gene gout is weerdich
 
Iae is veel meer al gout, want sinckt een schip oft schuyt
 
Met gout, t'versuypt, maer maer const swemt met den
 
Meester uyt,

waerheit baert nydt.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken