Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden (1698)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden
Afbeelding van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruidenToon afbeelding van titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.77 MB)

ebook (8.42 MB)

XML (1.11 MB)

tekstbestand






Illustrators

Jan Luyken

Caspar Luyken



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/natuurwetenschappen/biologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

(1698)–Steven Blankaart–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

CCXXVII. Hoofd-stuk. Hedera Terrestris, Onder-have, Aard-veil, Honds-draf.

DIt gewas kruipt langs de aarden, met veele en menigvuldige ronde, dunne, lange, tengere, gehoekte ofte geknoopte en groene, dog gemeenlyk roodagtige ranken, wortelende sig, gelyk d'aard-besien, hier en ginder in d'aarde, om nieuwe afsetsels te maken. Uit elk knoopjen heeft men gemeenlyk twee by na over malkanderen staande blaadjes, yder op haar steeltjen, zynde byna rond,

[pagina 298]
[p. 298]

gerimpelt, ruige, en rontom geschaard, zynde duister-groen en somtyds van onderen purperagtig. De bloemtjes zyn uit den blauwen paarsagtig, ofte purperagtig, van gedaante als kleine gapende helmtjes, byna als die van de stinkende doove netelen, staande yder in een groen-getand kokertjen, waar na het zaad volgt. De wortelen zyn bruinagtig, en alleen uit veselen bestaande.

Dit gewas scheelt veel van groote, na dat het een goede grond heeft, want somtyds wast het gansch weelderig met groote bladen; welke bladen somtyds vol knobbels zyn, waar in men wormtjes vind, van welkers voorttelinge myn Schouw-burg van de rupsen kan nasien. Maar soo die op dorre en schrale plaatsen voortkomt, zyn de bladen kleinder, harder, rooder, en 't gewas staat dan somwylen regt over end. Men vind het veel langs de wegen en paden. Het blyft des Winters en des Somers groen, en bloeid van Lente tot aan 't eind van den Herfst toe.

De reuk en smaak is sterk, en wat Terpentynagtig en doordringend. Het is een goed wond-kruid, het opent, veegt af en doet wel wateren. Want men gebruikt het in borst-qualen, en wanneer de longen, lever en nieren vol sandig gruis zyn: het dient in geel-sugt, verstopte ingewanden en innerlyke sweeringen, met die te suiveren en te genesen. Het kooksel kan men inspeuten tegens de winden en buik-pynen. Men mag hier ook bequamelyk tegens de lammigheid en andere qualen der leden baden en stovingen van maken. Om innerlyk te gebruiken maakt men kooksels, of men perst het sap uit, ofte men haalt daar een kragtig water van over met wyn. Hier toe werd de rood-bladige voor de beste en kragtigste gehouden.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken