Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden (1698)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden
Afbeelding van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruidenToon afbeelding van titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.77 MB)

ebook (8.42 MB)

XML (1.11 MB)

tekstbestand






Illustrators

Jan Luyken

Caspar Luyken



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/natuurwetenschappen/biologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

(1698)–Steven Blankaart–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 423]
[p. 423]

CCCXLII. Hoofd-stuk. Nepeta, Cattaria, Mentha Cattaria, Nipte, Katte-kruid.

DE struik is vier-kantig, eenigsins ruig en twee of derde halve voet hoog, sig in verscheide takken verdeelende: hier aan komen breede, spits-toeloopende, een weinig lange, aan de kanten saags-gewys getande, sagte, donsige bladen, yder op zyn steeltjen. De gedaante der bloemtjes zyn als die van honds-draf, dog van koleur uit den bleek-geel en witagtig, wassende eensdeels rontom de steeltjes digt by een, en anderdeels komen sy op het bovenste aars-gewyse, staande yder in zyn groen kokertjen, waar na bruinagtig zaad volgt. De wortel is niet heel dik, met veselen behangen, gins en weder kruipende.

Een andere soorte verscheelt hier weinig van, maar de bladen zyn langer en smalder, en wat groender: de bloemtjes zyn bleek-rood, ofte wat purperagtig-bleek-blauw, met purpere stippeltjes.

Wanneer sy beide eerst uit-schieten, zyn hare blaadjes purperagtig, de wortel blyft des winters over. Men vind het hier in de moes-hoven, bloeid in de somer, en is in Lente, somer, en tot diep in den Herfst toe groen.

D'eerste is de gemeenste maar soo sterk niet van reuk en smaak als de tweede. Het bestaat uit een vlug, scherp, doordringend oliagtig sout, dat uit de reuk en smaak blykt. Het is dienstig in alle koude slymerige siekten, want door zyne beweeglykheid doorsnyd het alle taeye vogten der maag, gedarmten, en die voorts in onse sappen zyn: het

[pagina 424]
[p. 424]

verdryft de koors, verwekt de stonden, en trage kraam-vloed, het ontdoet het geronne bloed, als ymand mogt gevallen hebben, enz. Wanneer men de kooksels tot sweetens toe dikmaals drinkt: de bladen en bloemen kan men mede op wyn of brandewyn setten, om des ogtens ofte des avonds te gebruiken. Men maakt hier van een olie met oliven-olie tegens de scheursels. Hier uit kan mede een water, geest en fyne olie overgehaalt werden.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken