Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden (1698)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden
Afbeelding van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruidenToon afbeelding van titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.77 MB)

ebook (8.42 MB)

XML (1.11 MB)

tekstbestand






Illustrators

Jan Luyken

Caspar Luyken



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/natuurwetenschappen/biologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

(1698)–Steven Blankaart–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 614]
[p. 614]

CCCCCV. Hoofd-stuk. Vitis Idaea, Fructu nigro, Vaccinia nigra, Rubra en Palustria, Blaauwe Bessen, Krakel-besien, Postel-besien, Roode Krake-besien, en Veen-besien.

DIt is een laag heestertjen ofte houtagtig boomtjen, van ontrent een voet hoog; de struikjes en takjes zyn dun, met een groene schors bedekt: en dese roemen met lang-rondagtige, donker-groene, matig harde en dikke blaadjes, rontom de kanten wat gekerft. Hier aan komen ronde, holle, voor opene bloemtjes, die langs de takjes uit de boesem der blaadjes wassen: hier na volgen groene besien, die van de Jenever gelyk, zynde haar kruintjen een holligheedjen; dese werden allenxkens rood, en eindelyk swart, met een donker-rood sap en seer veel kleine, dunne, geelagtige zaadjes vervult: wat serp van smaak. De worteltjes zyn lang, taey, houtig, en langs d'aarde voort-kruipende.

Een tweede is de Vaccinium rubrum, welke de swarte van bladen, en laage heester-struik seer gelyk is: maar hebben soo veel takjes niet. De blaadjes zyn harder, wat grooter, Somer en Winter groen. De bloemtjes komen op de toppen voort, vyf ofte ses aan een trosjen: sy zyn langwerpig, rond, en lyf-verwig rood; waar na eerst groene en dan roode en serpe besien volgen. De wortel is als van de voorige.

Een soorte van dese zyn de Veen-besien, ofte Vaccinium palustre: dese hebben seer teere en dunne rysjes, min ofte meer getakt, en roodagtig, ruim een halve voet hoog: deser blaadjes zyn de wilde

[pagina 615]
[p. 615]

Thym gelyk. Aan d'uiterste eindjes der takjes komen de bloemtjes, hangende aan langagtige steeltjes: welkers volgende besien peers-gewyse gemaakt zyn, rood, en somtyds peers gespikkelt, serp van smaak, hebbende een afhangende vesel ofte draadjen. De wortel legt langs d'aarde over-dwers gelyk een kleen houtjen, dat in het ronde veele veselen uitschiet. Het wast byna in 't ronde, als in eene zode.

d'Eerste wast op heiagtige plaatsen, by Harderwyk, Breda enz. de tweede in de bosschagien en bossen in Braband; maar de Veen-besien vind men hier en daar in de veenen, en turf-landen: zy bloeijen alle in de Lente, en in de Somer werden de besien ryp.

Het sap der besien, sagjes gedroogt, geeft een schoone water-verf; op wyn of brandewyn geset, doet die een schoone koleur hebben, en geeft een sagte smaak. Men kan van het sap mede Geleyen maken. Men schryft dat dese besien de buik-vloeden stoppen: sy werden meest met wyn en suiker by de nagerigten opgeset.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken