Verhandelinge van de opvoedinge en ziekten der kinderen

[p. 247]

Achtste Hooft-stuk. Van de Kak-hielen oft Winter-hielen der Kinderen.

I.

KAk-hielen zijn eenige openingen aan de voeten en voornamelijk aan de hielen des Winters uit koude veroorsaakt: Want de koude is oorzaak dat de Vochten in de huid zeer traag loopen, zoo dat'er meer aanvloed is, dan doorgang, en daarom swellen ook de voeten; Wanneerze nu warm zijn jeuken zy niet weinig, om dat die verstyfde Deeltjes door de subtyle materie wat meer bewogen werden, als doeze de voeten koud waren, en wijl echter die vochten niet behoorlijk konnen door passeren, gebeurt het dat de styve deeltjes van dat verdikte vocht, gelijk de rugge door malkanderen gedreven werd, het welk een broeyinge geeft; en dewyl deze beweginge niet geschieden kan ten zy ook de gevoelige Deeltjes der pijpjes geraakt werden, zoo geeft dat een jeukinge te kennen.

II.

Soo het nu gebeurt dat de beweginge dier vochten ganschelijk stille staat, zoo versterft dat gene in welke de vochten stil staan; Het welk eerst aan de Opperhuid komt, en lichtelijk dan

[p. 248]

van het vel afgaat, en zo de koude noch meerder toegelaaten werd, versterft ook de huid, en dat zijn dan Kakhielen, gelyk men die noemt.

III.

Tussen die bevrore en verstorvene Vezelen sypert geduirig een vocht uit, om dat het niet in zijn behoorlyke vaatjes, die jegenwoordig verbroken zijn, kan loopen; Dit vocht zijn meeste Water-deeltjes quyt gerakende, laat zijn grofste deeltjes na, die dan tot een korst bakken.

IV.

Wanneer men merkt dat de voeten door koude dik werden, moet menze zoo na aan het vuur houden als men verdraagen kan, op dat door de warmte des vuurs die verdikte vochten, wederom door het vuur dun mogen gemaakt werden, en zoo dit tot twee drie reizen gedaan werd, zoo is het over. En noch beter is het dat menze eerst met Terpentyn-olie bestrijkt, en zoo voor het vuur houde. Het is ook zeer goed de voeten in warm raapzop gezet, of in een kookzel van Alzem, Kermillen, Sout, Zeep en diergelyke. Noch is't niet vreemt een zeem-lere Pleister op de hielen gedragen, die met een Resina pini besmeert is: Anders is een pleister van Terpentyn en Bolus te zaamen tot een pleister gekookt zeer goed.

[p. 249]

V.

Wanneer nu de hielen open zijn, moet men ze warm houden en leggen daar de Resina pini op of anders de gele Gratia Dei, zoo zullen zy genezen.