Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Verhandelinge van de opvoedinge en ziekten der kinderen (1684)

Informatie terzijde

Titelpagina van Verhandelinge van de opvoedinge en ziekten der kinderen
Afbeelding van Verhandelinge van de opvoedinge en ziekten der kinderenToon afbeelding van titelpagina van Verhandelinge van de opvoedinge en ziekten der kinderen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.57 MB)

ebook (5.06 MB)

XML (0.44 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/natuurwetenschappen/geneeskunde


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Verhandelinge van de opvoedinge en ziekten der kinderen

(1684)–Steven Blankaart–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Twee-en-twintigste Aanmerkinge. Van een twee-jaárig Kind dat de Pokken had.

SEeker Kind van ontrent de twee jaaren, was het geheele lichaam schurft, en vol Pok-puisten,'t welk het van de minne, die het zoog, gekregen had.

I.

Hier by geroepen zijnde en het Kind aansiende, vroeg ik terstond wie het gezogen had, waar op zy aanstonds seiden onse Minne, die'er ook by stond, en bestierf, wel wetende wat haar genakende was, en dat de brodden uit zouden komen. Ik sprak d'Ouders alleen, en vroeg haar na zekere teikenen, ofze die niet aan haar bespeurt hadden, gelijk als van Pijnen, Puisten en diergelijke meer, waar op zy ja antwoorden; En dat meer is bracht de Meid uit, datze zekere ettergat tussen de liessen had. Doe hadden we genoeg om d'oorzaak te weten.

II.

Siet eens dan alle Huis-vaders en Huis-moe-

[pagina 320]
[p. 320]

ders, hoe sorgelijk het is, Kinderen een Minne te laaten zuigen, waar van binnen Middelborg in Zeelant een detestabel exempel van een Suigster over dertig jaaren is geweest, waar door de beste luiden in de stad mede besmet wierden, en ten grave ellendelijk nederdaalden. Het is dan veel beter de Kindertjes zelver te zuigen en op te queken, zoo men het immers kan bybrengen. Ik hou'er mede niet veel af de Kinderen yeder een te zuigen te geven by de buurt, gelijk zommige ouders dat de meiden belasten, wanneerse uitgaan, en seggen zoo het Kind niet swygen wil, geeft het maar die of die Buur-vrou, die zal het met de borst wel eens stillen, het welk gedaan werdende, zy dikwijls de Pokken door een quade melk krijgen. Want de meisjes hebben alderhande Canaalje aan de hand, en geven het dikwijls die gene daarse de vrydste oft bekenste mede zijn.

III.

Ook moet men goed regard nemen op de meisjes die men huurt, want die konnen dikmaals mede niet al te zuiver zijn; Want zoo wanneer het gebeurt, dat het Kind door haar iets gekaut werd, zoo krygen de Kinderen met eenen ook het speekzel van haar in, 't welk vergifts genoeg is om daar door de pokken te behalen.

IV.

Nu het zy hoe het zy, wanneer het 'er zo ge-

[pagina 321]
[p. 321]

stelt is, is goede raad duur, we willen juist dan zoo nauw-keurig niet onderzoeken, op wat wyse de Pokken voortgebracht werden, wijl ik over lange een geheel Tractaat daar van geschreven heb, en reeds onder de Pers is. We zullen dan om kortsheids wille alleen de Genesinge daar by doen, gelijk die geschied is.

V.

Ik liet het Kind dan met het volgende alle Week eens purgeren:

Als

Recipe Mercurii Dulcis, grana sex.
Scammonii, grana quatuor.
M. F. Pulvis.

Waar na het zoetelijk purgeerde; Mijn oogmerk was hier in, dat ik wilde dat het zuur, welke in de darmen was met zijn slym buiten het lighaam zoude geraken, en dat de Mercurius Dulcis veel zuurs uit het bloed zoo door het quylen als door de kliertjes der maag en darmen, zoude opslokken.

VI.

Voorts liet ik niet na het Kind alle dagen te sweeten zo veel ons docht dat het verdragen kon, het welk met heete steenen geschiede; op dat deze zuure slym buiten het lichaam zoude geraaken, en met eenen los werden.

[pagina 322]
[p. 322]

VII.

Het drinken was geduirig een Decoctie van Salsa en China op volgende wyse gekookt:

Als

Recipe Rad. China,
Salsae Parillae, aa unc. duas.
Pass. Major. exac. unc. tres.
Coqae ex Aqua ad unc. quadraginta, colatura detur quotidie sorbendum.

En na dat dit Kind zulx eenige weken gecontinueert hadde, is het wederom tot een goede gesondheid geraakt.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken