Boek van de wraak Gods

[p. 44]

22 Over twee koningen die zullen regeren

Ook al heb ik u hiervoor gezegd dat ik alle koningen tot aan de antichrist over wilde slaan, toch wil ik u naar beste kunnen vertellen over de twee die direct aan hem vooraf zullen gaan, zoals ik las in het Latijn. Te midden van alle anderen zal de voorlaatste langs één zijde stellig afkomstig zijn uit Frankrijk. Zijn naam, zoals Sibilla laat weten, zal met een ‘E’ beginnen.^o In die tijd, zoals Sibilla zegt, zal alle ellende een aanvang nemen, zodanig dat op aarde voordien niet zoveel leed werd gezien. In die dagen zal er veel oorlog en strijd zijn en ook veel bloedvergieten op menige plaats. Dan zal menig land zich onderwerpen aan de vijand en niemand zal zich tegen de vijand durven verzetten. Want God zal dan krachtig zijn straf doen gelden op de aarde. Rome zal met scherpe zwaarden aangevallen en ingenomen worden. De mensen zullen dan leven als ongelovigen. Veel vorsten en prelaten die thans in hoog aanzien staan, zullen hun mond wijd opendoen uit begeerte. Verraders en woekeraars zullen zich niet schamen voor hun zonde en hun zedelijk kwaad. Wie meer bezit verwerft dan een ander, zal de meeste eer ontvangen. De armen zal men minachten, de slechten bevoordelen en hen bevorderen en voortrekken, en de onschuldigen zal men verdrukken.

Het schijnt me toe dat die tijd thans is aangebroken, zoals ik u hierna te bestemder plaatse zal vertellen. De koning waar ik het zoeven over had, zal in zijn dagen de zonden en de trouweloosheid van de aarde zo krachtig wreken, dat zoiets nooit eerder gebeurde. Deze koning zal langs één zijde afkomstig zijn uit Frankrijk en zijn naam zal met een ‘E’ beginnen, indien u kans ziet het te begrijpen.^o

Daarna zal een heel beroemde koning opstaan die Constantijn zal heten, die koning van Rome zal zijn en tevens van Griekenland. Hij zal groot en mooi zijn en een heerlijk aange- zicht hebben en ook al zijn ledematen zullen goed gevormd

o In de Latijnse voorbeeldtekst staat een ‘B’. Boendale maakt er een ‘E’ van, en voegt toe dat de voorlaatste koning vóór de komst van de antichrist ‘langs een zijde’ afkomstig zal zijn uit Frankrijk. Hij suggereert hiermee koning Edward iii van Engeland (reg. 1327-1377) als zodanig te beschouwen (Van der Eerden 1988, p.433-434).

o Hier geeft Boendale zijn publiek een nadrukkelijk signaal dat er iets te raden valt. (De alinea is toegevoegd ten opzichte van het Latijnse voorbeeld.)

[p. 45]

zijn. Zijn rijk zal honderd tweeendertig jaar bestaan.^o Aldus heeft deze wijze vrouw geschreven. Ze zegt tevens dat de aarde zo rijk zal zijn en dat het land in die tijd zoveel vruchten zal voortbrengen, dat men een mud koren overal voor een penning zal kunnen kopen. Deze koning zal leven overeenkomstig de Heilige Schrift. De koning van de Romeinen zal dan het keizerrijk herwinnen en terugkrijgen. Deze koning zal met een grote legermacht het land en de steden van de heidenen onderwerpen en de tempels der afgoden tot een eeuwig voorbeeld vernielen en de heidenen leren dat ze zich op het doopsel moeten richten. In alle tempels zal hij daarom het kruis met Jezus Christus laten plaatsen en degenen die dat niet aanbidden zal hij ter plekke laten doden. Dan zal de profetie bewaarheid worden die koning David ver voordien bekend had gemaakt, zoals ook andere profeten hadden gedaan die duidelijk en toegankelijk zijn, dat uit Ethiopië een macht zal komen namens God, tot hulp en voordeel.

Niemand begrijpt de betekenis hiervan goed. Men zegt namelijk dat Ethiopië^o deze macht zal zijn, die God te hulp zal komen en het Christendom van een last zal bevrijden. De goede Methodius [Pseudo-Methodius]^o spreekt dat tegen, die bisschop was en als martelaar wilde sterven om de genade van Christus te winnen, zoals ik heb gelezen. Hoor thans nog meer over hem. Hier eindigt het eerste deel. Verneem het begin van het volgende deel.

o Elders in de tekst (II 2; II 12) worden voor de eindkeizer ook wel andere regeringsperiodes opgegeven. Omdat hierover in de Latijnse traditie eveneens onduidelijkheid heerst, heb ik dit nergens aangepast.

o In de tekst staat ‘Egypte’. Zie voor deze aanpassing het vervolg.

o In de middeleeuwen meende men dat de Revelationes Methodii geschreven waren door Methodius van Patara (circa 300), bisschop van Olympos.