Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt
(1643)–Anton van Bourgoingne, Petrus Gheschier–
Auteursrechtvrij
[pagina 246]
| |
Waerheydt.
| |
[pagina 247]
| |
VVaerheydt.
Hoe verblint zijn nu de menschen
Die ghestaegh om kinders wenschen,
En soo langhe zijn in pijn
Alsse sonder kinders zijn!
Hoe verdooft zijn hunne sinnen
Die veel kinders willen winnen,
En in kinders soecken vreught,
En met kinders zijn verheught!
Daer-men siet dat dickwils kinders
Oorsaeck gheven van veel hinders,
En door overvloedigh quaet
Schande doen den echten staet.
Eertijts heb ick wel ghelesen,
Datter kinders zijn gheresen
Soo vol boosheydt, en soo stout,
Als de beesten van het wout;
Die oock sonder medelijden
Dorsten 't lichaem open snijden
Dat hen in de ruyme locht
Met veel droefheydt had ghebrocht.
Nero nam sijn moeder 'tleven;
Absalon dé David beven;
Levi door de wreede moort
Heeft sijn Vaders huys verstoort.
| |
[pagina 248]
| |
Cham die was soo quaet van zeden,
En soo buyten alle reden,
Dat hy teghen Godts ghebodt
Sijnen Vader heeft bespot.
Daer zijn kinders oock ghevonden,
Die hen op verscheyden stonden
In den aldergrootsten noot
VVeygherden een stucksken broot.
Ander hebben teghen reden
D'ouders met den voet ghetreden,
Oft ghebannen uyt het lant,
Oft als dul ghespeelt van kant.
VVel, waer macht dan uyt gheschieden,
Datmen siet dat echte lieden
Suchten dickmaels sucht op sucht,
Om te sien een echte vrucht?
Ick en kan gheen reden spueren
Van die aldersotste kueren;
Dan om datmen in het kindt
'T aensicht van dne Vader vindt:
En dat d'ouders daer in leven,
Hoe wel door de doot vergheven,
En noch toonen in het wicht
Naer de doodt hun aenghesicht.
Niemant dan, die dit sal lesen,
Moet in't minst verwondert wesen,
| |
[pagina 249]
| |
Dat het kindt hier uytghestort
By't ghesicht gheleken wort.
VVant de kinders en ‚t ghesichte
Zijn hier in van een ghewichte,
En verschillen altijdt iet,
Soomen in't ghesichte siet.
VVie sagh oyt dat al de streken
Van het aensicht heel gheleken?
VVie sagh oyt den neus ghelijck
In den armen en den rijck?
Soo en heb ick noyt bevonden,
VVaer ick henen wierdt ghesonden,
In't bysonder oft ghemeen
Kinders comen over een.
Twee ghewonnen by een hoeder,
Voort ghebrocht van eene moeder,
Noyt ghelijck van eenen wil
Toonen altijdt wat verschil.
Iae, men sal dit selden mercken,
Dat twee Broeders eensaem wercken,
En te saemen op een voet
Trachten naer het eeuwigh goet.
VVant 'tis langh ghesien voor desen,
Datter twisten zijn gheresen,
En dat broeders ghekijf,
D'een den ander brocht om't lijf.
| |
[pagina 250]
| |
Roome can hier over spreken,
Die ghevoelt heeft dees ghebreken;
Spaegnien, Polen, en Turckien
Hebben dit oock al ghesien.
Van in't corte veel te leeren,
Leser wilt de ooghe keeren
Naer de Schrift dat heyligh boeck,
Dat bevestight ons versoeck:
Daer Abimelech doet beven
Al sijn broeders in hun leven,
En moordadigh sonder noodt
Sloegher tienmael seven doodt.
Meent ghy dat ghy minder clachten
Oock van Susters moet verwachten?
Seker lieve vriendt ghy mist:
VVant 't zijn vaten vol van twist;
En de vrouwe kranck in reden
Heeft soo felle driftigheden,
Dat sy door den nijdt vervoert,
Gansch de wereldt omme-roert.
Iae, veel cleyn gheringhe saken
Konnen grooten oproer maken,
En veel kinders in een huys
Bringhen d'ouders 't meeste cruys.
Niet alleene beuselinghen
Sullen hier verschillen bringhen,
| |
[pagina 251]
| |
Maer (dat seer te weghen staet)
Oock den dienst die Godt aengaet.
VVaerom heeft toch moeten lijden
Abel in voorleden tijden?
VVaerom? Om dat sijne siel
Godt almachtigh wel beviel
Caïn coste niet verdraghen,
Dat den Heere schiep behaghen
In sijn offer, en verstoort
Heeft 't onnoosel schaep vermoort.
Ioseph om een weynigh droomen
Moest sijn broeders handen schroomen,
En door Godt daer uyt verlost,
Diendt als slaef noch voor den kost.
VVaer dat iemandt compt te trecken
Tot wat landen, tot wat vlecken,
Al waer iemandt kinders siet,
Siet-men huysen vol verdriet.
VVant de Suster met haer Broeder,
Al zijn't kinders van een moeder,
Staen ghedurigh teghen een
Als twee houden aen een been.
En oft somtijdts soo gheviele,
Dat-se waren eene siele,
Acht dit voor een wonder stuck,
Iae, by-naest een ongheluck.
| |
[pagina 252]
| |
Sulcke voghels vlieghen selden
Door de bemden langst de velden;
Isser een paer in het landt,
Houdt het voor een weerde pandt.
Als de kinders onder ander
Deughdigh leven met malckander,
Noch om hoogh, oft leeghen staet
D'een den ander niet en haet;
Als de kinders niet en kijven
Noch om't goet processen drijven,
maer malckander oock in pijn
Lief-ghetal en dienstigh zijn:
Als sy d'een den ander minnen,
En met waere liefde winnen,
En ghestaegh op alle tijdt
Eensaem leven sonder nijdt.
Dit zijn saken die ons proeven
En verheughen oft bedroeven:
Hier uyt isset datmen vindt,
Oft den een den ander mindt.
Leser zijt ghy soo gheneghen,
Soo betreedt ghy vaste weghen,
En ghy toont in waere vlijdt
Dat ghy voor u broeder zijt.
Tot besluyt, ghelijck de menschen
Seer verschillen in hun wenschen,
| |
[pagina 253]
| |
Soo verschillen van ghemoet
Kinders van het selve bloet.
|
|
