Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Krispyn, poëet, en officier (1685)

Informatie terzijde

Titelpagina van Krispyn, poëet, en officier
Afbeelding van Krispyn, poëet, en officierToon afbeelding van titelpagina van Krispyn, poëet, en officier

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.30 MB)

Scans (1.84 MB)

XML (0.08 MB)

tekstbestand






Genre

drama

Subgenre

klucht


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Krispyn, poëet, en officier

(1685)–Michiel van Breda–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Tiende tooneel.

Sofy, Klaret, Valerius, Krispyn, Lysbeth, Gustaaf.
Krispyn.
 
Hoe mag Apollo dan tot uwent niet verkeeren,
 
ô Dwaaze Rudolf, dan vermomt in vremde kleeren?
Gustaaf.
 
Gy ziet het.
Sofy.
 
Ach te wel!
Lysbeth. lacht.
 
'k Zou barsten, lachte ik niet.,.
Klaret.
 
Zwyg stil zottin.
Sofy.
 
Hoe! daar gy zo veel onheil ziet,
 
Zyt gy zo stout noch, van te lachchen voor myn oogen!
Krispyn.
 
Mevrouw, dewyl wy by u man doch niets vermoogen,
 
Zo laat ons, voor altyd vaar wel nu zeggen aan
 
De zanggoddinnen, 't is hier met Apol gedaan.
 
Hy houd in Amsterdam geen vier, noch licht.
Sofy.
 
ô Schanden!
 
Ik zie 't en sterft van spyt. Waar zalt in 't end belanden?
 
Maar laat ons doch geen tyd verliezen, 'k wens te zien,
 
Een maakzel van uw brein.
Krispyn.
 
Mevrouw 't zal voort geschien
[pagina 34]
[p. 34]
 
Maakt u gereed, en leen uwe ooren,
 
Om eens een schoone stof te hooren,
 
Die niemant weet als ik alleen.
Sofy.
 
Wat vaerzen maakt gy in 't gemeen?
Krispyn.
 
Wat vaerzen! treffelik. Ik zal 't u daadelik zeggen.
 
Die vaerzen, die ... om u die vaerzen uit te leggen...
 
Die.. ja de langste ... die ... en die ook noch langer zyn.
 
Dat is geen moeiten, neen, dat is zo maar een schyn.
Sofy.
 
Dat zullen zekerlyk Alexandrynse wee zen.
Krispyn.
 
Ja toch, Alexandryns, dat slag is nooit volpreezen.
Sofy.
 
Maar waarom noemt men al de lange vaerzen zo?
Krispyn.
 
't Geschied, om dat .. gelyk Homerus handeld.. O!
 
Die schryft de reden, maar men moet'er wel op lettën.
 
Die Alexander was een kaerel .. hy gaf wetten
 
Aan heel de waereld. 't was een man gelyk een Reus.
 
Die Alexander! Bloed! wat was hy Genereus!
 
Hoor nu Alexandrins, die naam is wel gevonden
 
Van Alexander. Zie, op zulke vaste gronden...
 
En datse lang zyn, was uit nood,
 
Hy had de bynaam van de groot;
 
Gelyk wy by Homerus leezen,
 
Zo moeten ook de vaerzen weezen,
Sofy.
 
Gy weet het al!
Krispyn.
 
Ik ken de konsten door en door,
 
En noch veel meer. Ik draaf op Febus helder spoor.
 
Maar laaten wy myn dichten, en myne vaerzen steeken;
[pagina 35]
[p. 35]
 
En eens van u gedicht, en van uw vaerzen spreeken.
Sofy.
 
U schoone geest heer, werd te veel gespild.
Krispyn.
 
Mevrouw,
 
Ik wierd vaak dol, als ik myn vaerzen leezen zou,
 
Of zeggen most voor elk, voor Raekels, onverstanden,
 
't Zyn roozen voor de varkens...
Sofy.
 
Schande,
 
Doen wy de konst aan, in deeze ongeleerde tyd;
 
Waar in men, beesten, uit geleerde lui, ô spyt
 
By na niet kennen kan! 'k zal voor het volk my wachten
 
Die altyd anderen, uit jaloezy verachten.
 
Nooit schryft men iets, dat aan haar nydig oog voldoet.
 
En dat hoogdraavende, heeft niemand recht en goed.
Valerius.
 
't Hoogdraavende Mevrouw is waerd van ieder t'eeren.
 
En weinig schryvers, die zo ver de zaak pousseeren.
 
Men rekent zich al wys, ja zelf een groote held,
 
Zo ras men schryft, of als men prooze op voeten steld.
 
Men ziet niet na de kracht van zeggen, ongebonden,
 
En slechte styl is schoon, als 't rym wel is gevonden.
Krispyn.
 
Voor my ik heb zint gist'ren nacht,
 
Wel hondert vaerzen voortgebracht;
 
Daar ik 's jaars zo ik die wou venten,
 
Voor kreeg wel duizend guldens renten.
Sofy.
 
Myn heeren 'k bid, dat gy my eens gehoor vergunt,
 
'k Heb hier iets door 't geluk, van ongemeene munt.
 
Zo 'k een geleerde mag, gelyk 't behoort, gelooven,
 
Myn heeren luistert, zy gaan d'anderen te boven.
[pagina 36]
[p. 36]
Krispyn, zagt.
 
Ik kryg de poplezy. Hart, laat hooren.
Gustaaf.
 
Kan 't geschiên,
 
Laat ons de vruchten van uw schoonen arbeid zien.
 
Wat is de stof?...
Sofy.
 
Die is...
Krispyn.
 
Men zal 't noch beter maaken.
Sofy,
 
'k Verstaat, uw zedigheyd myn heer, in deeze zaaken,
 
Belet u...
Krispyn.
 
Wel ja toch...
Gustaaf.
 
Waarom...
Krispyn.
 
Antipatie...
Gustaaf.
 
De tyd verloopt.
Krispyn tegens Valerius.
 
Myn heer nou ik haar leezen zie...
 
Is myn geleerdheid uit kom pakken wy ons biezen,
 
Wy zullen het proces verliezen.
Sofy. leest
 
Op een Vrouw die alle negen Maanden kinderen
 
Krygt, en nooit eenig vaers gemaakt heeft.
 
O Vrouw! onkunstig; maar wel vruchtbaar; uw verstand
 
Legt u verkeert in 't hooft. wat meent gy? 't is een schand,
 
Gy doet niet anders dan de waereld te vermeeren.
 
De God der wysheyd zal by u niet prospeeren!
 
Hoe, alle jaar een kind, en nooit een vaers, 't is schand
 
Gy hoorde straks van schaamt te sterven, slegt verstand.
[pagina 37]
[p. 37]
 
Uw lichaam, 't is wel waar, schynt arheidzaam te weezen,
 
Maar'k heb nooit van uw geest een enkel vaers geleezen.
 
Uw lichaam is een kouw, uw geest een papegaay:
 
Ik bidde zeg my eens, is 't niet byzonder fraay,
 
Dat ge in uw kouw dat beest, en dat voor al uw leeven,
 
Hebt stomgehouden, en voor niet de kost gegeeven?
Gustaaf.
 
Wat hoor ik!
Sofy.
 
Hoe myn heer?
Krispyn tegen Valerius.
 
Myn heer ik ben in 't net,
 
Het is met my gedaan.
Sofy.
 
Hoe zyt gy zo verzet?
Gustaaf.
 
Zoud gy d'Auteur wel, van die schoone vaerzen weezen.
 
Mevrouw, die gy daar zo aan ons hebt voorgeleezen!
Krispyn.
 
Verbeterd straks, ja toch, verbetert 't en zo voort,
 
Die term. O gy gebruikt daar een oneigen woord.
 
Een man is een Auteur, een vrouw een Autoresse.
 
Noem dan Mevrouw, niet een Auteur; maar na de lesse
 
Van de Gramatica, een Autores... Auteur
 
Is eigentlyk .. ja wel ... gy volgt maar slechts de sleur.
 
Spreek van wat anders of...
Gustaaf.
 
Maar heer...
Krispyn.
 
Maar..
Gustaaf.
 
'k Zal niet zeggen.
 
Mevrouw, om uwent wil, hoe al de zaaken leggen.
 
Maar wat het vaers belangt, dat ik zo heb gehoord;
[pagina 38]
[p. 38]
 
't Is treff'lyk, wonderbaar, ook tot het minste woord.
 
Ik acht 't een groote gonst, dat gy my deed vereeren,
 
Met het geluk dat ik dit vaers mogt, en critiseeren.
 
'k Heb hier, en daar, ook maar wat af, en by gedaan
 
En twee dry Rymen, 't welk my gladder docht te gaan.
Sofy.
 
En wie verzocht u dit?
Gustaaf.
 
Myn heer.
Krispyn.
 
Hoe zal 't hier lukken?
 
Ik zeg, dat gy het liegt, wel dat zyn schoone stukken!
 
Ik gaf u nooit iets, noch in proos, noch poëezy.
 
Ik! ik! ik! u! u! ik weet tienmaal meer als gy.
Gustaaf.
 
Ik lieg dit dan?
Krispyn.
 
Ik bid nu wild geen kwesti maaken.
Gustaaf.
 
Ondankb're is dit myn loon? zo aan myn eer te raaken!
 
O ongeletterde! ô gy ongeleerde loer!
 
O dommer weet niet, dan .. dan een weestfaalze boer.
 
Gy heet my liegen! wel ik zweert ik zal dit wreeken.
Krispyn.
 
Indien ik schermen kon; ik zou u voort doorsteeken.
Gustaaf.
 
Ha waaren wy alleen!
Krispyn.
 
Ik wenscht van harten.
Gustaaf.
 
'k Zou
 
U daadlyk loeren, met ootmoedig naberouw...
 
Maar zo het weezen moet, dat gy noch voor myn oogen...
Krispyn.
 
'k Verstaat. gy meent dat wy niet duëlleeren moogen.
 
Maar een renconter is noch niet verboden. Neen.
[pagina 39]
[p. 39]
 
Ha! waarom zyn wy hier niet met ons beide alleen.
 
Adiel. ik ga ... volg niet, of...
Gustaaf.
 
Ik zal ook vertrekken.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken