De tweede vijftigh lustige historien ofte nieuwigheden Johannis Boccatii

[Twee gasten van Siena...]

Twee gasten van Siena hebben een Vrouwe lief die de ghevader vanden eenen was, dese Compere stierf, ende is daer nae in eenen gheest wederom tot sijnen mede gheselle ghekeerdt, volghende de onderlinghe beloften hem ghedaen, ende heeft hem verteldt watmen aen d'ander sijde doet. Waer door hy bedecktelijcken de ghene berispt, die niet op de rechte oorsaeke en letten die den menschen van sondighen behoort af te houden.

DAer zijn eertijts twee Jonge Borgers tot Siena gheweest d'een Tingusse Mim ende d'andere Muccio de Ture geheeten, die by Salayen poorte woonachtich waren, dewelcke (nae dattet scheen) d'een d'ander seer bemint hadden ende verkeerden ordinarelijcken met elcanderen, ende veel ter Kercken ende predicatien gaende, haddense menichmaels hooren preken vande salicheyt ende vande verdoemenisse, die inde andere werelt

[fol. Y4r]

nae de verdienste aende stervende zielen ghegheven werden, van welcke dingen sy lieden gretich zijnde om sekere tijdinge daer van te hebben, ende gheenen beteren middel wetende te vinden, ende gheen beter geleghentheyt wetende, hebbende elckander met grooten eede belooft dat d'eerste van hun beyden die quame te sterven, so hy mocht totten genen keeren soude die in't leven ghebleven waere, ende soude hem nieu maere aensegghen van 'tgene dat hy begeerde. Dese belofte onderlinghe ghedaen zijnde, ende metten anderen verkeerende, ist geschiedt dat Tingusse Compeer is gheworden van eenen Ambrosius Anselman genoemt die in Camporeggi woonde: dewelcke eenen soone van zijn Huysvrouwe ghehadt hadde, die genoemt was Vrou Mitte: ende Tingusse met sijnen maggher Muccio somtijdts zijn Commere besoeckende, die een schoon lieftallige vrou was, is de compere op haer verlieft geworden, als insghelijcx Muccio ooc die haer wel aenstondt haer horende seer prijsen door Tingusse, d'een hem nochtans voor d'ander wachtende dees vryagie halven, maer niet uyt eenderley oorsaecke: want Tingusse en mijde hem nieuwers om van het selve Muccio te kennen te geven, dan om de boosheyt wille die hy meende te bedryven van zijn gevader te beminnen, ende soude seer beschaemt hebben geweest, soo't yemandt gheweten hadde: maer Muccio en dedet deshalven niet, dan om dat hy merckte datse Tingussio beminde, en hem sulcx ontdecte, hy jalours mocht worden, ende gelegentheydt als Compere hebbende, met haer te spreken, sal hy my in heur quade gracy brengen, so seer hy moghen sal, dies ick mijn genoegen van haer noyt sou konnen krijghen. Nu dese twee jonge mannen dus vryende (so geseyt is) ist gheschiedt dat Tingusse die meer middels had van zijn affectie die Vrouw te ontdecken, so veel wist te seggen ende te doen, dat hy sijnen wille van haer gecregen heeft, dat Muccio wel gemerct heeft, ende hoewel dattet hem seer speet, nochtans hopende noch eens aen een hoecxken te mogen lacken, gheliet hy hem dat hyt niet gewaer geworden en was, van vreesen dat Tingusse gheen stoffe ende oorsake en krege van hem sijnen aenslach te beletten. Dees twee vryende, d'een gheluckigher als d'ander, ist gheschiet dat Tingusse het hergaen in zijns gevaders plecxken lants soet ende goet vindende, so seer daer in geploecht gespit, ende gespaeyt heeft, dat hyer siec af geworden is, welcke sieckte hem soo naginc dat hyer me doorgegaen is. En dry dagen na dat hy overleden was, is hy op eenen nacht volghende de belofte die hy Muccio gedaen had, in sijn camer gecomen, den welcken vast slapende, toegheroepen heeft. Als Muccio wacker geworden is, seyde hy, wie sydy? Tot den welcken hy geantwoort heeft, ic ben Tingusse die volgende de belofte die ick u gedaen hebbe, hier by u gekeert ben, om u tijdinge te segghen van d'ander werelt: Muccio verschricte hem seer, doch ten lesten seggende: Broer vrient, weest willecom. Daer na hem vragende oft hy verloren was, hy seyde 'tis verlooren datmen niet en vint, ende hoe sou ick hier comen soo ick verlooren ware? Och sey Muccio: Ick meen so niet: maer mijn vraghen is oft ghy onder de verdoemde zielen zijt in de helse pijnen. Tingusse seyde, neen: dan ic ben om mijn sonden in een sware pijne. Muccio vraechde wat pijne men elck aendede, ende Tingusse seydet hem al, Muccio vraechde of hy yet voor hem op dees zijde wilde gedaen hebben: Tingusse antwoorde jae, dat hy missen, gebeden, ende aelmissen voor

[fol. Y4v]

hem liet doen : want sulcke dinghen die die op gheene zijde waren seer betreden: Dien Muccio sulcx beloofde. Ende also Tingusse opt scheyden van hem was, valt Muccio in van zijn Commere, ende het hooft wat van op den hooft peulinck ghelecht hebbende, seyde hy: My is noch wel indachtich Tingusse van de Commere daer ghy by sliept, als ghy hier by ons waert. Ick bids u seght my eens wat lijden is u daer voor opghelecht over ghene sijde? Wien Tingusse gheantwoort heeft: Broer vrient, soo haest als ick over ghene zijde ghekomen was, isser een gheweeest die het scheen dat alle mijn sonden van buyten wist, dewelcke mijn beval dat ick in een plaetse gaen soude, inde welcke ick met overgroote pijne daer ic in was, verdoemt, ende aldus onder heur wesende ende my ghedenckende van't ghene dat ick t'anderen tijden met mijne ghevader bedreven hadde, ende deshalven noch veel grooter pijne verwachtende, als de ghene die my opghelecht was gheweest (hoewel dat ick in een vier, ende dat wel heet was) wert ick nochtans van benautheyt bevende, het welcke eener merckende die by mijn was, seyde: Wat let u meer als de andere die hier zijn, dat ghy dus beeft in het vier zijnde? Och seyde ick mijnen special, ick heb groote vreese vant oordeel dat ick wachte, om een groote sonde die ick t'anderen tijden bedreven hebbe: Dese vraegde my doen, wat het voor eene sonde was? Totten welcken ick seyde: De sonde was sulckx, dat ick met een van mijne Commeren sliep, ende hebber so lange gheslapen dat icker die huyt gelaeten hebbe, ende hy doen daer mede spottende seyde: Gaet geck gaet, en vreest hier niet voor, men hout hier over dese zijde gheen rekeninghe vant gene datmen mette Commeren bedrijft. Waer van ick heel versekert werdt, ende dit geseydt hebbende, de dach naeckende, heeft Tingusse aen Muccio sijnen medegheselle gheseydt: Adieu ick en magh nu niet langher blijven, ende stracx is hy vertrocken. Muccio hebbende ghehoordt datmen over ghene zijde gheen rekeninge hiel van't gene datmen hier mette ghevaders dede, begonde met zijn selfs sottigheydt te spotten, overmits dat hyer vele eertijdts ghespaert hadde. Weshalven hy zijn misverstandt int selve verlaten hebbende, van doen voortaen wijser gheworden is, welcke dinghen soose Broer Robbert gheweten hadde, ten hadde hem niet noodich gheweest te gaen Narrebolliserende, als hy zijn goede ghevader tot sijnen wil bekeert heeft.