Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De tweede vijftigh lustige historien ofte nieuwigheden Johannis Boccatii (1644)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.51 MB)

XML (0.73 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

novelle(n)
vertaling


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De tweede vijftigh lustige historien ofte nieuwigheden Johannis Boccatii

(1644)–Gerrit Hendricksz. van Breughel–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

[De Paep van Verlonguien...]

De Paep van Verlonguien sliep by Bellecoleur, aende welcke hy sijnen mantel te pande ghelaten heeft, ende heeft van haer eenen Mortier gheleent, die hy haer weder sont, ende dede haer sijnen mantel die hy haer tot een lit-teecken ghelaten hadde, weer eysschen, de goede vrouwe al preutelende, ende hem scheldende, werdt door haren man gedwonghen die weder te gheven. Om gheen woordt te houden aen eenighe Vrouwe die haer selven verkoopen, ende van Papen sich te wachten, die wilt.

 

[Folio Z1r]
[fol. Z1r]

INt Dorp ghenaemt Varlonguien, dat (als elck eene van u weet) niet wijdt van hier is een meesterlijck Paep was, dispoost, ende kloeck van sijnen persoone, totten dienst der Vroukens: dewelcke hoewel dat hy niet te veel lesen en konde, nochtans conde hy wel ghenoech met veele goede, soete, ende heylighe woordekens zijn prochy-volcxken aen den voet van eenen Olm vermaecken, ende by dit besocht hy haer Wyveren, als die yewers buytens huys ginghen, beter als eenen Paep dieder oyt te vooren gheweest was, haer tot binnen haren Huyse toe keecken, Wy-water ende eenighe eyndekens Keerssen brenghende, ende voorts zijn benedictie gevende. Nu ist gheschiedt dat onder andere van zijn Prochie-Susters die hem d'eerste aenghestaen hadde eene gheweest is, die hem boven alle andere aenstondt, Bellecoleur gheheten, de Vrouwe van eenen Landt-man, die Bientevienne del Masso ghenoemdt was, dewelcke om de waerheydt te segghen, een lustighe versche Boerinne was, bruynkens wel ghesteldt, ende gheschickt, om beter als eenighe andere het Mortier-stooten te weten te verdraghen, ende daer-en-boven was sy de gheene die d'alderbeste op het Cimbel conde spelen ende singhen, het water loopt in de Flessche, ende den rey voeren alst van nooden was, met een aerdich Neusdoecxken in de handt, als eenigh Boerinne dieder was: Door welcke middelen mijn Heere den Prochiaen daer soo op versot wert, dat hy schier buyten Westen was, ende ginck al den heelen dach trippelende over en weer om haer eens te sien, ende als hy des Sondaeghs smorghens wist, datse in de Kercke was, soo seyde hy eenen Kyrie ende eenen Sanctus, zijn beste doende om te toonen dat hy een groot Meester inde Musijck was. In sulcker voeghen datmen gheseydt soude hebben dattet eenen Ezel gheweest waere die brulde, ende als hy die niet en sach liet hy't licht henen loopen, nochtans heeft hy't soo weten te doen dattet Bientevienne de Man noch niemandt vande ghebueren ghewaer en is gheworden, ende om meerder kennisse met Bellecoleur te maecken: schonck hy haer d'een ure voor d'ander nae wat, ende sant haer somtijdts een bosselken verssen Loock (die hy van den schoonsten van 't gheweste in eenen sijnen Hof hadde, ende somtijdts een korfken vol nieuwe Erthauwen, ende somtijdts een bosken Aju[y]ns ofte Schaloengikens, ende als hy de gheleghentheydt kreegh, soo belonckten hy haer met eenen hoeck ooghs over dwers, ghelijck eenen Hondt die eenen anderen bijten wil, ende sy haer ghelaetende van dat niet eens te mercken, ende dat in onweerden te hebben, tradt voorts heenen voorby, waer door de Paep op't stuck niet en heeft weten te raecken. Nu ist op eenen dach ghebeurdt dat de Pape op de ure van den middach, nu hier, nu gindts door de strate wandelen gaende Bientevienne op eenen gheladen Ezel met alderley dinghen voor hem ghemoedt heeft, ende hem aen ghesproocken hebbende, heeft hy hem ghevraeght waer heenen, wien Bientevienne gheandtwoordt heeft, ter goeder trouwen mijn Heere, ick rije nae de Stadt toe om sommighe mijne saecken, ende ick draegh dese dinghen aen Heer Bonacorcy de Gunestret, op dat hy my ick en weet niet waer in, behulpich zy, van weghen een daghement van den Conteleur te verschijnen voor mijn Heer den Rechter in persoone, oft voor Plucketeur, de Paep wel verblijdt,

[Folio Z1v]
[fol. Z1v]

heeft hem geseyt: Ghy doet wel Soon gaet henen met mijn benedictie, ende keert haest wederom, ende soo 't gheviel dat ghy Lapputz ende Naeldin saeght, en vergheet niet van heur te segghen dat sy my de haecken tot mijn Schale brengen. Bientevienne sprack dattet ghedaen soude worden, ende nae Florencen toe rijdende, heeft de Paep ghedocht dattet de rechte ure was, om by Bellecoleur te gaen ende zijn gheluck te versoecken. Weshalven den wegh tusschen de Beenen ghenomen hebbende, en is hy niet blyven staen tot dat hy by haer in Huys was, ende als hy binnen ghekomen was, seyde hy Godt wil hier binnen gheluck senden, housick. Bellecoleur die boven ghegaen was, als sy hem ghehoordt heeft, sprack: Mijn Heer willekom moet ghy zijn, waer gaet ghy dus uwen steert sleepende met dees groote hitte? De Paep antwoorde: God help ons, ick quam hier een weynichsken by u wat praeten, om dat ick uwen Man teghen ghekomen ben nae de Stadt toe rijdende: ende Bellecoleur afghekomen zijnde, stelde haer aen het sitten, ende begon wat Coolsaet schoon te maeken, dat haeren Man een weynichsken te vooren uytghetrocken hadde. De Paep seyde haer: Bellecoleur wildy my dan altoos dus doen sterven, Bellecoleur antwoorde: Ho, ho wat doen ick? De Paep seyde: Ghy en doet niet, maer ghy en laet my u niet doen dat ick gheerne doen soude, ende Godt bevolen heeft, wech wech sprack Bellecoleur, Jouw, Jouw, de Papen doen die oock sulcke dinghen? De Paep antwoordt: Jae sy, wy doen't beter als andere Mans, ende waerom niet doch? Want wy en hebben ghemeynlijcken gheen Wijfs, en komender dan aen met vlaghen, dat de goten van alle kanten overloopen: dan goet voor u kondt ghy maer swijghen, ende my laeten doen: Bellecoleur seyde: Hoe goedt kan dit doch voor my zijn, ghy Papen altesamen gierigher zijnde als de Droes? Doen seyde de Paep: Ick en weet niet hoe ghy dat meyndt, eyscht maer, wildy een paer Schoenen? ofte een Hayr-snoer? Ofte wilt ghy eenen Onder-riem hebben? Seght wat ghy wilt? doen sprack Bellecoleur wat fraeys seecker, ick heb dat al dat ghy seght, dan soo ghy my soo lief hebt als ghy seght, waerom en doet ghy my niet een vriendtschap, ende ick sal daer nae oock doen wat ghy wilt? Waer op de Paep gheantwoorde heeft, eyscht wat ghy wilt ick salt u gheerne gheven. Doen seyde Bellecoleur: ick moet een Saterdach nae Florencen gaen, om de Wolle thuys te draeghen die ick ghesponnen hebbe, ende om mijn Spinnewiel te doen vermaecken, ende soo ghy my een Pont-groot leent, dat ick weet dat ghy wel hebt, ick soude mijn rocxken uyt de Lombaert haelen, met mijnen Sondaechsen voorschoot, die ick aen hadde doen ick de Bruydt was, want ghy siet dat ick in de kercke noch in eenighe eerlijcke plaetsen en mach komen om dat ick die niet en hebbe, ende daer naer sal ick altoos doen wat ghy wilt. De Paep antwoorde: Soo my Godt gheluck gheeft, ick en heb soo veel by my niet, dan zijt seecker dat ick maecken sal voor Saterdagh dat ghy dat hebben sult. Effen juyst seyde Bellecoleur: Hy is voorseecker arm die niet te belooven en heeft, dan ghy zijt altsamen milde belovers, dan voorts en hout ghyer niet af: Meendy met my te doen, als ghy aen Billusa deedt, die deurginck met eenen schoonen nieuwen niet met allen, Neen ghy by gants dit en de by gants dat, sy is

[Folio Z2r]
[fol. Z2r]

deshalven een Vrouken van den Gilde gheworden, hebdyt niet by u gaet haelet, soo ghy wilt. Lieve sprack de Paep en doet my nu niet weder thuys gaen, ghy siet nu hoe goeden pas dattet nu gheeft dat niemandt hier en is: ende moghelijck als ick weder keerde souder yemandt zijn, Godt gheef wie die't beletten soude, soo dat ick niet en weete wanneert my op een ander tijdt so wel te slach komen soude als nu. Ende sy seyde sonder twijffel als ghy seght, dat even-wel wilt ghy gaen soo gaet, soo niet wandelt even-wel. De Paep siende datse gantsch van sin was niet te doen tot sijnen gherieve, dan midts Salvum me fac, dat is, Salve my dat ende zijn meeninghe was Sine custodia dat is sonder kost jae te doen, seyde wel aen ghy en ghelooft my niet, dat ick dat brenghen soude, dan op dat ghy my ghelooft sal ick u pant laten, desen mijnen peerssen Tabbaert. Bellecoleur hief haer hooft op en seyde: Ja desen tabbaert? ho, ho wat is dit toch weert? De Paep seyde: Hoe wat is hy weert? Ick wil wel dat ghy weet dat hy van een fijn Vlaemsch Laken is, ten is gheen pack Laken, neen daer zijnder dien voor een vande fijnste Enghelsche houden, ten is noch geen vijfthien daghen dat icker twaelf gulden voor gaf ende conde stracx wel eenen Gulden te winste crijgen, had ic hem willen overlaten, ist mogelijck sprac Bellecoleur? Ick en soudet mijn leefdaghe niet ghelooft hebben: langhten my hier dan. Mijn Heer de Paep die den Voet-boge ghespannen hadde, den Tabbaert uytghedaen hebbende, heeften haer ghelanght, ende sy nae datse hem opghesloten hadde, seyde tot hem: Laet ons hier in de Schuere gaen daer noyt-niemandt en comt, ende aldus dedense, ende daer heeft hem de Paep, haer de soetste soenkens vande Weerelt gegeven, ende eene van zijn meeste Maechschap makende, met haer een goede wijse ghetommelt, daer nae in zijn onderlijf gescheyden zijnde, als oft hy van een bruyloft te dienen gekomen waere, is hy na de Kercke ghekeert, ende daer over legghende dat alle de eyndekens Keerssen diemen hem 't heele Jaer door offerde de helft van een pont groot niet uytbrenghen conde roudent hem van sijn tabbaert daer gelaten te hebben, bedenckende wat raet om die weer te crijgen. Ende om dat hy eenen argen bottekroes was, heeft hy een archeydt bedacht om die weer te krijghen als oock ghebeurt is, want overmits dattet den naestvolghenden dach heylich dach was, heeft eenen jonghen uytte gebuerte in Bellecoleurs huys gesonden ende heeft haer doen bidden dat haer beliefde hem heuren steenen Mortier wat te leenen, overmidts dat hy dien dach t'zijnent te gaste twee van zijn ghebueren hadde, soo dat hy wat sausse wilde maken: Bellecoleur heeft hem dien ghesonden ende als de ure vant noenmael gecomen was, heeft de Paep gade geslagen dat Bientevienne met Bellecoleur aen Tafel saten, ende sijnen klerck gheroepen hebbende, seyde hy hem, neemt desen Mortier ende draegt dien tot Bellecoleur ende segt haer: de Prochiaen doet u bedancken, ende seyt dat ghy hem den Tabbaert weder senden sout, die u de jonghen tot een lit-teken ghelaten heeft: De klerck ginck ten Huyse van Bellecoleur, ende heeft haer aen tafel gevonden met haren man datse aten: ende daer den Mortier neder op de aerde gheset hebbende, dede hy des Paeps bootschap, Bellecoleur siende datmen haer de mantel afeyschte, wilde antwoorden, dan de Man heeft met een gram gelaet geseyt: Hoe dus neemt ghy pant van onsen Prochiaen, ic sweer u by Godt dat my lust comt u eenen dapperen dreef te geven,

[Folio Z2v]
[fol. Z2v]

flocx geeft hem stracks weer, dat u de Honden de muy lacken moeten, ende wacht u wel dat ghy hem niet en ontsegt, al wou hy oock onsen Ezel te leen hebben. Bellecoleur al preutelende stont op, ende dien uyt haer Coffer langende, seyde sy tot den Klerck int overgeven: Ghy sult van mijnent weghen segghen. Bellecoleur seyt so, datse God belofte doet dat ghy gheen sausse meer in haren Mortier stooten sult, sulcken eere doet ghy haer nu aen. De Klerck ginck metten Tabbaert deur ende dede zijn boodtschap aen den Paep, totten welcken den Pape al lacchende geseyt heeft: Ghy sult haer segghen als ghyse siet, dat ick haer soose my den Mortier niet en leent mijnen stamper oock niet leenen en sal, d'een is d'ander weert. De Man meenende dat zijn wijf sulcken woorden ghesproocken hadde, om dat hy haer bekeven hadde, ende hy en bekommerde hem daer voordts niet meer mede, dan Bellecoleur was ghestoort opten Paep, ende en wilde oock niet eens meer met hem spreecken totten Oogst toe, Daer nae de Paep haer gedreycht hebbende dat hyse int groote Lucifers Keel-gadt soude doen gaen, heeft sy haer met Castaingien ende met nieuwen Most met hem versoent, ende daer nae hebbense menichmaels lustelijcken her over ghy Vogelken gespeelt, ende in stede vant pont groot dat in questie stont, heeft de Paep haer Cimbale wat doen vermaecken, en een kleyn belleken op nieuws daer aen doen hangen, ende doen was sy ghepaeyt.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken