Zedighe sinne-belden ghetrocken uyt den on-gheschreven boeck van den aerdt der schepselen

[p. 248]

81. Sinne-beldt.

Die slap en weeck is van gesicht,
Die wordt verblindt door 't Sonne-licht

EEn leep-oogh wou het licht der Sonne eens aen-schouwen
Met hôpe, door meer licht, meer sien-kracht te behouwen

Maer 't Sonne-licht te sterck, verblindt haer gesicht:

Soo dat zy wierdt gepijnt in 't aen-genaeme licht,

't Welck zy door 'tweeck gesicht niet wel en mogt verdragen
Waer in een oogh gesont op 't hooghste neemt behagen:

Laet ons hier de Natuer in Zede-leer verstaen,

En sien, hoewel dit Belde den Nijdigen raeckt-aen,

Wanneer Fortuna schijnt over-windigh aen haer vrienden,
Aen wie zy zegen-rijck door gunste sich laet vinden;

Soo dat daer jemandt door in eer met glans uyt-stéckt;

Dat kan de Nijdigheydt daer 't goedt gesicht on-breckt,

[p. 249]

 

Niet luchten sonder pijn; dat haer doet booser vinden,

 

Om dat een anders glans haer oogen meer doet blinden:

 

Daer de goedt-gunstigheyt haer meeste vreught in heeft,

 

Dat zy aen ander wenscht 't geluck, daer zy in leeft.

 

Dit is de straf van Nijdt, dat zy met traege tanden

 

Haer hert eet selver op, tot haer meer leedt en schanden.

 

Is 't niet een slechte saeck, dat my een anders licht,

 

Soo on-verdraegelijck verblindt mijn slap gesicht?

 

Het is een helsche pijn, van duyvels niet te lijden,

 

Die ons den glori-glans des hemels soo benijden;

 

Dat zy sich door den haet aen-doen een meerder pijn,

 

Als 't vier, daer zy altijdt verdoemt in moeten zijn.

Voort-gangh op het selve.

DAt jemandt behaet wordt dat en schaedt hem niet, want daer om en is hy niet quaedt, om dat een ander hem benijdt, maer in tegen-deel het is hem glorieus benijdt te worden; want niemandt die bot, ellendigh en verleghen is sal benijdt worden, ten waer van jemandt die noch ellendiger waer als die hy benijt: hier om en kan den geluckigen niet ghelijden dat jemandt geluckiger is dan hy, ja niet den gheluckighen gelijck hy, want aen sommige de gelijckigheydt van wel-vaeren brenght het helsch saet voort van haet ende nijdt: soo dat de oorsaeck, daer den bleecken nijdt uyt-spruyt, is de uyt-stekentheydt ende voor-deel van een-ander. Ons ghemoedt is van sulcken in-gheboren trots-sicheydt, dat het aen niemandt wilt wijcken, en sich vernedert voelt, als haer jemandt te boven gaet: En al is het, dat zy beschaemt is haer leedt te veropenbaeren, soo en laet zy daerom niet van spijt sich selven met lange tanden te vertéren waer in, haer droe-

[p. 250]

vigh gelaet haeren verraeder is. De in-gevallen kaecken van eenen nijdighen, het bleeck aen-schijn, het swaer gemoedt met droevigh versuchten, seggen ons, dat hem jet lettende is: 't is een sieckte van den duyvel die noyt geholpen kan worden, vermidts de quael van den Nijdighen, oft komt uyt sijn eygen quaedt, oft uyt het goedt van een ander: wordt ghy sieck uyt u eyghen on-steltenisse, daer zijn Aardtsen en gheneesmeesters genoch om u te genésen, maer komt zy uyt het goedt van een ander, wie sal u helpen, daer niemandt van sijn goedt moet af-staen, om dat ghy dat benijdt: daerom en laet de Sonne niet te schijnen, om datter veel quaede ooghen zijn, die haer schoon licht niet en konnen verdraeghen. Behaet en benijt te zijn, kan ons niet beschaedigen, daer den nijdighen gheeft selver ghetuygenis van onse uyt-stekenheydt. Seneca sprekende vande polityke regeringe, wel seyde, de eerste konste des Rijckx, is den nijdt te konnen lijden. Waer om en soude ick niet mogen seggen: de eerste konste des hemelrijck is, den Nijdt geduldigh te onder-staen, het welck my niet hinderen kan, en de nijdiheyt selver haer eyghen vonnis uyt-spréckt, uyt-voert en met haer eygen doodt gerechtelijck bestraft: Wie sal dan willen gelooven, dat de benijders menschen zijn?