Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Alle de werken. Deel 1 (1862)

Informatie terzijde

Titelpagina van Alle de werken. Deel 1
Afbeelding van Alle de werken. Deel 1Toon afbeelding van titelpagina van Alle de werken. Deel 1

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (28.12 MB)

Scans (56.30 MB)

XML (4.35 MB)

tekstbestand






Editeur

J. van Vloten

Illustrator

Johan Wilhelm Kaiser



Genre

poëzie

Subgenre

verzameld werk


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Alle de werken. Deel 1

(1862)–Jacob Cats–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 905]
[p. 905]


illustratie

De nayer die geen knoop en leyt, verliest sijn steeck.
Il sarto chi no fa nodo, perde il punto.

 
De kleermaker spreeckt:
 
Ghy, die hier sonder werck gaet dolen achter straten,
 
Hoort, wat my daer gebeurt, het sal u mogen baten;
 
Leert van een snijder wat, al is het ambacht slecht,
 
Een dwaes heeft menighmael sijn wijser onder-recht.
 
Ick ben te deser uyr niet al te wel geschoren,
 
'k En had geen knoop geleyt, dus is mijn steeck verloren;
 
Mijn haest heeft my vertraeght, dit spijt my wonder seer,
 
Dan hier schuylt evenwel een gront tot goede leer:
 
Siet, wie dat eenigh dingh met vrucht begeert te plegen,
 
Die moet eer hy begint sijn gronden overwegen,
 
Hy moet niet in der ijl gaen vallen aen het werck,
 
Niet doen in sijn bedrijf, als op een vast gemerck;
 
Want al wie metter haest iet poogen aen te vangen,
 
Die krijgen in 't gemeen een paer beschaemde wangen;
 
Nu vrient, gaet uwes weegs, maer let op mijnen raet,
 
En maeckt, al eer ghy naeyt, te knoopen uwen draet.

Het spreeck-woort leert, dat men alle saken met omsichticheyt, en niet in der haest, moet in 't werck stellen: daer toe noch een ander spreeck-woort (mede ontleent van 't snijders ambacht) kan werden gevoeght, te weten:

 
Meet driemael, eer ghy eens snijt.
 
Een ander genomen van de voer-lieden:
 
Eer ghy voortrijt, siet nae de linze.

Hier toe dienen dan de volgende spreucken en spreeek-woorden:

 
Nederl.
 
Eerst wickt, dan waeght.
 
De keerse die voorgaet, licht best.
 
Wie in der haest ovent, krijght gehorende brooden t'huys.
 
Een haestigh mensch moet op een ezel rijden.
 
Geen dingen metter haest, als vloôn te vangen.
 
Al te haestigh is quaet.
 
Haest en spoet niet.
 
Frans.
 
Mesure trois fois, avant que tailler une fois.
 
Hooghd.
 
Habe rath vor der that.
 
Eh wigs, den wags.
 
Ital.
 
Penfa prima, e poi fa.
 
Hooghd.
 
Schneller rath viel rewen hat.
 
Frans.
 
Ne romp 1'oeus mollet, Si ton pain n'est prest.
 
Spaens.
 
Quien mal inborna, fara los panos tuertos. id est:
 
Frans.
 
Qui mal enfourne, tire des pains cornus.
 
Lat.
 
Canis festinans coecos parit catulos.

Festina lentè.

 
Sed nimium properas, & adhuc tua messis in herba est. Ovid. Ep. Helen.
 
Summae prndentiae est, ita praeterita agnoscere, ut futuris prospiciatur. Corn. Nepos.
[pagina 906]
[p. 906]

Met tijt en stroo rijpen de mispelen.
Con il tiempo e con la paglia si maturano le nespole.

Het beeldt kan zijn een appel-wijf, ofte een vrouwe die haer met fruyt te verkoopen geneert, rijpe ofte gelaegde mispels aen de omstanders vertoonende, ende aldus spreeckende:

 
Siet hier, o vrienden, wie ghy zijt,
 
Siet hier de krachten van den tijt:
 
Dees mispels waren eertijts groen,
 
Wat konder iemant mede doen?
 
Geen mensch en at die uytter hant,
 
Die oyt daer lust of smaeck in vant;
 
En of men die al schoone briet,
 
Het fruyt en docht noch efter niet;
 
En soo die iemant stoven wou,
 
Wat hadt die anders als berou?
 
Soo dat dit ooft maer scheen te zijn
 
Een middagh-mael voor eenigh zwijn.
 
Maer siet, ick gingh met stillen vlijt,
 
En gaf het over aen den tijt,
 
Die heeft'et met een goet beleyt
 
Te muycken onder hem geleyt;
 
En siet, nu is het groen gewas
 
Gansch anders als het eertijts was;
 
Want dat te voren niet en docht,
 
Dat wort nu dier genoegh gekocht,
 
Dat wort nu op den disch gesien
 
Oock van de dungetongde liên.
 
Siet, vrient, de tijt heeft wonder kracht,
 
Hy maeckt de wrange mispels sacht.

Metter tijt bijt de muys een kabel in stucken.
a mouse in time maye bite a two a cable.

 
Een muys, die lange knaeght, die kan een kabel breecken,
 
Een key wort uytgeholt staer stage droppels leecken,
 
Of schoon een eyckestam vry diep gewortelt staet,
 
Sy valt nog even-wel, indien men lange slaet:
 
De tijt kan wonder doen, de tijt die lockt de rosen
 
Oock uyt een dorren struyck, en doetse lustigh blosen;
 
De tijt verandert veel, de tijt heeft groote kracht:
 
Door tijt, en met het stroo, soo wort de mispel sacht.
 
Nederl.
 
Alle dingh slijt,
 
Door loop van tijt.
 
Die een gouden poorte wil maken, brengt'er elcken dagh een nagel toe.
 
Met tijt en stroo worden de mispelen sacht.
 
De tijt brenght rosen voort.
 
Metter tijt rijpt het koren.
 
Die den tijt verbeyen kan,
 
Van een jongen wort een man.
 
't Is hart ooft dat de tijt niet en meuckt.
 
De neerstige hant,
 
En sparige tant,
 
Koopt ander luy lant.
 
Aenhouden doet verkrijghen.
 
Het water holt een harden steen,
 
En dat maer door den drop alleen.
 
De stadige jager vanght het wilt.
 
Frans.
 
Les ans scavent plus que les livres.
 
Ital.
 
Chi ha patienza, tordi grassi à un quattrino.
 
Il tempo mitiga ogni gran piaga.
 
Spaens.
 
El tiempo es maestro en todas las artes.
 
Poco à poco hila la vieja el copo. id est:
 
Frans.
 
Peu à pen sile la vieille sa quenouille.
 
Ital.
 
Non c' è frutta dura, che il tiempo non matura.
 
Hooghd.
 
Mit viel straichen vtird der stocksisch lind.
 
Frans.
 
La continuelle goutiere
 
Rompt la pierre.
 
Lat.
 
Dies adimit aegritudinem hominibus. Ter. Heaut. 3. 1.
 
Ital.
 
A passo à, passo si va lontano.
 
A goccia à goccia si cava la pietra.
 
Lat.
 
Annus producit, non ager. Vid. Erasm.
 
Quidquid voles quale sit scire, tempori trade. Sen.
 
Tempore ruricolae patiens fit taurus aratri, &c. Ovid. 4. Trist. 6.
 
Griecx.
 
Σπεύδε βραδέως.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken