Silenus Alcibiadis, sive Proteus
(1618)–Jacob Cats–
Auteursrechtvrij
[pagina 106]
| |
Kinder-spel ghedvyt tot sinne-beelden,
| |
[pagina *2-*3]
| |
 Kinder spel gheduydet tot Sinne-beelden ende Leere der Seden.
Ex nvgis Seria | |
[pagina 107]
| |
't Kint dat daer op een stockjen sit,Ga naar margenoot+
Hout, soo het meynt, 't peert by 't ghebit.
Veel meynen, door haer hooghen moet,Ga naar margenoot+
Sy rijden; en gaen maer te voet.
Den jonghen, die daer bobbels blaest,Ga naar margenoot+
Let eens, hoe seer hy staet verbaest,
Om dat sijn spel coomt tot een val,
Alst wesen soud' op 't best van al.
Den bobbel, als die meest opswelt,Ga naar margenoot+
Berst dan, en valt als quijl op 't velt:
Die haest'lijck climt tot grooten staet,
Op 't hooghst' hy dickwils t'onder gaet.
Die daer hun voeten steken op,Ga naar margenoot+
En staen op d'aerde metten kop,
Zijn wy, die van ons sin berooft,
In d'aerde wroeten met het hooft;
En gheven aen het hoochste goet,
Schier niet, als 't hol van onsen voet.
Het Coten-spel seyt oock al wat,
Indien-ment naer behooren vat.Ga naar margenoot+
De coot aen niemant vreucht en gheeft,
Soo langhe-tijt den osse leeft;
Maer als den os sijn leven laet,Ga naar margenoot+
Dan wert de coot' een spel op straet.
Een carich mensch bewaert sijn goet,
Soo, dat het niemant goet en doet,
't Leyt als begraven in sijn schoot,
Maer 't gaeter anders naer sijn doot;
| |
[pagina 108]
| |
Want dat den spaerder groef in d'eert,
Dat wort dan ruyterlijck verteert.
Ga naar margenoot+ De kinders die op stilten gaen,
Dees zyn de menschen vol van waen,
Die gheerne thoonden hoogher schijn
Als sy wel inder waerheyt zyn.
Ga naar margenoot+ Den huysraet van dit poppe-goet,
Verheucht der meyskens sacht ghemoet,
Al is het best maer loot off eerd',
Sy achtent al van grooter weerd';
Ga naar margenoot+ Smaect u een duyf als een patrys,
Eet ghy de grut soo lief als rys,
Streckt u een eent voor een capoen,
Wat hebdy met veel goets te doen?
Al ist ghering', 't gunt datmen heeft,
Die sich vernoucht in vreuchde leeft.
Als 't knechjen met den knicker schiet,
Die liep, die blyft; die stont; die vliet;
Ga naar margenoot+ Als eenich prince, lant, off stadt,
Syn tyt van wel-stant heeft ghehadt,
Een ander coomter stooten aen,
En siet! dan ister me ghedaen.
Dat stont, verdwijnt uyt ons ghesicht,
En wert als uyt het spel ghelicht:
Aldus gaet alle dinck int ront,
Het rijst, dat lach; het valt, dat stont.
Let op de vliegher van papier,
Gheresen tot den hemel schier,
| |
[pagina 109]
| |
Die, soo den ionghen lost de coordt,
Noch gaet gheduerich voort en voort.
Een die met eer-sucht is besmet,Ga naar margenoot+
Hoe hooch dat hy oock wert gheset,
Hy wil noch altyt verder gaen,
Syn hert wert noyt ghenoech ghedaen;
Het windrich hooft climt, draeyt, en went,
Tot dattet, 'k weet niet waer, belent.
Den top draeyt omme knap en vlug',
Soo lang' de sweep cleeft aen zyn rug',Ga naar margenoot+
Maer nauw' en laet den gheessel off,
Hy leyt, ghelijck een block, int stoff;
Wy hebben God als by den voet,Ga naar margenoot+
Soo lang' wy zyn in teghen-spoet,
Maer als de roed' is vanden eers,
Dan hout de duyvel weer de keers.
Al is de muss' los vanden bant,
Sy keert weer na de ionghens hant,Ga naar margenoot+
En dit al om een weynich aes;
Veel menschen zyn soo dom en dwaes,
Dats' om een schotel moes off cruyt,
Haer vryheyt geven als ten buyt.
Het coorde springhen leert den vont,Ga naar margenoot+
Om wel te vatten tyt en stont,
Soo ghy cont springhen op de maet,
Niet al te vroech, niet al te laet,
Niet al te traech, niet al te snel,Ga naar margenoot+
Soo sydy meester van het spel.
| |
[pagina 110]
| |
Ga naar margenoot+ Het kint dat mettet houpken speelt,
Verthoont als van den tijt een beelt;
Den houp loopt om, door nat en drooch,
Dat onder was, dat ryst om hooch,
Dat boven was, valt weer beneen,
Soo gaen de snelle jaren heen.
Wanneer de Winter is gheent,
Dan coomt ons aen de soete Lent,
Den Somer volcht, en dan den Herft,
Tot dat den mensch ten lesten sterft.
Ga naar margenoot+ Maer off den houp schijnt wel te gaen,
Den ionghen hout niet op van slaen.
Hoe wel den tijt ons heeft gheset,
Noch wil-men op een ander bedt.
Ga naar margenoot+ Wanneer ghy siet de ieucht, die daer
Den eenen voor, den anderen naer,
By beurten op de bane glijt,
Dat is te segghen, elck zijn tijt;
Den eenen coomt, den and'ren gaet,
Den eenen valt, den and'ren staet,
Den eenen daelt, den and'ren climt,
Als dees verbetert, dien verslimt.
Den ionghen, die daer spelen gaet,
Ga naar margenoot+ En hout een mus ken by een draet,
Wanneer de mus te hooghe schiet,
Ga naar margenoot+ Roept over-luyt, bey! hoogher niet,
En schoon de mus haer stelt ter weer,
Hy rucktse met den draet ter neer,
| |
[pagina 111]
| |
Wat wil-men vlieghen verr' en hooch,
't Is dwaes en ydel ons ghepooch,
Al staet ons open zee en velt,
Een yder is sijn pael ghestelt,
En als ons lijntjen is ten end,
Dan ist om niet al watmen rent.
Nu 't is ghenoech, dies ick besluyt,
Treckt, Leser, selfs wat goets hier uyt,
Soo sal niet al verloren gaen
Den tijt, die ghy hier hebt ghestaen;
Dan 't dunckt mischien u al te slecht,
Door kinders te zyn onder-recht;
Neen, neemt gheen dinghen soo verkeert,
Wt zotheyt men wel wysheyt leert.Ga naar margenoot+
De Kinder-spelen zijn wel eer,
By wyse lien ghebruyckt tot leer,
En Christus selfs heeft die niet wel,Ga naar margenoot+
In ernst ghebruyckt het kinder-spel?Ga naar margenoot*
Dan op dat ick u niet belet,
Gaet uwes weechs, en draecht wat met;
Acht niet te kints het Kinder-spel,
Maer denckt wat hoogher, en vaert vvel.
FINIS. |
|