Docet ipse docendvs.
XXV.
Nonnulli ex ijs, qui Arcae faciendae adhibiti fuerunt, diluvio tamen periêre. Saepe lixa, qui culinae operam dedit, nidore repletus minimum comedit. Fieri potest, vt cibi spiritualis Administri nec eo ipsi fruantur. Nihil minus ferendum esse arbitror rationem vitae ab altero reposcere eum, qui non possit suae reddere. Benè dicta quidem non improbo, benè facta autem longè praefero; praesertim quidem in eo, cui populum docendi grave pondus incumbit. non enim homines tam facilè verborũ doctrinâ ducuntur, quam operum. rectè facere principem, qui cives suos faciẽdo docet, Antiqui censent. quidni idem de Pastore ac Doctore dicamus? ij, si id non faciant, vitia non solùm concipiunt, sed etiã in civitatem effundunt; plusque ferè exemplo, quam peccato nocent. Sermo quidem animi interpres est, sed vocalis tantum; actio vero̔ realis, hanc malim. Magis enim credibile puto ea vnumquemque ex animo velle, quae agit, quam quae loquitur: ideoque saniores de fide cujusque magis oculis, quam auribus credunt. Qui benè dicit & facit, omni exceptione major est; duo tamen haec si separanda sunt, rectè facientẽ & caetera taciturnũ, praeferendum judico.
SElfs eenighe vande ghene die de Arcke hebben helpen timmeren, zyn door de Sondvloet vergaen. Een Cock die de spijse bereyt heeft, eet menichmael alderminst, als vol zynde vanden reucke. T'can gebeuren, dat de gene die ons de gheestelijcke spijse voor stellen, selfs daer van geen genut en hebben. Middeler tijt en isser niet min te verdragen, als dat yemant, die reden eyst van eens anders leven, van zyn eyghen selfs gheene geven en can. Wel te spreken is een loffelick dinck, maer wel te doen gaet noch voor: sonderlinghe inde ghene, die den swaren last van de Gemeente te leeren op de schouderen gheladen hebben: want het volck en wert niet so lichtelijck tot de deucht geleyt met de leere van woorden, als met de leere van wercken. De Oude seyden dat een Prince wel dede, dat hy sijn ondersatẽ met Doen leerde. Het selve mach, niet sonder reden, tot een Herder en Leeraer des volckx gheseyt werden. Want in ghevalle inde sulcke de leere niet beantwoordt en wert vande daet, soo en sondigen de soodanighe niet alleenlijck ten opsiene van hun selven, maer gieten de feylen uyt over de gantsche stadt, en doen meer schade door haer exempel, als door de soude selfs. De woorden diemen spreeckt werden genoemt Tolcken van het ghemoet, de daden sijn't noch beter: t'is waerschijnelicker dat yemant van hertẽ meynt, het ghene dat hy doet, als het gene dat hy maer en seyt. De Oude, van yemandts geloove oordeelende, geloofden ten dien aensiene veel beter haer oogen, als haer ooren. Die wel spreect, en met eene wel doet, is eẽ dubbel man: Indien men nochtans dese twee dinghen soude willen scheyden, so is den genẽ die wel doer, en voorts stille swijcht, noch verre de beste te houden.
Chrys. in Lib. de Compunct. Cord.
DOcere & non facere, non solum lucri nihil, sed & damni plurimùm confert. Grandis enim comdemnatio componenti quidem sermonem suum: vitam vero suam atque operam negligenti.
August. super illud Beat. Immacul.
JVdicet ille de alterius errore, qui non habet in se ipso quod condemnet, judicet ille qui non agit eadem, quae in alio puta. verit punienda, ne cum de alio judicat, in se ipsum sententiam ferat.
Auteursrechtvrij