verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, 1169 C2 en 1169 C3

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van de eerste druk van Naar zijn dagboek van Willem de Clercq, bewerkt door A. Pierson, uit 1869.

 

redactionele ingrepen

deel 1, p. V: de kop ‘Deel 1’ is tussen vierkante haken toegevoegd

deel 1, p. 1: de kop ‘Willem de Clercq’ is tussen vierkante haken toegevoegd

deel 1, p. 224: de pagina's na p. 224 zijn door ons van een nummering voorzien, *1-*16

deel 2, p. III: de kop ‘Deel 2’ is tussen vierkante haken toegevoegd

deel 2, p. 432-434: de aantekeningen op p. 432-434 zijn opgenomen als eindnoten bij Bijlage A op p. 415-431, en niet als tekst op de genoemde pagina's

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (deel 1: p.I, IV, *12 en *16; deel 2: I, II en IV) zijn niet opgenomen in de lopende tekst. De ‘Drukfeilen’ van p. 481 zijn doorgevoerd in de tekst; de opmerking over p. 415 is verwerkt als eindnoot op de betreffende pagina.

 

[deel 1, pagina III]

WILLEM DE CLERCQ

NAAR ZIJN DAGBOEK

1811-1824

niet in den handel.

Gedrukt bij Gebr. van Asperen van der Velde, te Haarlem.

 

[deel 1, pagina *13]

INHOUD.

Voorwoord.
Eerste levensjaar.	Bladz. 1
HOOFDSTUK I. - 1811.
Kermis te Amsterdam. - Komeet. - Veiling van schilderijen. - Napoleon in de hoofdstad verwacht. - Toebereidselen voor zijne komst. - Napoleon's intocht. - Vertrek van Helmers. - Wagenaar. - Schiller's Wallenstein. - Bilderdijk. - Behoefte aan poësie ontwaakt. - Rupelmonde. -	Bladz. 7
HOOFDSTUK II. - 1812.
Nieuwjaarsdag. - Blik in de toekomst. - Anekdoten betreffende Napoleon. - Vrees voor de geheime politie. - Bilderdijk's lezing in Felix Meritis. - Vondel's Treurspelen. - Pope. - Poot. - Grieksch aangevangen. - Katechisatie. - Geometrie en Fysika. - Feesten. - De loteling. - Garde nationale. - Letterkunde. - Bilderdijk's Nieuwe Mengelingen. - Binnenlandsch reisje. - Gedachten over de eeuwigheid. - Politiek. - Paradise Lost.	Bladz. 14
HOOFDSTUK III. - 1813.
Hoop op betere tijden. - Schilder- en teekenkunst. - Virgilius. - Katechisatie. - Tollens. - Helmers. - van der Palm. - Wieland. - La Bruyère. - Binnenlandsch reisje. - Fransche politiek. - De kosakken. - Vertrek der Franschen. - Aanneming tot lidmaat der kerk en doop. - Komst van den Prins.	Bladz. 26

 

 

[deel 1, pagina *14]

HOOFDSTUK IV. - 1814.
Blik in de toekomst. - Nuchtere politiek. - De kozakken. - Reisje door Zuid-Holland. - Borger. - Van der Palm. - Kemper - Rotterdam. - Instituut op Fijenoord. - Bilderdijks Affodillen. - Zijn Geestenwareld. - De echt. - Zucht naar het Vaderland. - Losse gedachten. - Terugblik.	Bladz. 40
HOOFDSTUK V. - 1815.
Oudejaarsavond op een bal. - Dansen. - Prijsuitdeeling. - van Hulst. - Ontwakende liefde. - De leus Vaderland en Oranje. - Bij l'amica Catonna. - Deklaratie. - ‘Liebe, liebe lass' mich loss.’ - Reisje naar Gelderland. - Heeft de verstrooiing geholpen? - Verloving. - Bij het kistje van de kleine Elise.	Bladz. 59
HOOFDSTUK VI. - 1816.
De poësie van het verlangen. - De liefde geen blinde hartstocht. - Reis naar Petersburg.	Bladz. 73
HOOFDSTUK VII. - 1817.
Terugblik. - Letterkunde. - Ouderwetsch diner. - Boutade. - Overgevoeligheid. - Dompig kantoor. - Helmers. - Eerste improvisatie. - Geschiedenis der improvisatie. - Verhandeling in Harmonica. - Vaders dood. - Sterfhuis. - Werken voor het dagelijksch brood. - Voorspoed in de zaken.	Bladz. 91
HOOFDSTUK VIII. - 1818.
Zwaarmoedigheid niet geduld. - De Clercq's moeder. - Aan het hoofd der zaak. - Zelfkennis. - Bijbelvereeniging. - Schutterij. - Agathocles en zedelijke reinheid. - Het huwelijk nadert. - Huwelijk. - Samenvatting van vroegere aanteekeningen. - Goddelijke fotografie. - Vrienden, feesten en huwlijksleven.	Bladz. 103
HOOFDSTUK IX. - 1819.
Gewaarschuwd voor het improviseeren. - Ontkiemen der godsdienstige verandering. - Lord Byron. - Letterkundige

 

 

[deel 1, pagina *15]

arbeid. - Vive la poésie. - Tijd van overgang. - Klachten. - De Kerkklokstoonen.	Bladz. 114
HOOFDSTUK X. - 1820.
Da Costa's lezing in de Hollandsche Maatschappij. - De Lamartine. - Kennismaking met Da Costa.	Bladz. 120
HOOFDSTUK XI. - 1821.
Omgang met Da Costa. - De bekeerder bekeerd. - De eerste vertrouwde van het groote geheim. - ‘Vurig geloof.’ - Belofte van de Clercq aan Da Costa. - Da Costa en Bilderdijk. - Behoefte aan kracht. - Capadose. - Melanchton. - Da Costa's vader. - Verhandeling over de Grieken.	Bladz. 123
HOOFDSTUK XII. - 1822.
Verhinderde improvisatie in het publiek. - Gedicht aan Moeders nagedachtenis. - Een joodsche begrafenis. - Da Costa's Israël. - Da Costa en Crommelin. - Kennismaking met Bilderdijk. - Da Costa's trouwdag. - Da Costa's bekeering geen geheim meer.	Bladz. 149
HOOFDSTUK XIII. - Vervolg.
Da Costa's doop. - De bekroonde Prijsvraag.	Bladz. 166
HOOFDSTUK XIV. - 1823.
Theologica. - De bezwaren tegen den geest der eeuw. - Loots in de Hollandsche Maatschappij. - De verheerlijking der Middeneeuwen door de apotheose van den Cid.	Bladz. 185
HOOFDSTUK XV. - 1824.
Te Rotterdam. - Tollens. - Van Rijckevorsel. - De van der Hoevens. - De kwestie van den kinderdoop beslist. - Bij een kinder-lijk. - Overzicht van het dagbock. - Vertrek naar den haag.	Bladz. 213

 

 

[deel 2, pagina III]

WILLEM DE CLERCQ

 

NAAR ZIJN DAGBOEK.

 

1825-1844.

 

niet in den handel.

 

Gedrukt bij Gebr. van Asperen van der Velde, te Haarlem.

 

[deel 2, pagina 479]

INHOUD.

HOOFDSTUK XVI. - 1825-1827.
Een nieuw tijdvak. - Belangstelling in zijne vrienden. - Eigene ontwikkeling. - De huisvader. - Omgang in den Haag. - De tijd der trillingen. - Briefwisseling met da Costa. - Met S. de Clercq	Bladz. 225
HOOFDSTUK XVII. - 1828.
Staatkundige beschouwing. - Bal ten hove. - Ontvouwing van zieleven. - Over Goethe. - Over Herder. - Over Kunst. - De vijfde zoon. - Over de vaccine. - Kermishouden. - Ons uittreksel gerechtvaardigd. - Synodaal diner. - De Clercq over zijn improviseeren. - Kennismaking met Ds. Kohlbrugge. - Terugblik	Bladz. 249
HOOFDSTUK XVIII. - 1829.
Over België. - De onaandoenlijkheid in Holland. - Letterkundige aanteekeningen. - Geestelijke zusters. - Wereldsche genoegens. - Over zijn zoon Gerrit. - Het lezen in en voorlezen uit den Bijbel. - Kennismaking met de heeren Groen en Koenen	Bladz. 275
HOOFDSTUK XIX. - 1830.
Losse gedachten uit verschillende jaren. - Berichten van de belgische omwenteling. - Huiselijke vreugd	Bladz. 293

 

 

[deel 2, pagina 480]

HOOFDSTUK XX. - 1831.
Doop van Margaretha. - Koperen Bruiloft. - De Handelmaatschappij naar Amsterdam. - Zelfbeschouwing. - Vriendenstatistiek. - Terug in Amsterdam. - De begrafenis van Bilderdijk. - Over opvoeding	Bladz. 314
HOOFDSTUK XXI. - 1832.
Nieuwe betrekkingen. - Een avond met da Costa. - Over de cholera. - Kerkelijke mededeelingen. - Eene godsdienstige samenkomst. - Geboorte van den zesden zoon. - De citadel van Antwerpen. - ‘De schoolmeesters in den boedel.’	Bladz. 331
HOOFDSTUK XXII. - 1833.
Réveil en Afscheiding. - Da Costa en Ds. Kohlbrugge. - De nieuwe leer der heiligmaking. - Over de Clercq's karakter. - De dood van een kantoorbediende	Bladz. 341
HOOFDSTUK XXIII. - 1834.
Invloed van Ds. Kohlbrugge. - De Nederlandsche Stemmen en de Afscheiding. - Herinneringen van Zomerzorg. - Over een geschrift van den heer Groen	Bladz. 353
HOOFDSTUK XXIV. - 1835.
Een brief van Jan Ros. - Moeilijkheden wegens de Stemmen.	Bladz. 360
HOOFDSTUK XXV. - 1836.
Oordeel over konfessioneele eenheid. - Eene zitting van het Instituut	Bladz. 364
HOOFDSTUK XXVI. - 1837-1839.
De Scheiding en het Liberalisme. - Losse Gedachten. - Rechtvaardiging van de Nederlandsche Handelmaatschappij. - Over geldbelegging en milddadigheid. - Da Costa's professoraat. - Uit de Clercq's briefwisseling met zijn zoon G. de Clercq. (Eene mededeeling over het sterfbed des laatsten). - Zelfonthulling. - Uit een troostbrief	Bladz. 368

 

 

[deel 2, pagina 481]

HOOFDSTUK XXVII. - 1840-1844.
Losse aanteekeningen. - Laatste gedachten en bemoeiingen. - Zijn dood. - De indruk dien zijn dagboek achterlaat.	Bladz. 385
BIJLAGEN.
A. Bijzonderheden betreffende de Clercq's improvisatiën...	Bladz. 415
Aanteekeningen	Bladz. 432
B. Het oordeel van tijdgenooten over de Clercq's improvisatiën.	Bladz. 435

 

DRUKFEILEN.

Bl. 53 staat: cents lees: stuivers.

Bl. 118 staat: cor suum lees: cor.

Bl. 135 staat: de Godgetrouwe enz. lees: de aan God getrouwe Jood is Christen in 't Verlangen.

Bl. 215 staat: Ds. van Rijk lees: Ds. van Eyk.

Bl. 431 staat: v.d. Hoeve lees: v.d. Hoeven.

Bl. 431 staat: Heemsteden lees: Heemstede.

Op bl. 415 heeft men verzuimd te doen opmerken, dat Bijlage A geheel van de hand van de Clercq is, en uit dien hoofde, waar dit anders mogelijk zou zijn geweest, niet werd aangevuld.