Toetzsteen der ware leeraren

[fol. 69r]

Tafele.

A.

Abrahams kinderen zijn onderdanighe ende geloovige menschen. x.l.2.

Achterclap moetmen verlaten. xv.l.5.

Aantrecken moetmen Christum. xv.r.6.

Afgoderie te verlaten. xv.k.2.

Quade Affectē te verlatē. xv.ii. per tot u.

Aflaten van zondigen. xv.o.

   is een vrucht eens oprechten Predicants. xvij. d.2.

Ampt eens waren Leeraars. xij.

Arbeyder. vij.d.3.

Arbeydt des Leeraars behoort bekendt te worden. xij.c.2.

B.

Basuyn vij.k.16.

Bedrogh moetmen laaten. xv.k.9.

   Int herte. xv.n.4.

Is niet begeerlijck na winst. ix.a.6.

Quade begeerten in’t herte. xv.n.2.

T’behaghen der grooten soeckt hy niet. xvij.e.3.

Behoeften om een waare Leeraar te sijn. Cap. xj.

Bekeeringe des volcx vruchten eens Leeraars. xvij.e.2.

Belogen worden ware Leeraars. xviiij.c.1.

Beloften van vermeenighvuldiginghe der kinderen des Kercx. etc. x.l.1.

Berispt. vij.o.1.2.3.

   vrymoedelijck. xiij.c.1.

   strengelijck. 2.

   goedertierlijck. 3.

   ernstlijck. 4.

Berou des volcx vruchten des Leeraars. xvij.d.1.

Tot berou vermaant hy. xij.g.4.

Besnijden van’t herte. xv.n.16.

Betert hem self. xiij.c.

Betuycht het ondervonden. xiij.d.6.

Beveynstheyt schuylt in ‘smenschen herte. xv.n.5.

Bidt voor sijn schapen. xij.b.3. xiij.b.9.

Bijl aenden boom. vij.k.19.

Bisschop. vij.r.2.

Bitterheyt int herte. xv.n.9.

D’een Blinde leedt d’ander. iij.4.

Blijdtschap der Ouderen is die deucht haarder kinderen. x.l.4. xx.c.

Blijdtschap der Leeraren is die bekeeringhe der Leerlinghen. vij.d.5.

Bode. vij.p.2.

Boom kentmen aendē vruchten. xvij.b.1.Goede Boom goede vruchten. xvij.e.4.

Goede Boom is eē goet Leeraar. xv.o.18.

Boosheyt int hert. xv.o.13.

Boumeester. vij.d.1.

Hy bout of sticht. x.i.1.

C.

Werdt ghecalumnieert. xviij.t.1.

   Christus.

Is ’t Leven. xv.q.1.

Is de Wegh. xv.q.3.

Ist Licht. xv.q.2.

Is de Waarheyt. xv.q.5.

Is der deughden Schatkamer. vij.l.4. xv.f.2.

Leeft inden sijnen. xv.r.8.

Woont inden sijnen. xv.r.9.

Is onse Gherechtigheyt. vij.k.8.

   Christi.

volheyt. xv.f.1.2.

   Christum

moetmen aantrecken. xv.r.6.

   Door Christum.

   wijsen sy tot Gode. j.6.

Cuysheyts exempel. xj.k.3.

Den Curieusen pluymstrijckt hy niet. xiiij.e.5.

D.

Danckbaarheydt der Leerlinghen aan hare Leeraar. xx.c.

Diefte moetmen verlaten. xv.k.11.

Dienaar. vij.n.1.

Dispensier. vij.m.3.

Wat een goet Leraar niet en doet. Cap. xiiij.

Dolinghen laten. xv.m.2.

Oude Dolinghen laten. vij.k.2.

Dootslach verlaten. xv.k.17.

Dreycht cxiij.e.5.

Droefheyt der Ouderen, zijn quade kinderen. x.l.5.

Dronckenheyt verlaten. xv.k.13.Droom eten. xv.r.4.

Duyve. vij.c.1.

Drijft Duyvelen uyt. xij.g.3.

E.

Eten in droom. xv.r.4.

Eyghen wil int hert. xv.n.12.Enghel. vij.p.3.

Eere Gods soecken, merckteecken eens waren Leeraars. vj.b.1.

Euangelist. vij.p.1.

Exempel is een Leeraar. vij.g.1.h.1.xj.k.1.xij.c.7.

F.

Flateren of pluymstrijcken laten. xv.l.3.

Fonteyn des Levens. vij.k.10.

G.

Gheboden Gods licht. xv.h.1.

   Ghedachten.

   Godtloos. xv.m.7.

   onrecht. xv.m.6.

   onnut. xv.m.4.

   verkeert. xv.m.5.

   quaadt. xv.m.8.

   moetmen verlaten. xv.m.1.Ghedaante Christi becomen. xv.r.7.Gheduldigheydt den Leeraar noodigh. xj.l.2.

Gheloof des volcx vruchten der Leeraren. xvij.2.1.

Gemeen opinie te mijden. xxj.o.

   werdt elck ghelijck. vij.iij.3.a.

Gerechtigheyt Christi. vij.k.8.

   inwoonende. xvij.f.4.

Ghesante, vij.p.3.

Ghesontheyt der menschen eynde des levens. x.a.3.

Ghesontheyt der zielen, deughde. x.b.2.

Ghesonde leere. xiiij.r.2.

Ghewoonte. xj.i.1.

   int quade. xj.i.2.

   int goede. xj.i.3.

Ghetuyghe. vij.m.2.

   ghetriy. a.

   uytsmaken. b.

   uyt sien. c.

   uyt tasten. d.

   uyt weten. e.

Ghewelt verlaten. xv.k.14.

Ghewin en soeckt hy niet. xijij.d.3.

Gierigheyd int hert. xv.n.3.

Glorie der gelovigen. vij.g.2.a.

Wijst tot Gode. 1.8.

Is goedertieren. viij.r.4.

Is goetdaadigh ofte dienstbaar. viij.c.1.

Het Goede leert hy. xv.r.1.

Godtloosigheyt verlaten. xv.o.3.

Gulsigheyt verlaten. xv.k.12.

H.

Is hatelijck by de wereld. viij.d.3.Haet ten quaden. xv.f.1.

Heelt niet dat om weten nut is. xiiij.f.6.

Geen Heerschapper. ix.a.1.

Heyligh. viij.b.3.

Werpet Heylighdom niet voor den Honden. xiiij.e.4.

Herder. vij.q.1.

Herte nieu belooft. xj.c.1.

   reynigen. xj.e.3.4. xv.n.15.

   verlicht. xj.f.2.

   wasschen. xv.n.14.

   besuyden. xv.n.16.

   van vleesch. xv.n.17.

   hypocrijtsch. xv.n.5.

   quaadt te verlaten. xv.n.1.

Quaadt Hert wortel vande zondē. xv.17.

Hypocrisie in’t Hert der quaden. xv.n.5.

Hoedet. vij.r.1.

Hoort Gode. xij.b.1.

T’ghehoorde leert hy. xv.b.5.

Is nyet hoovaardigh. ix.a.8.

Hoovaardye int herte. xv.n.7.

I.

Insettinghe van Menschen verlaten. xv.k.4.

Inwoonende gherechtigheyd: vrucht van een waare Leeraar. xvij.f.4.

K.

Kennisse der Waarheydt int verlichte herte. xj.g.1.

Kennisse van eyghen quaatheyt noodigh. xv.e.1.

Kent sijne Schapen. xij.d.1.

Kercken oprechtinghe. iij.1.

   suyveringhe. iij.2.

   vernieuwinghe. iiij.3.

   voortteelinghe. iiij.4.

   voeden. iiij.6.

Kinderen Abrahams syn ghelovighe onderdanighen. x.l.2.3.

Goede Kinderen een vreuchde der Ouderen. x.l.4.

Quade Kinderen een verdriet der Ouderen. x.l.5.

Hy teeldt Kinderen. xiij.f.3.

Gheeft kinderen melck. vij.m.3.b.d.

Kindtschap God is vrucht des Leeraers. xvij.c.3.

In Kindschap houden. vij.l.7.

L.

Lantaerne. vij.f.4.

Lasteren laten. xv.l.11.

Werdt ghelastert. xij.k.1.

Laven. xv.q.6.

Wat een ware Leeraar is. j.Wat een ware Leeraar leert. viij.b.a.b.

   Dat Godt hem beveelt. xv.b.1.

   Godtsd woordt alleen. j.3.xv.b.2.

   Waarheydt. xv.b.2.

   by hem gehoort. xv.b.4.

   by hem ghesien. xv.b.5.

Hoe een ware Leeraar leert. xvj.

   Bescheydelijck. xvj.k.3.

   Wijsselijck. xvj.b.2.

   Oprechtelijck. xvj.c.1.

   Trouwelijck. xvj.c.2.

   Warachtelijck. xvj.c.3.

   Crachtelijck. xvj.d.1.

   Vrymoedelijck. xvj.d.2.

   Mildelyck uyt liefde. xvj.c.2.

   Sorchvuldelijck. xvj.r.3.

   Blydelijck. xvj.e.4.

   Droeflijck. xvj.e.5.

Voor valsche Leeraaren waarschouwende. xxj.f.1.

Hy leedet tot Christum. xij.g.2.

Leerlinghen zijn danckbaar. xx.c.

Legaat. vij.p.3.

Leydtsman. vij.f.1.

Ghesonde Leere. xiiij.t.2.

Leven der menschen eynde van des Leeraars leeren. x.a.2.

Inden sijnen leeft Christum. xv.t.8.

Het Leven is Christus. xv.q.1.

Geeft syn Leven voor syn schapen. vj.b.3. xiij.f.5.

Licht. vij.f.5.

   Is Christus. xv.q.2.vij.k.5.

Licht zijn Gods Gheboden. xv.h.1.

Liefde totten schapen, merckteecken eens waren Herders. vj.b.3.

Liefde, merckteeck? der Ionger? Christi. xj.c.1.

Liefhebben den vyanden. xj.c.2.

Lijdtsaam is de Leeraar. viij.c.3.

Lijdtsaamheydt noodigh in een Leeraar. xj.l.2.

Soeckt gheen lof. xiiij.b.3.

Logenen te vertalen. vij.k.3.xv.l.4.

Loon der Leeraren. xx.   na den Lichame. xx.b.1.

   na der Zielen. xx.r.1.b.

M.

Is machtigh. viij.c.5.

Maeyer. vij.d.5.

Maeyt. xij.c.9.

Gheeft Mannen spijse. vij.m.3.e.

Mengt Gods woort niet. xiiij.c.5.

Gheeft Melck den Kinderen. vij.m.3.

Merckteeckenē vā een ware Leeraar. vj.

N.

Namen der Leeraren uyt beyden Testamenten. ij.

Namen des ouden Menschen. xv.d.

O.

Oeffeninghen lijflijck. vij.f.3.   werden veele aan verstrict. vij.i.6.

d’Ooghen opent hy. xij.g.1.

Onachtsaamheyt. vij.k.13.

Oncuysheyt verlaten. xv.k.5.

[fol. 69v]

Ondervindē van ’t voorseyde in elcken teecken van waarheyt. vj.b.4.5.

Onderscheyt tusschen den nieuwen ende oude Mensche. xj.b.

Ongerechtigheydt laten. vij.k.4.xv.k.8.

Ongheloovigheyt int herte. xv.n.11.

Onvermoghen. xv.c.4.

Onverstant. xv.e.2.

Onweghen swaer. xv.f.4.

Onsekerheydt int volghen der Leeraren quaadt. iij.

Oordeel. vij.h.18.

   verandert. xj.f.8.

   Gods ghedeught. vij.f.4.5.

   vande Leere vā ’t volck. xxj.m.

Oorsake ofte eynde der Leeraren daartoe sy dienen. x.

   Is der menschen saligheyt. x.a.1.

   Leven. x.a.2.

   Ghesontheyt. x.a.2.

Ouderen blytschapie der kinderē deughde. x.l.4.

Ouderen droefheyt is der kinderen boosheyt. x.l.5.

Oude mensche. xv.d.

Overspel verlaten. xv.k.7.

P.

Ware Leeraar pluymstrijckt niet. xiiij.e.3.

Prediker. vij.m.1.

Mette Politie moeyt hy sich niet. xiiij.d.4.

Prickel Panli.

Propheten: valsch beschreven. xxj.f.2.

   te schouwen. xxj.f.1.

Q.

T’Quade leert hy kennen. xv.d.1.

   waer in meest gheleghen. xv.e.

   salmen haten. xv.f.

Quade wercken. xv.k.

R.

Reformatie vande Kercke. x.i.5.

Reynighen. xj.c.22.xv.n.15.

   Inwendighe eerst ibidem.

Roem der Gheloovighen. vij.g.2.a.

Roept. xij.f.1.

Roepen de stem. vij.k.15.

Roosen en stroyt hy niet voor verckens. xiiij.e.4.

Rooven verlaten. xv.k.15.

S.

Schaap. vij.c.2.

Schandtnamen der ware Leeraren. viij.e.2.xj.m.xij.k.1.

Schatkamer alder goeden Christus. vij.l.4.xv.f.1.

Schrift alleen leeren. f.3.

Slapen in sonden. vij.k.12.

Smeeckt. xiij.d.7.

Is een exempel van soberheyt. xj.k.2.

Gheeft Spijse den Mannen. vij.m.3.e.

Hy spreeckt niet uyt hem self. xiiij.c.4.

Metten vleeschelijcken vleeschelijk. vij.m.3.b.

Metten volmaecten wijsheyt. vij.m.3.c.

Roepende Stem. vij.k.15.

Stem die men niet en kent, niet te volghen. iij.3.

Sterre. vij.f.3.

Is een Stercker. xij.i.1.

Sticht. vij.c.3.

Straf vercondicht hy. vij.m.3.g.

Strijdt der Leeraren. xix.b.

T.

Tempelen Godes. xv.c.10.

Tonghen men. xj.q.1.

Toorn woont int herte. xv.n.8.

Is niet toornigh. ix.b.1.

Tresorte alder goeden Christus. xv.j.1.vij.l.4.

Troost den cleynmoedigen. vij.iii.3.h.

Is trou. xiij.b.2.

Tuchtmeester. vij.l.1.

Tuyght uyt ondervinden. viij.d.6.

Is niet twistigh. xiiij.d.5. ix.a.4.

V.

Vader. vij.c.3.

   des Lichts Godt. vij.k.9.

Valsche Propheten doen anderen vervolghen. xij.h.5.

Valsch zweren laten. xv.l.7.

Is veracht. viij.d.2.

Verberght niet dat nut is. xiiij.c.6.

Vercondight die zonden. xij.f.2.

Dreyght Verdoemenisse. xij.f.6.

Vereeniginghe met Gode. xj.h.2.

   met Christo. xvij.f.3.

Verstant niet in sijn arbeydt. xiiij.d.6.

Vergadert schatten. xij.c.4.

Verlaten van hemself. xv.f.3.

Verlichtinghe der menschen vrucht der Leeraren. xvij.f.1.

Vermaent. xiij.d.5.

Vernieuwinghe noodigh. vj.a.1.

   sekerheyt van dien. xj.v.

   vande Kercke. x.k.

   des herten. xj.e.1.

Vervalscht Gods woordt niet. xiiij.c.4.

Valsche Leeraren doen verdolgen. xij.h.3.4.5.

   lijden den Vromen. xix.b.2.5.1.d.

   per totum.

Verwint met waarheyt. xij.1.

Verzadet. xv.q.0.

Vyanden lievē. xj.c.2. door bidden. xj.c.3.

   goet doen.

Vyantschap tegen tquade belooft. xv.f.2.

Visscher. vij.g.3.xij.r.8.

Vloecken laten. xv.l.8.

Voedt sijn kinderen. xiij.f.4.

Voerman Israels. vij.f.2.

Volck als Predicant. xvij.b.2.

Volheydt Christi alles nut ontfanghen. vij.l.5.

Voortteelen vande kercke. x.b.

Ware voorsegginghe, merckteecken eens waren Propheten. vj.b.4.5.etc.

Vreest niet voor menschen. xiiij.d.7.

Vreucht der Ouder en deughtlijcke kinderen. x.l.4.

   der Leeraren, deught der Leerlingen. vij.d.5.

Vruchten eens waren Leerars. Cap. xvij.

   Aflaet. ibidem.

   Gheloovigheyt. ibidem.

   Bekeeringhe. ibidem.

   Kintschap Godes, etc.

VV.

Wachter. vij.r.2.

Waanweten. v.d.3.

Waanwijsheyt. xb.e.3.

Waarheyt is Christus. xv.q.5.vij.k.7.

Waarheyt leert hy. j.5.xv.b.3.

Waarheyts kennissen indē Leeraar. xj.g.1.

Waarheyt baart vyantschap.

Waarschouwinghe voor valsche Leeraren. xxj.f.1.m.5.

Hy wacker. xij.c.1.xiij.f.2.

Wapenen der ware Leerarē. xix.e.1.2.3.4.

Wasschen t’herte. xv.n.14.

Wegh is Christus. vij.k.6.

Weyden. vij.q.4.

Wercklen eens waren Leeraars. xiij. tot Gode. xiij.b. tot hem self. xiij.c. tot allen menschen. xiij.d. totten Godtloosen xxij.e. totten zondaren. xiij.f. totten Heylighen. xij.g.

Wat hy niet en werckt. xiiij.

Quade wercken verlaten. xv.k.

Waan weten. v.d.3.

Niet willen weten. xv.m.3.

In wereltsche saken moeyt hy sich niet. xiiij.d.4.

Eyghen wil int herte. xv.11.12.

Soeckt gheen winst. ix.a.6.xiij.d.3.

Wint Gode Woecker. xij.c.10.Is inden Wijnstock. xvij.a.2.

Is gheen Wijnbuyck. ix.a.7.

Woecker wint by Gode. xij.c.10.

Woecker moetmen verlaten. xv.k.10.

Woestijne. vij.k.14.Wolcken. vij.d.6.

Wonderdaden noodigh totte sendinghe sonder middel. iiij.

Wooninghen Godes. xv.r.1c.

Christus woont in den sijnen. xv.r.9.

Woort Gods inder Sendt bodē mont. j.2.

   dit leert hy. j.3.xv.b.2.

Quade woorden laten. xv.l.1.

Wrake int herte. xv.n.10.

Wreedtheyt verlaten. xv.k.16.

Z.

Zachtmoedigheyt. xj.k.4.

Zayer. vij.d.4.

Zangh. viij.b.2.

Zaligheydt der menschen eyntlijcke oorsake van ’t leeren. x.a.1.

Zeghent sijn vloeckers. xij.k.2.

Zekerheyt vande vernieuwinghe. xj.b.

   Zendinghe.

Noodigh voor die Gemeynten sullen leeren. j.1.

Zonderling sonder middelē behoeft wonderdaden. iiij.1.2.3.

Door middelen behoeft geen wonderdaden. iiij.5.

Alghemeyn. v.

   uyter naturen. v.b.c.

   blijck by exempelen. v.d.2.

   Des Leeraars moet oock de Leerling af seker zijn. iij.1.

Zichtbaar verganckelijck.

Ziele der Zielen is zondelijcheyt. x.b.1.

Zouden lastigh om dienen. xv.f.4.

   des volcx vercondight. vij.k.17.

Van zondighen aflaten. xv.o.2.

Zot achtmen ware Leeraren. ciij.d.

Leeraar soeckt den verdoolden. xij.f.7.

Zorgvuldigh is de Leeraar. xiij.f.1.

Zuyveren t’herte. xv.11.15.

Eynde.