Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

klankschildering

Term uit de prosodie als algemene aanduiding voor die vormen van klankexpressie die, minder duidelijk dan de onomatopee (klanknabootsing), door middel van klank een handeling of gevoel uitbeelden of suggereren. Sommigen gebruiken de term voor de schildering van beweging, zoals in ‘flikkeren’ of ‘slingeren’, waarbij de verklaringen voor de basis waarop het schilderend karakter van zulke woorden berust, zeer uiteenlopend zijn. Voor anderen is klankschildering synoniem met klanksymboliek: weergave van niet nauwkeurig te omschrijven begrippen en kwaliteiten als kleinheid, lichtheid e.a., maar ook weergave van gevoelens of stemmingen.

Klankschildering kan men vinden op het vlak van het rijm maar ook op dat van het ritme. Een combinatie van beide vindt men, blijkens klankanalyse, bijv. in het gedicht ‘Uitvaart’ van Bilderdijk, waarin het ritme de statige treurmars uitbeeldt en het rijm de ‘sombere’ klank van de ‘trom’ weergeeft:

Befloersde trom
Noch rouwgebrom
Ga rommlende om
(M.J.G. de Jong & W. Zaal, Bilderdijk. Een overzicht van zijn leven en een keuze uit zijn werken, 1960, p. 198)

Synoniem: klankplastiek.

Lit: C. Kruyskamp, 'Iets over klankschildering of expressieve klankwaarde' in Tijdschrift Nederlandse letterkunde 62 (1942-1943) 1, p. 1-13 • J. Boets, Moderne theorieën in verband met klankexpressie: een kritische studie met een systematische bibliografie over de jaren 1900 tot 1960  (1965) • R. Wellek & A. Warren, Theorie der literatuur (Ned. vert., 1968), p. 224-247.

klankplastiek zie klankschildering klankspeling

thematisch veld:

Moderne stilistiek en taalkunde
Klankaspecten: expressie en imitatie

Vorige Volgende