Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)

XML (11,37 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

tautologie

Etym: Gr. tauto-legein = hetzelfde zeggen < autos = hetzelfde; logos = woord.

Stijlfiguur, door sommigen als voorbeeld van de perifrase aangemerkt, waarbij een begrip tweemaal volledig wordt uitgedrukt (bijv. enkel en alleen, heer en meester). Deze vorm van redundant taalgebruik is verwant aan het pleonasme.

Tautologieën komen wel eens voort uit slordigheid, maar soms uit stilistische overwegingen, nl. als een doelbewust middel om sfeer op te roepen of om nadruk te leggen. Twee voorbeelden:

Laat alles zijn
voorbij, gedaan, verleden
dat afscheid tusschen ons
en diepe kloven spant ...
(G. Gezelle, ‘Ego Flos’, 1898, in Dichtwerken, ed. Bauer, 1949, dl. 2, p. 699-701)
Hij sprak en zeide
(G. Gossaert. Experimenten 194911, p. 162)

Tautologieën kunnen ook dienst doen omwille van het metrum (metri causa) of als stoplappen vereist worden door rijmdwang.

Zie ook doublet-3.

Lit: J.W. Muller, ‘Over tautologiën in het Nederlands’ in Mélanges de philologie offerts à J.J. Salverda de Grave (1931), p. 218-232 • E. Buyssens, 'Tautologies' in La linguistique 6 (1970), 2, p. 37-45 • J. Rey-Debove, ‘Le sens de la tautologie’ in Le français moderne (1978), p. 318-332 • M. Frédéric, ‘La tautologie dans le langage naturel’ in Travaux de linguistique et de littérature (1981), p. 313-326 • E. Elffers, 'Vast en zeker' in H. den Besten, E. Elffers & J. Luif (red.), Samengevoegde woorden (2000), p. 87-99 • G. Ueding (red.), Historisches Wörterbuch der Rhetorik, dl. 9 (2009), kol. 452-456.

tautogram technopaignion zie paignion

thematisch veld:

Moderne stilistiek en taalkunde
Stijlfouten en -gebreken: algemeen

Vorige Volgende