Eduard de Dene. Testament rhetoricael

A.B.C. Doctrinael
Simpel Rhetoricael

Alleene God Eere lof en glorie biedt
god Vader / God zuene / God helich gheest
een god drievuldich / ende drie goden niet
Wien dat hemel eerde / ende helle vreest /
⁺ Bemint god bouen al / huwen naesten der naer
doet alsoo ghy wildet datmen hu daede
draeght hu godsvruchtelick ende Eerbaer
doet nyemandt schande Leed noch schaede
Clouckelick ieghens becuerynghen vecht /
Laet hu^* van tvleesch gheenssins verwinnen
staet vroom clouck in tghelooue vpRecht
ende vvilt de weerelt doch niet beminnen
Dancbarich zyt van dies hu god verleent
medeelt den aermen van huwen goede
metten blyden verblyd / met die bedrouft zyn Mevveent
Betraut inden heere met vasten moede
Eere ionste vriendschap vader moeder gheeft
doetse bystandt in dhuuterste noodt
ieghens hemlieden Liefmoedich Leeft
ende sluut gheenssins voor vrienden Broodt
Flaumoedich te gods dienste niet en zyt
maer zo wanneer ghy des moorghens vpstaet
danct god Loft den heere ghebenedydt

+ 135 r

* ‘h’ over ‘v’ geschreven.

[p. 254]

20

dan neerstich tot huwen affairen ghaet

 

Ghiericheyt en zouct niet te zeere

 

dan eerlick winnen den cost om Leuen

 

hebt ghyt wel inden name van god den heere

 

wilt den behoufteghen / medeelende gheuen

25

Hebt dat ghy steruen moet voor ooghen

 

Staet vp huwe ioncheyt gheenssins want

 

als een blomme des ackers / moet ghy verdrooghen

 

De mensch es niet dan stof / eerde / en zant

 

In al huwe wercken zyt gheel Rechtueerdich

30

onthoud den aerbeyder niet zynen Loon

 

god huwen hemelsschen vadre eervveerdich

 

zal ghebreckelick laeten niet / huwen persoon /

 

⁺ Kendt wat ghy zyt / ende wat ghij zult worden

 

verhoueerdicht hu gheenssins vp hu goedt

 

zo haestelick macht zyn nederghetorden

 

Liefzamich de minste als de meeste groet

5

Laet gramschap met hu niet vernachten^*

 

tempert hu zeluen / ende weest tevreden

 

van haet ende nydt / Wilt hu oock wachten

 

daer paeys es / god es daer teeuweghen steden

 

Met dronckaerts snossers / quaet in tRegiment

10

ende die niet dan zondich Leuen hanthieren

 

schuwet die wandeltter niet omtrent

 

maer metten godsvreesende zult Logieren

 

Nyemands goed noch schat zult ghy begheeren

 

noch yet dieftlick nemen / hoe cleen dat zy

15

dat huwe es / mueght matelick wel vertheeren

 

Ieghens den nood / houd een Pennyngh By

 

Om goud zeluer / bede / vriendschap ghifte

 

en zult ghy niet doen eennen valsschen Eedt

 

houd als een zeghele dyn handgheschrifte

20

ende naer huwen staet / hu Redenlick Cleed

 

Pacientich lydzamich zyt ende verduldich

 

als hu ancomt ziecte ofte Tribulatie

 

peynst dat ghyt verdient hebt menichfuldich

 

als hebbende grootlicx mesbruuct gods gratie

25

Quetst nyemands eere Fame noch Name

 

Loftuter noch oorblaeser vvilt niet vvesen

 

Leeft met dyn huusghezin Reyn bequame

 

houd maete in allen dynghen ghepresen

 

Raedt ende advys vanden vvysen Neimt

30

voorpeynst / ziet toe / eer ghy beghint

 

van dwaese zotten altyds vervreimt

+ 135 v

* Eerste ‘n’ interlineair toegevoegd.

[p. 255]

 

hanthiert die wys zyn / Wys wordt ghy ghezint

 

Schoone woorden den vreimdelyngh en den Aermen

 

zult altyds gheuen ende troosten ziet /

 

⁺ naer hu vermueghen Wiltse ontfaermen

 

god almachtich zalt Loonen / en vergheten niet

 

Tot huwen ghebuerkens Liefzaemich leeft

 

staetse by in tyden en stonden

5

als mueghelick hu naeste bloedt begheeft

 

an dander zult bystandt dan hebben vonden

 

Van boorghe voor yemandt Lichtueerdich tzyne

 

excuseert hu wyslick comtter niet An

 

tberaut / en tschaed dicvvils / dat byden wyne

10

goethertich Lichtueerdich belooft een Man

 

Wilt droncke dryncken altyds versmaeden

 

met vriendekens machmen wel eerlick verblyden

 

dronckenschap / es voesterghe van allen quaeden

 

dwelck menich goet man heeft ghebrocht in Lyden

15

Xpresselick schuut alle onEerbaer vrauwen

 

hanthiert ghyse / hu in pericle stelt

 

zy tooghen ghelaet / zoot schynt in trauwen

 

maer de meeste Liefde trect naer hu ghelt

 

Yeghelyck zult gheuen Andwoorde en tale

20

naer datmen hu naer hu wetentheyt vraeght

 

gheschicte Redenen / met corten verhaele

 

zyn pryselick Want den anhoorders behaeght

 

Zoorgfuldich zyt / ende niet en faelt

 

thuus goet exemple tooghene / als thooft

25

dyn schuldenaers eerlick en blyde betaelt

 

zoo ontlast hu zeluen / en word weder ghelooft

 

Tes goddelick duechdelick Pryselick

 

dat de vadere des huusghezin

 

hem blyde ghelaetich tooght altyds Wyselick

30

al heeft hy nochtans groote zwaricheyt in

 

Contrarie der waerheyt wilt nemmermeer spreken

 

wacht hu van te belouene vele

 

mesdoet hu yemandt / Laet dheere god Wreken

 

Wacht hu van tuusschers / metten theerlynckspele /

 

⁺ Tytel van hooghe ende groote offitien

 

te cryghene keertter of huwen Lust

 

tschict den man zomtyds tot qua conditien

 

peynst die Lettel Regiert / es meest gheRust

5

Tra ghelick totten aermen schamel huusweecken

+ 136 r

+ 136 v

[p. 256]

 

weest niet / maer vierich int visiteren

 

god zal oock bermherticheyt thuwaerts huutReecken

 

als ghy eens voor zyn oordeel zult Compareren

 

Est mueghelick omme cryghen dhemelsche vruecht

10

hu van zonden wacht / en keert van duecht niet of

 

doetter hu beste toe / zoo ghy best mueght

 

Alleene god almachtich / Biedt eere ende Lof

 

 

 

Dit teender Leerynghe gheComponeert

 

Es tot allen mensschen voor oude en Ionghe

15

Nu eeuvvich tallen tyden zy ghelaudeert

 

Elck die tot Leerynghe dwynght de tonghe /