Refreinenbundel

[V] Refreyn

DUer venus strael, die suuerheyt doet verdwinen ^{vs. 1}
heb ic geweest in onspreker pijnen ^{vs. 2}
onlancs half desperaet in mijn ghedochte.
in cruyden, in balsemen, noch inden wijnen
noch nerghens en vondic medecijnen
noch specien die mi genesen mochten.
ic riep vast wrake, dat ic so onsochte ^{vs. 7}
sonder troost die doot moste smaken.
die liefste, die mi al dat grief aenbrochte,
vernam van desen die rechte sake; ^{vs. 10
+} wt compassien quamse mi om te vermaken.
som seyden, si waer beter achter bleuen:
hoe hi v meer siet, hoe hem meer smerten naken.

vs. 1 strael: pijl.

vs. 2 onspreker: onuitsprekelijke.

vs. 7 onsochte: wredelijk.

vs. 10 die rechte sake: de stand van zaken, toestand.

+ [f. 12 r°]

[p. 17]

 

neen sey si, liefs troost doet veel tormenten staeken,

15

een vrolic lief is een vrolijc leuen. ^{vs. 15}

 

 

 

Een vrolic lief wast, eer si vertrack,

 

gheen vrolicheyt an haer en ghebrack

 

om mi bedruct ter ghesonde te brenghene; ^{vs. 18}

 

van troost wast al datse te miwaerts sprack,

20

segghende, ontlaet dit grieflic pack ^{vs. 20}

 

en poecht v bi ons met vruechden te mingene, ^{vs. 21}

 

hebt een mans herte, begint te ontspringene, ^{vs. 22}

 

luttel vrouwen sijnder sonder compassie geboren.

 

die woorden begonsten mi so te dwingene

25

ende haer grote vrolicheyt van mi te voren, ^{vs. 25}

 

haer couragie dede mi na haer horen,

 

achterlatende dat grote druck becleuen. ^{vs. 27}

 

dus seg ick, ende ic en gheefs niet verloren,

 

oorconde hem allen die sulc werk oorboren: ^{vs. 29}

30

een vrolic lief is een vrolic leuen.

 

 

 

Om der materien verstant te gheuene, ^{vs. 31}

 

si maectet so die hoghe verheuene ^{vs. 32}

 

⁺ met haerder vrolicheyt medecinale,

 

dat si mi ontlade van allen sneuene ^{vs. 34}

35

en coragie gaf om eewelijc op te leuene,

 

daer haer vrolicheyt af was dat principale.

 

hoe soudemen die duecht alteenenmale

 

connen vercondigen van sulcken vrouwe;

 

hi en is ter werelt, noch duytsch noch wale,

40

die een vrolic lief volprijsen souwe.

 

een vrolic lief, en dan die ghetrouwe,

 

waer sijnse die oyt haer weerde volscreuen?

 

men souts in een iaer volscriuen nouwe,

 

des ic deerste propoost noch houwe: ^{vs. 44}

 

een vrolic lief is een vrolic leuen.

vs. 15 Vgl. den stok van ABN. LVI: ‘Een hertelijck liefken doet blijdelijck leven’.

vs. 18 ghesonde: gezondheid.

vs. 20 grieflic: smartelijk. - pack: de rederijkers vergeleken de liefde gaarne bij een zwaren last; vgl. VII, 50; IX, 23; LXX, 29, enz.

vs. 21 poecht v: doe uw best.

vs. 22 ontspringen: eig.: wakker worden; hier: zich in geestelijk opzicht oprichten, moed vatten.

vs. 25 van mi te voren (van moet wsch. wegvallen): jegens mij; te voren beteekent ook: geheel beschikbaar (zie Coornhert, Odyss. IX, vs. 9 en 116/7).

vs. 27 dat grote druck becleuen: wat de groote droefheid (in mij) had doen groeien.

vs. 29 oorconde: getuige; zie nog VI, 52-53; XV, 9. - oorboren: plegen; een zeer geliefkoosde rederijkersterm.

vs. 31 om kort te gaan.

vs. 32 si maectet so: zij bewerkstelligde.

+ [f. 12 v°]

vs. 34 sneuen: leed, ellende.

vs. 44 propoost: stelling, thema; vgl. XVII, 20.

[p. 18]

 

Prince, hebdi een vrolic lief

 

verheftse vrij so Dauid die sine verhief,

 

want si ist weerdich watmen haer doet.

 

een vrolic lief belet veel van sulcken grief,

50

dats des eewichs doots miskief ^{vs. 50}

 

door een vrolic lief wel wert gheboet,

 

want watmen een amoreus doet, quaet of goet,

 

heeft hi een vrolic lief, tis sijn raet, sijn daet, ^{vs. 53}

 

en is dat vrolic lief so ghemoet ^{vs. 54}

55

dat si hem dbeste voor tquaetste raet,

 

⁺ so brenchtse hem wel inden hoochsten graet ^{vs. 56}

 

daer nemmermeer steruen is noch sneuen.

 

so soudic spreken sonder verlaet ^{vs. 58}

 

en segghen den reghel so voren staet:

60

een vrolic lief is een vrolick leuen.

[houtsnede]

vs. 50 dats: en wel, ja zelfs; vgl. Stoett, Synt.³ ¶ 49, Opm. II. - miskief: ongeluk.

vs. 53 tis sijn raet, sijn daet: zij beheerscht zijn doen en laten; vgl. Valentijn, Ovid. (ed. 1697) I, 72: ‘mijn staatjuffers K. en E., die mijn geselschap en raat en daat sijn.’

vs. 54 ghemoet: gezind.

+ [f. 13 r°]

vs. 56 graet: trap.

vs. 58 sonder verlaet: zonder ophouden; vgl. VI, 37.

1. die (H.A.), v. D.: de.
2. onspreker, HA.: onsprekelijcker.

18. ghesonde, HA.: gesontheyt.
19. Van, HA.: Want.
28. gheefs, HA.: geef den moet.
32. maectet so die, HA.: maeckter soo dic.