Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De avondlamp (1850)

Informatie terzijde

Titelpagina van De avondlamp
Afbeelding van De avondlampToon afbeelding van titelpagina van De avondlamp

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.61 MB)

ebook (2.81 MB)

XML (0.20 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De avondlamp

(1850)–Maria Doolaeghe–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 47]
[p. 47]

Karel van Poucke.

 
Ik adem in uw stille dreven,
 
O Vaderstad! 'k geniet, en denk
 
Aen 't voorgeslacht, door roem verheven.
 
Geliefde veldrust, 't was uw wenk,
 
Die menig kunstzoon uit mogt nooden,
 
Om vry te peinzen op deez' zooden.
 
Eens zocht Van Poucke hier uw lonk,
 
Toen leerzucht hem der rust ontrukte,
 
Natuer 't bespieglend oog verrukte,
 
En zynen geest bezwangring schonk.
 
 
[pagina 48]
[p. 48]
 
Zyn ziel kon in 't genot zich baden,
 
By 't lokkend schoon der lentsieraden.
 
Gy, veldgebloemte, lacht my aen,
 
Als wildet gy nog 't plekje wyzen,
 
Waer ge eens, by 't prachtig morgenryzen,
 
Zyne aendacht riept, zyn hart deedt slaen.
 
Bly hieldt ge uw frisschen kelk verheven,
 
Toen hy op uw geliefkoosd beeld
 
Lang staerde, en 't weêr in hout deed leven,
 
Zoo als Gods vinger 't had geteeld.
 
 
 
Gy vielt. Wanneer de lente ontwaekte,
 
Begroette u 's jonglings oog niet weêr.
 
De zieldrift die zyn borst doorblaekte,
 
Riep zyn genie naer hooger sfeer.
 
Daer knielt hy reeds om d'ouderzegen;
 
De glorie straelt zyn droomen tegen,
 
En, zuchtend naer Itaeljes grond,
 
Gaet hy: Dixmude ontzinkt zyn' voeten.
 
Vol geestdrift mag hy Rome groeten,
 
En slaet aenbiddende oogen rond.
 
 
 
*
 
 
 
Ge ontsluit, ô Vatikaen, uw tempel;
 
Hy naekt met vlammend oog uw drempel.
[pagina 49]
[p. 49]
 
Daer staet hy voor uw wondrental,
 
Verstomd, verzaligd door 't genieten.
 
De traen die d'oogen mag ontschieten
 
Voorspelt wat zucht hem sporen zal -
 
Wat yvervlam zyn bloed doorwoelen.
 
Hy staert op Buonaroti's kunst,
 
En roept: God steune myn roembedoelen
 
En schenk' myn zwakken beitel gunst!
 
 
 
Zyn hand grypt dien met stout vertrouwen,
 
En maelt Maria maegdlyk schoon.
 
Zie haer het pelgrimskleed ontvouwen
 
En 't schenken Juliaen ten loon.
 
Hoe zacht spreekt haer verhemeld wezen!
 
Wat heilge ziel in 't oog te lezen,
 
Van hem, die bevend bidt, en buigt!
 
't Is of Gods hand een vloed van stralen
 
Liet over 't wonder beeldwerk dalen,
 
Dat van des kunstnaers godvrucht tuigt.
 
 
 
Liefdadig heilgesticht, dat op dien schat moogt pronken,
 
Die schat is u ten troost van 't belgisch hart geschonken.
 
Wanneer, door heimwee neêrgeveld,
 
De vlaemsche kunstzoon zich aen broedertroost wil laven,
 
En hy naer vrienden zucht in vaderlandsche haven,
 
En nergens hart hem tegenzwelt,
[pagina 50]
[p. 50]
 
Noem hem Van Poucke's naem! die blyde vlaemsche klanken
 
Verdryven 't rouwbeeld van zyn hart;
 
Hy kniele voor 't gewrocht, dat ge aen zyn kunst moet danken,
 
En die verbroedring heel' zyn smart!
 
 
 
*
 
 
 
Grootsch is nu de eereloop begonnen -
 
Bevoorregt reeds zyn scheppend stael;
 
De glorie mag hem 't hoofd bezonnen;
 
Hy stort in 't marmer ziel en tael.
 
Hy zegt vaerwel aen 's Tibers kusten,
 
En haekt naer 't lieve Vaderland
 
Om onder 't vaderdak te rusten,
 
Waer oudermin hem tegenbrandt.
 
 
 
Een vlam, door 't jeugdig bloed geschoten,
 
Dryft hem op rasse wieken voort.
 
't Is liefde voor zyn landgenooten,
 
Die boven alles hem bekoort.
 
Maer welk een Engel houdt hem tegen
 
En zendt een oogstrael op hem neêr?
 
't Is Marie-Thresia, 's lands zegen,
 
Het is der vrouwen vorstlyke eer.
 
 
[pagina 51]
[p. 51]
 
Zy bidt om beeldwerk van zyn handen:
 
Het ryst; het spreekt met treffend woord.
 
Zyn roem weêrgalmt aen Weenens stranden,
 
En Neêrland heeft dien klank gehoord.
 
Kom! toef niet langer, zoon der Belgen:
 
Hier wacht u Vlaendrens hulding af;
 
Hier wachten u Canova's telgen,
 
Met lauwerkroon en eerestaf.
 
 
 
*
 
 
 
Hy groet u, ô erf, waer zyn kindsheid op speelde.
 
Daer knellen hem ouders en vrienden aen 't hart,
 
En danken, en pryzen den roem dien hy teelde.
 
Zyn verre verblyf viel hun boezems zoo hard.
 
 
 
Het zaligst herdenken verlokt weêr zyn paden
 
In 't veld, waer hy eens in bespiegeling zat.
 
De bloemtjes ontplooijen hun lentegewaden,
 
Als vierden zy hem, die ze eens zocht als een schat.
 
 
 
Van Poucke, ze is heilig, die zomerbegroeting;
 
Zy voert u terug in den zaligen tyd,
 
Toen ge eerst, u hier badend in 's levens verzoeting,
 
Uw kunst aen 't eenvoudig gebloemt hebt gewyd.
 
 
[pagina 52]
[p. 52]
 
Gy ziet, en geniet als de balling die keerde.
 
Hoe nauw is dit veld aen uw boezem verknocht!
 
Gy groet nog 't geboomt dat den zonnegloed weerde,
 
Wen ge onder 't gebladert verademing zocht.
 
 
 
't Verhemelend beeld van uw grootheid, ô Romen,
 
Wykt heen voor den wilg, waêr het windjen in zucht.
 
Hoe kan hy den traen van verrukking betoomen
 
By 't heil dat hem toestroomt, Dixmude! in uw lucht?
 
 
 
*
 
 
 
'k Schouw rond, ô Bavo, in uw stout geklommen bogen,
 
'k Zie daer de Apostlen, 't hart door Jesus woord bezield.
 
Wat hemelmajesteit in d'opslag van die oogen!
 
Hoe vurig is 't gebed hun heilgen mond ontvlogen!
 
Het Christenvolk erkent hun deugd, aenbidt ze, en knielt.
 
 
 
Is 't waerheid dat verheven liefde
 
Als zy des kunstnaers boezem griefde
 
Zyn brein een stouter denkkracht leent?
 
Is 't zy die in zyn kunsttafreelen,
 
Verteederd zielsgevoel, met fynen smaek vereent?
 
En onnavolgbre kunst doet teelen,
 
Waer ze onopdroogbre tranen weent?
[pagina 53]
[p. 53]
 
Gewis, zy had u 't brein ontsteken,
 
Van Poucke, wen 't de moeder schiep,
 
Wier jongste traen: gena! dorst smeeken
 
Terwyl des Heeren stem haer riep.
 
Daer ligt door barensnood bestreden,
 
Die jonge vrouw; het oog straelt uit.
 
Rond haer stort gade en kroost gebeden;
 
In zusterarmen rust de spruit,
 
Die 't moederleven uit moest dooven.
 
De stervende steekt de armen boven,
 
Opdat zy 't wichtje aen 't harte sluit';
 
Maer eer heur kus zyn mondje raekte,
 
Sloeg 't doodsuer. 't Vurig bidden staekte,
 
En de echo galmde rouwgeluid.
 
 
 
Vergat u 's werelds dank te kroonen,
 
Veracht den schemerglans van troonen,
 
Palfyn! en juich by 't loon dat 's mans vernuft u gaf.
 
Zyn hart peilde uw liefdadigheden -
 
Doorzag wat gy ten troost der vrouw had doorgestreden,
 
En zeegnend schiep zyn hand 't gedenkbeeld op uw graf.
 
Men zegt dat, als er vrouwen naderen,
 
Wie 't nakend nooduer schrikken doet,
 
Zy aen uw grafzerk kracht en moed, en hoop vergaderen,
 
Daer 't marmeren gewrocht haer heilgen angst verzoet.
[pagina 54]
[p. 54]
 
Gy, eens van rang en roem versmeten,
 
Verhef het hoofd, ô Vaderstad!
 
Geene eeuwe zal uw naem vergeten.
 
Wees op herrezen grootheid prat.
 
Mogt nimmer kunstglans u omblinken,
 
Thans hoort Europe uw lof weêrklinken,
 
Als nagalm van Van Poucke's naem.
 
Rys op ten pronk in 't ruim der aerde,
 
Want de adel dien zyn roem u baerde,
 
Zal eeuwig flikkren als zyn faem!

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken