Klaes de Veehoeder. Zedenverhael uit onzen tyd

[p. 106]

XVI.

De lente had weêr hare veelvuldige glansen over de aerde gespreid.

Op de hoeve van pachter Welmoed was ook alles groen en in bloei; maer de bloemperken getuigden nu niet, zooals op andere jaren, van eene werkzame hovenierstershand; alles was verwaerloosd; het onkruid schoot welig boven de bloemplanten op; perken en wegels waren niet keurig en smakelyk afgeteekend; was het er schoon, zoo was het toch maer eene wilde schoonheid, die er heerschte.

- Nathalia, sprak pachter Welmoed zyne dochter aen, terwyl zy treurig en bleek als eene stervende in een priëeltjen zat, houd u wat bezig myn kind, pas uwe bloemen op, dit zal u gewis vervrolyken; kom, wy zullen spade en raek nemen, ik zal u wat helpen.

[p. 107]

- Waerom die bloemen oppassen, vader, waerom? Zeg my, waerom past men de bloemen op? vroeg het meisjen, terwyl zy haren vader met verglaesde oogen aenstaerde.

- Wel, omdat zy schoon zouden wezen, myn kind, antwoordde de vader.

- Ha, herhaelde zuchtend het meisjen, omdat zy schoon zouden wezen!....

- Vindt gy ze niet schoon? myn kind, vroeg Welmoed verder.

- Sommige, vader, hernam Nathalia; die, welke door het lot verwezen zyn om te treuren; dáér, ziet gy dit viooltjen, daer, onder dien palmstruik? Welnu, dit is het schoonste bloemeken uit den hof; dit is de koningin der bloemekens; gisteren nog weenden wy om het meest; en hoe meer ik ween, hoe meer het weent; wy bezien elkander gansche dagen, en dan denken wy aen zoo treurige dingen dat het een genoegen is.... Maer, vervolgde het meisjen, als met geheimzinnigheid, het zal sterven, ik ben er zeker van, sterven van verdriet zal het.... En dan, als het zal dood zyn, zal ik het afplukken en het op mynen boezem dragen!.....

De vader bezag zyn ongelukkig kind, wiens geest reeds door het lyden verbysterd was, en tranen van vaderlyk medelyden rolden langs zyne verouderde wangen.

- Vader, waerom weent gy? vroeg het zieke meisjen; omdat het bloemeken ook weent? Dat is goed, dan zullen wy met drieën weenen.

[p. 108]

- Neen, myn kind, ik ween niet, sprak de vader, terwyl hy zich omdraeide om de tranen, die van zyn aengezicht rolden, af te droogen.

- Gy hebt gelyk, vader, dat gy weent, vervolgde het lydende kind, als men weent is men gelukkig; ween maer, vader, dit doet my zoo goed als ik tranen zie.

Nu kon de vader het niet langer uithouden: de tael zyner kranke dochter verplette hem woord voor woord het hart.

Hy keerde zich op eens om, ging in huis en sprak in de grootste gemoedsaendoening tot zyne vrouw:

- Wy vermoorden ons kind! ons gedrag roept wraek voor God!

- Wat wilt gy, man, antwoordde de pachtersse op droevigen toon; God beproeft ons misschien, laet ons met geduld het lyden aennemen dat hy ons overzendt.

- Neen, vrouw, hernam Welmoed, God zendt ons geen lyden over; wy zelf berokkenen ons het kwaed, wy kunnen het beletten. Gy weet wat de doktoor zegt: het kind kan nog gered worden, als men de gekrenkte liefde voldoen kan. - Welnu, vrouw, zult gy nog langer aen het dwaes vooroordeel gehoorzamen om uw kind in treurnis te zien verkwynen?....

Dit onderhoud werd op het oogenblik onderbroken door den brievendrager, die zyn hoofd over de halfdeur stak en zegde:

- Een brief voor pachter Welmoed.

Welmoed nam den brief aen, opende denzelve en erkende

[p. 109]

het geschrift van Klaes, van wien zy sinds den noodlottigen dag des huwelyks, noch tael, noch teeken gekregen hadden.

De pachter las:

‘Myn oude meester,

Verschoon, zoo ik my verstouten durf u nog te schryven. Het is noodig. Ik bevind my te Antwerpen aen boord van het schip de Hoop om naer Amerika te vertrekken; de kapitein mag my zonder reispapieren niet meèvoeren. Wees zoo dienstvaerdig my die, zoo gauw mogelyk, optezenden.

Zeg aen den heer burgemeester dat hy my maer vry als den zoon eens moordenaers opgeve.

Ik bid u te gelooven dat myne eerbiedige dankbaerheid u eeuwig zal ten deele wezen.

Klaes.’

De brief viel uit pachter Welmoeds handen; de man kon geen woord uitbrengen, zoo zeer was hy aengedaen.

- Naer Amerika! naer Amerika! O de ongelukkige Klaes! kloeg de pachtersse.

Nathalia kwam juist de keuken binnen, om de woorden harer moeder te verstaen.

- Klaes naer Amerika!... gilde zy, terwyl hare oogappelen schrikwekkend in haer hoofd rolden. Ja, vervolgde zy, naer Amerika! Kom, vader, naer Amerika by Klaes!

En zy wekte haren ongelukkigen vader uit zyne bedwelming.

[p. 110]

Wat er op dit oogenblik in die drie harten omging, is niet door woorden uit te drukken.

- Myn kind! myn ongelukkig kind! kermde de vader, gy lydt! Klaes lydt! wy allen lyden! en waerom? - Omdat het vooroordeel ons gebiedt!... Omdat wy naer het geklap der menschen, in plaets van naer de stem der regtvaerdigheid, luisteren, zult gy sterven, zal Klaes sterven, zullen wy sterven!...

Een engel des hemels scheen den man op dit oogenblik te begeesteren; hy wierp zyne blikken naer omhoog en scheen raed aen den Alwyze te vragen.

- Sterven! gilde de moeder.

- Ja, hernam de vader met ontzagwekkende stem; wy allen zullen lyden en sterven omdat wy de wetten der menschen boven die van den Opperheer stellen! De regtvaerdigheid zegt dat de zoon niet verantwoordelyk voor de daden des vaders wezen kan! Waerom dan moet de goede Klaes als verworpeling zyn noodlot tot aen de eindpalen der aerde dragen! Neen, vrouw, neen, wy mogen niet langer onregtvaerdig wezen! Weg, met het domme vooroordeel! Klaes zal onze schoonzoon worden!...

Herstel u, myn kind, vervolgde hy, zich nu op zachten toon tot zyne dochter wendende, nog heden op staenden voet, vertrek ik naer Antwerpen en Klaes zal uw echtgenoot wezen!

- O ja, vader, ja, dat hy kome! dat hy kome!... gilde het meisjen, terwyl zy van uitzinnige vreugde danste.

[p. 111]

- Ja, en gy zult nog gelukkig wezen! zeide de moeder terwyl zy haer kind omhelsde.

- Dat de menschen ons beknibbelen, dat het vooroordeel ons verplette! sprak Welmoed, terwyl hy zyne handen hemelwaerts hief; maer voor het aenschyn van den God aller regtvaerdigheid schenk ik myne dochter aen eenen braven jongman, die zich harer waerdig heeft getoond!...

Nog den zelfden avond was pachter Welmoed op reis naer Antwerpen, terwyl zyne vrouw en dochter te huis hun leed reeds voelden verzachten door de hoop van Klaes weder te zien.

Nathalia, wier hoofd ydel was, en wier geestesvermogens door het lyden gekrenkt waren, klapte op lossen toon van bruidskleederen, van huwelyksfeest, en het arme meisjen zag er toch zoo zwak en afgeleefd uit! Men zou gezegd hebben dat zy den dood naby was.

Maer zoo is het voor het jong gemoed: het onheil doodt, de vreugde geeft nieuw leven.